دلایل کم بودن مصرف آبزیان؛ فرهنگی یا اقتصادی؟
روزنامه هفت صبح، آرش غفاری| دوستان جان سلام. به دلایل بسیاری در فرهنگ غذایی ما مصرف آبزیان در اولویت نیست.دوستانم در پاسخ به سوال من به دلایل بسیاری اشاره کردند اما نقش دولت و بخش فرهنگ غذایی در این میان پررنگتر از سایر مسائل نمود دارد.در بسیاری از کشورهای جهان بهدلیل سلامت محور بودن سیاستهای غذایی، دولتها به تبلیغ و ترویج استفاده از غذاهای دریایی اهتمام دارند.بحث گرمایش کره زمین نیز از مسائلیست که سیاستگزاران را بر آن داشته تا در خصوص کاهش تولید انواع گوشت قرمز تصمیمات لازم را مبذول دارند.
در کشور ما بهدلایل بیشتر فرهنگی و سنتی استفاده از کباب و خورشها در سفره خانوار بهصورت سنت در آمده و این مسئله بهصورت سینه به سینه و فرهنگی منتقل میگردد.امید است که با توجه به رشد و اقبال شبکههای اجتماعی نزد مردم فرهنگسازی استفاده از آبزیان توسط نهادهای مرتبط در این شبکهها بهصورت جدی مد نظر قرار گیرد.از دوستانم پرسیدم: به نظر ایشان چرا در سفره ما مصرف آبزیان اقبال کمتری نسبت به گوشت قرمز و انواع ماکیان وجود دارد؟ چند پاسخ منتخب را بخوانیم:
Mahdokht salek: این سوال در دو منطقه جغرافیایی باید بررسی بشه، نزدیک/دور به/از بازارماهی
- دسترسی به جنس تازه و محدودیتهای جغرافیایی
- دشواری تازه نگه داشتن گوشت ماهی و تاثیر بسزای طعم گوشت مانده ماهی با تازه
- قیمت بالا
- در مناطق جغرافیایی دور از آب ماهی غذای سنتی نبوده.
Sina: آگاهی و اطلاع رسانی در مورد آبزیان بسیار ضعیف و کم بوده
قیمت بالاتر
دسترس پذیری کمتر
شرایط طبخ نسبت به گوشت و مرغ سختتر
آدا خجسته دلخوشیان: ۱.ماهی درست میکنی شستن ظرفها مصیبت بزرگی حساب میشه
۲.ماهی به نسبت گوشت قرمز میزان بیشتری باید پخته بشه
۳٫ذائقه آدمها هم دخیل هست.
پوپوکوتالی: خب خیلی چیزها به عادت بر میگرده، از کودکیوقتی ماهی در سفره خانواده نباشه ذائقه فرد عادت میکنه و بعد سخت میشه این روند را تغییر داد. البته ماهی نسبت به مرغ و گوشت به نظرم خیلی هزینه بیشتری داره. فرهنگ سازی کمتری شده، تو تلویزیون فقط تبلیغ تن ماهی هست نه خود ماهی و …
شیوا: یکیش که کلا ماهی تو فرهنگ ایرانی همیشه غذای اعیانی بوده که سالی یک بار شب عید خورده میشده و آشنایی با ماهی فکر کنم بیشتر بعد از جنگ و مهاجرت جنوبیها اتفاق افتاد. دیگه اینکه یک کیلو گوشت رو میشه چند وعده خورد اما یک کیلو ماهی تو یه وعده خورده میشه و گرونه.
Gelareh: ۱. نحوه طبخ، بسیاری از کودکی به دلیل بوی زهم ماهی و آبزیان که در پخت گرفته نشده، نمیخورن و بزرگ که میشن مسیر ادامه پیدا میکنه. ۲. میزان آگاهی درباره غذاهایی که باهاشون میشه درست کرد کمه.۳. آگاهی درباره انواع ماهیها کمه و باعث میشه افراد نتونن ماهی مورد علاقشون را پیداکنن.
Hamid: عادت غذایی هر منطقه بر مبنای منابع در دسترس هر منطقه شکل گرفته، ایران به جز نواحی جنوب و شمال، سرزمین نیمه خشکی بوده، که ماهی به ندرت در مناطق مرکزی در دسترس بوده، این را با گوسفند مقایسه کنید که بومی مناطق خشکه. به همین خاطر در طول سالها ذائقه ما به گوشت گوسفند عادت کرده است.
Babak radfar: جغرافیای ایران بیابانیست.تاریخ آشپزی وذائقه ماغیرازساحل نشینهاخالی ازغذاباماهی است.جنگاوران مامجبوربه خوردن کشک خشک روغن ونان خشک بودند برای ماههاتاازسویی به سوی دیگرمملکت بروندواینهاچیزهایی بودکه درزمان فاسدنمیشد.به شهرهاهم که میرسیدندهمانجاگوسفندی میکشتندوکباب میکردندومیخوردند.
مستانه تابش: به نظر من۱. فرهنگ غذایی۲. قیمت۳. دسترسی سه فاکتور مهم و موثرن.
