دوئل بزرگان سینما در جشنواره فجر
روزنامه هفت صبح، احمد رنجبر | سی و هشتمین جشنواره فجر را میتوان عرصه رقابت کارگردانهای شاخص نسلهای مختلف دانست؛ از مهرجویی و کیمیایی گرفته تا نعمتالله و درمیشیان. هر کدام با چه فیلمی پا به رقابت میگذارند؟پیشبینی درباره جشنواره فجر زود است اما بر اساس شواهد میتوان همین حالا یک پیشبینی مطمئن داشت:
سی و هشتمین جشنواره فجر محل نمایش فیلم کارگردانهای مطرح است. نکته خاص اینکه در جشنواره شاهد فیلمهای کارگردانهایی از نسلهای مختلف هستیم. از داریوش مهرجویی و مسعود کیمیایی گرفته تا ابراهیم حاتمیکیا، بهروز افخمی، مجید مجیدی، حمید نعمتالله، رضا درمیشیان و …
در گزارش امروز شمایی کلی از فیلمها ترسیم و آخرین اطلاعات درباره هر فیلم جمعآوری شده است…. این گزارش روی دیگری هم دارد: در حالی که گیشه سینمای ایران در رکود بهسر میبرد، چرخ تولید خوب میچرخد! فیلمهای تازه میتوانند خون تازهای در رگ سینما باشند؟ تا جشنواره باید صبر کرد…به پرونده امروز میتوان فیلمهای دیگری که عمدتا صاحب بازیگران مطرح هستند را افزود. چهار مورد آن را در باکس پایین ملاحظه میکنید.
*** فیلم خون شد: مسعود کیمیایی
بیست و نهمین فیلم مسعود کیمیایی در حالی کلید خورده که او سه سال از سینما دور بود. کیمیایی در این سه سال با حاشیههای «قاتل اهلی» دست و پنجه نرم میکرد. او با تهیهکننده و سرمایه گذار فیلم یعنی مسعود لشکری قوچانی چالش داشت. این بار محمد صادق رنجکشان سرمایهگذاری فیلم جدیدش را برعهده دارد.
* آنچه از فیلم میدانیم: «داستان«خون شد» به مثابه خانهای قدیمی است که همه چراغهایش خاموش بوده و هیچکس نیز در اتاقهایش ساکن نیست. در این میان یکی از ساکنین این خانه میآید و همه چراغها را روشن میکند.» این اطلاعاتی است که کیمیایی چندی پیش عمومی کرد و بیشتر توضیح نداد.کیمیایی تصمیم داشت فیلم دیگری با نام «تبعید سایهها » بسازد که هزینهاش جور نشد و او هم سراغ «خون شد» رفت. او گفته بود برای ساخت «تبعید سایهها» حتی برای مذاکره با یک سرمایهگذار سفری به مسکو داشته و در این سفر از برخی لوکیشنها نیز برای فیلمبرداری بازدید کرده است.
* ترکیب بازیگران: کیمیایی گفته بود که «خون شد» را با حضور بازیگران نه چندان مطرح و جمعی از هنرجویان کارگاه آزاد بازیگری خود خواهد ساخت. آنها که خبر را شنیده بودند با رسانهای شدن ترکیب بازیگران تعجب نکردند؛ دیگران اما شوکه شدند! سعید آقاخانی، سیامک انصاری، لیلا زارع، نسرین مقانلو، هومن برقنورد، سیامک صفری و … ترکیب بازیگران فیلم «خون شد» را شکل میدهند. همانطور که میبینید کیمیایی از ستاره برای فیلم تازهاش استفاده نکرده. برخی رسانهها اما دلیل این اتفاق را سرمایهگذار فیلم میدانند که نخواسته «هزینه» کند!
