رسوایی رمدسیویر؛ چه دستی پشت این دارو است؟
روزنامه هفت صبح | «تقریباً تمام اعضای کمیته علمی کرونا و وزارت بهداشت اعلام کرده‌اند که داروی رمدسیویر اثری در رابطه با کاهش مرگ و میر بیماران مبتلا ندارد اما مشخص نیست چه دستی پشت این دارو است که اسم آن را وارد پروتکل درمانی می‌کند»؛ این جمله را مرداد پارسال، مجید لعل روشن، رئیس بیمارستان یاس تهران گفت و داغ بسیاری از کسانی که برای پیدا کردن این دارو، داروخانه‌های شهر را زیر و رو کرده بودند و درنهایت با قیمت گزاف آن را پیدا کرده بودند تازه کرد.
این دارو که در دو سال گذشته نامش در سبد دارویی بیمارستان‌ها و بیماران مبتلا به کرونا بسیار شنیده میشد، با قیمت‌های متفاوتی هم به فروش می‌رسید. در سال ۲۰۱۵ اعلام شد که این دارو نتایج امیدوارکننده‌ای در مهار ویروس ابولا در میمون‌های رزوس دارد و بعد از پاندمی کرونا هم به سبد دارویی ایران و بسیاری از کشورها اضافه شد. اما حالا سید موید علویان، رئیس هیات مدیره نظام پزشکی تهران که از جمله افرادی است که از سعید نمکی، وزیر سابق بهداشت به دلیل مدیریت اشتباه کرونا شکایت کرده است به «هفت صبح» می‌گوید:
«تست این دارو توسط سازمان بهداشت جهانی انجام گرفت اما ایران برای تست این دارو بیش از سه هزار نفر را وارد کارزار آزمایش رمدسیویر کرد. یعنی بیش از ۵۰ درصد شرکت‌کنندگان در این تست از کشور ما بود. حالا سوال اینجاست که چرا در تست واکسن‌های جهانی شرکت نکردیم اما در تست این دارو در این ابعاد حاضر شدیم و بعد هم به شکل ناگهانی و درحالی که هنوز دارو تستش را پس نداده بود به بازار روانه شد.»
اواسط سال ۹۹ که بیش از همیشه اسم این دارو شنیده میشد، اسم شرکت برکت هم به عنوان تولیدکننده این دارو به میان آمد. همان زمان تجارت نیوز در گزارشی نوشت: «شرکت گروه دارویی برکت نزدیک‌ترین شرکت به فاز عملیاتی برای تولید رمدسیویر در ایران است. مسعود طیبی، تحلیلگر صنعت دارو می‌گوید: از میان شرکت‌های پذیرش شده در بازار سرمایه شرکت سبحان آنکولوژی به تولید رمدسیویر و شرکت تولید دارو، داروی فاویپیراویر را تولید کرده‌اند؛شرکت‌هایی که زیرمجموعه گروه دارو‌سازی برکت محسوب می‌شوند.
اگرچه داروی فاویپیراویر همچنان به‌عنوان داروی تایید شده سازمان بهداشت جهانی به حساب نمی‌آید، اما استفاده از آن در بسیاری از کشورها مورد استفاده قرار گرفته است.» حالا علویان می‌گوید بر اساس اسناد موجود در حدود ۷۰۰میلیون دلار برای تولید این دارو سرمایه‌گذاری شده و در عین حال واردات خود این دارو و مواد اولیه آن هم تجارت جداگانه‌ای داشت. «بعد هم این دارو که در فاز تحقیقاتی بود در بازار آزاد حتی با قیمت ۶۰ میلیون تومان هم به فروش رسید. البته از پولی که در این میان مردم هزینه کرده‌اند اطلاع درستی در دست نیست اما بر اساس همین ارقام می‌دانیم که رقم‌ها بسیار بالاست.»
او و افراد دیگری که از وزیر سابق بهداشت شکایت کرده‌اند می‌گویند باید سازمان بازرسی این موارد را بررسی کند چرا که موضوع سلامت مردم مهم است. «بسیاری از پزشکان همان زمان نسبت به این اتفاقات واکنش داشتند اما صدایمان به جایی نمی‌رسید. حتی مصوبات جلسات ستاد مقابله با کرونا هم بدون ذکر نام و امضا بیرون می‌آمد و نمی‌دانستیم این تصمیمات را دقیقا چه کسانی گرفته‌اند.»
او می‌گوید این اتفاق درباره داروهای دیگر هم رخ داد و قرص «سوفوسبوویر» که برای درمان هپاتیت استفاده می‌شود حتی تا دانه‌ای دو میلیون تومان هم به فروش رفت. «این در حالی بود که درباره این دارو هم تحقیقی انجام نشده بود و معلوم نشد چرا این دارو هم در لیست است و به قیمت هم که رسیدگی نمی‌شد.»
به گفته علویان پژوهشکده وزارت بهداشت درباره هیچکدام از این موارد پاسخگو نبوده و البته باید این پاسخگویی درباره واردات دیرهنگام واکسن هم مورد بررسی قرار گیرد. «ما می‌دانیم زحمات زیادی در این دوران کشیده شد. می‌دانیم مرگ و میر در همه نقاط دنیا بود اما میشد در ایران تعدادی از این مرگ‌ها را کم کرد. ما تاخیری ۶ ماهه در زمینه واکسن داشتیم که با سیاسی شدن موضوع این اتفاق افتاد. درحالی که ماجرا سیاسی نبود و نیست و جان مردم در خطر بود.»او می‌گوید این تضاد منافعی که ایجاد شد از جمله عوامل ایجاد مشکل در این زمینه بود و ما می‌خواهیم این موارد شفاف شود.