حمید احمدی: اکثرا از طعم غذاهای دریایی خوششون نمیاد. یا مثلا ۸۰درصد وقت صرف خارج کردن تیغهای ماهی میشه.
Adel: از یک طرف بحث ذائقه و فرهنگ غذایی هست مثلا خیلی از غذاهای رایج ایرانی گوشتش گوشت قرمزه از طرف دیگه دسترسی به ماهی تازه کمتر از گوشت مرغ و گوشت قرمزه.
دلفین: (نماینده صنف آبزیان) قرنهاست در حق ما آبزیان جفا شده و چون به قول آقامون ژولورن هزارفرسنگ زیر دریاییم صدامون رو کسی نمیشنوه. ماهی بیشتر بخورید دوپاها.
کینگ لئو: دوستان به گرونی اشاره کردن که دلیلش رو عرض میکنم.صیادها سهمیه گازوئیل دارن.دوستان میرن کف دریا سهمیه رو میفروشن دلار میگیرن برمیگردن.اونایی که ماهی میگیرن همونجا میفروشن به لنجهای عربی.در نتیجه صیدی که میاد بازار کمه و گرون.خدانگهدار.
Leila vakilzadeh: مختصر و مفید خدمتتان عرض کنم قیمت بالا، عدم فرهنگ سازی مناسب در این سالها، ذائقه خاص ایرانیان که تمایل بیشتری به گوشت قرمز دارند!! کلا اینجور موارد باید در سیاستهای کلان کشور در نظر گرفته شود و امکانات و فرهنگ سازی همزمان اتفاق بیافتد.
Abbas toloei eshlaghi: ۱ کله پاچه نداره
۲ قرمه سبزی در نمیاد ازش
۳ باقالی پلو با گوشت گردن ماهی نمیشه خورد.
دختر چل گیس پاییز: قیمت عامل اصلیه.با هزینه یک وعده ماهی مثلا برای یک خانواده سه نفره میشه مقداری گوشت چرخ کرده یا مرغ تهیه کرد که بشه باهاش دو یا سه وعده غذای مختلف درست کرد.مسئله بعدی تنوع کم غذاهایی هست که ما بلدیم با ماهی یا میگو درست کنیم، نهایت یک یا دو مدل با ذائقه ایرانی سازگاره.
زهرا صفیاری: چون شیوه طبخ صحیح رو نمیدونیم و به نظرمون غذای خوشمزهای نیست
حمیدرضا شاهمیری: به عنوان یک تولید کننده ماهی نظرم اینه که ماهی خوب و تازه زیاد در دسترس مردم نیست، ما با تولید ماهی قزل آلا در دریای خزر و عرضه تازه آن مشتریهای دائمی زیادی پیدا کردیم.
Samaneh: یکی از مهمترین فاکتورها این است که با وزن برابر تعداد و مقدار غذایی که با مرغ و گوشت میشود پخت بیشتر است، مثلا با ۲ کیلو مرغ علاوه بر ۲ وعده غذا میشود سوپ هم درست کرد که با ماهی این امکان وجود ندارد.
تیچر مو مشکی: به نظرم یه بخشیش بهخاطر طعمشه که با ذائقه ایرانی اونا بیشتر میخونن و دوم بحث در دسترس بودنش و از نظر اقتصادی به صرفه بودنش.متأسفانه قیمت غذای دریایی الان طوری شده که حتی خود جنوبیها هم به نسبت مرغ کمتر میتونن تهیه کنند از نظر صرفه اقتصادی.
کنت مونت وینستون بهمن زاد: عادات غذایی سنتی و قدیمی غالب شهرها غذاهای گوشتی مثل گاو و گوسفند و مرغ… بوده و ذائقه با ماهی زیاد جور نبوده.تنوع غذاهایی که با ماکیان و گاو وگوسفند میشه پخت بیشتره (الان یکی میاد میگه نه قیمه و قورمه و خورش کرفس و… روبا ماهی میپزن!)
دختر یک کشاورز: گرونه. خانواده منم با یدونه ماهی سیر نمیشن.ولی اگه در توانم باشه به جای گوشت و مرغ هر روز ماهی میخرم میپزم. هر روززززززها.
B.javad: مهمترین دلیلش میتونه این باشه که ذائقه بخش فلات مرکزی ایران که در سالهای دور شکل گرفته ماهی جایگاهی نداشته چون اصلا وجود نداشته، بعدها که وارد شده هم به دلیل بوی بد، وجود تیغ که تجربه بسیار بدی ایجاد میکرده، حجم کم گوشت در مقایسه با گوشت قرمز و طبع سردش و همچنین کمیابی و گرونی.
Behzad khodaparasti: وجود ماهی در سبد غذایی وابستگی شدیدی به «عادت غذایی» داره.آدمها اغلب تمایل زیادی به تجربه غذاهای جدید ندارن و با «طعم ناآشنا» راحت کنار نمیان. مشکل بعدی اینه که کسایی که ماهی جزو سبدشون نبوده، منطقا بلد هم نیستن طبخش کنن که بو نده، یا شکل خوراکهای متنوع باشه.