* موقعیت کنونی کارگردان: مسعود کیمیایی در یک دهه اخیر از جایگاه سابق فاصله گرفته با این حال طرفدارانی سینه چاک دارد که با فیلمهای متاخر و قهرمانهایش نیز زندگی میکنند. آخرین فیلم او قاتل اهلی است که ابتدا در جشنواره فجر رونمایی شد. فیلم ضعیف بود و تهیه کننده و کارگردان هر کدام دیگری را مقصر میدانستند. فیلم سال ۹۶ در میان اختلاف مسعود کیمیایی و مسعود لشکری قوچانی روی پرده سینماها رفت اما استقبال سردی از آن شد. فیلم فقط ۲ میلیارد و نیم فروش کرد و از آن سو منتقدان هم معتقد بودند کیمیایی همچنان از روزهای اوج فاصله دارد.
* شانس در جشنواره : روی کاغذ نمیتوان برای فیلم «خوش شد» شانس قائل بود! این بدبینی حاصل ترکیب بازیگران و نیز سابقه اخیر مسعود کیمیایی است. با این حال میتوان خوشبینانه نگاه کرد و امیدوار بود یکی دیگر از داستانهای خاص کیمیایی را روی پرده شاهد باشیم. چه بسا همین ترکیب بازیگران که فاقد ستاره است در نهایت تبدیل به برگ برنده مسعود کیمیایی در بیست و نهمین فیلمش شود.
*** فیلم لامینور: داریوش مهرجویی
بعد از ششسال دوری از سینما، داریوش مهرجویی اینروزها مشغول «لامینور» است. مهرجویی سال ۴۶ فیلم متفاوت «الماسها» را ساخت و دوسال بعد با «گاو» تبدیل به چهره شاخص و جریانساز سینمای ایران شد. هر آنچه او در این سالها ساخته، فارغ از کیفیت کنجکاویبرانگیز بودهاند و حالا خیلیها منتظر «لامینور» در جشنواره امسال هستند.
* آنچه از فیلم میدانیم: از چندسال پیش داریوش مهرجویی دنبال ساخت ادامه «سنتوری» بود که هربار مشکلی پیش میآمد و نشد. حالا «لامینور» تجربه دیگر مهرجویی در پرداخت به زندگی یک موزیسین است. این فیلم گرچه از نظر داستانی در ادامه «سنتوری» نیست اما از لحاظ تماتیک به قصه آن شباهت دارد. نام فیلم و نیز حضور کاوه آفاق(خوانندهای که اولین حضور مقابل دوربین را تجربه میکند) شاهد دیگری است درباره تم قصه فیلم مهرجویی. درباره اسم فیلم بدانیم که لا مینور یا لا کوچک(انگلیسی: A minor) با مخفف(Am) یک گام مینور بر پایه نت لا است.
* ترکیب بازیگران: مهمترین اتفاق «لامینور» همکاری مهرجویی و علی نصیریان بعد از ۴۰سال است. ایندو در ششفیلم تجربه همکاری داشتهاند. علی مصفا هم پیش از این تجربه حضور مقابل دوربین فیلمهای مهرجویی را داشته و این ششمینهمکاری مشترک آنها است. کاوه آفاق دیگر بازیگری است که از حالا خیلیها وسوسه تماشای بازیاش را دارند. در ترکیب «لامینور» نام عزتالله رمضانیفر هم دیده میشود که ۵۰سال قبل در «گاو» مهرجویی بازی کرده بود. پردیس احمدیه، سیامک انصاری، مهرداد صدیقیان، بهناز جعفری و رضا داودنژاد دیگر بازیگران فیلم هستند.
* موقعیت کنونی کارگردان: سال ۸۵ فیلم «سنتوری» یک اتفاق ویژه در کارنامه داریوش مهرجویی بود. این فیلم در جشنواره فجر به مذاق عامه مخاطبان خوش آمد اما توقیف شد و همین اتفاق انرژی زیادی از کارگردان گرفت. مهرجویی بعد از آن کمکارتر از قبل شد که حاصلش چهارفیلم است. کیفیت فیلمها نیز از تراز کارنامهاش پایینتر آمده که خیلیها دلیل را حاشیههای «سنتوری» میدانند! «اشباح» آخرینفیلم اوست که نه رضایت منتقدان را بهدست آورد و نه در گیشه فروش خوبی داشت. مهرجویی بعد از آن تصمیم به ساخت «سنتوری ۲» گرفت که نشد.