دلایل تازه برای اینکه ماسک بزنید
روزنامه هفت صبح | در همان تابستان وقتی پزشکان درباره بحرانی شدن شرایط ابتلا به کرونا در پاییز می‌گفتند بیشتر روی سرد شدن هوا و طولانی بودن بقای ویروس در سرما و البته شیوع آنفلوآنزا در فصل سرد مانور می‌دادند، اما حالا با شروع تسلط هوای آلوده در کلانشهرهایی مثل تهران هشدار دیگری هم اضافه شده و پزشکان می‌گویند تنفس هوای آلوده می‌تواند بدن شما را در برابر ویروس آسیب‌پذیر کند.
عباس شاهسوندی، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت، به باشگاه خبرنگاران جوان گفته که بر اساس تحقیقات انجام‌شده در مجلات معتبر بین‌المللی، افزایش ذرات معلق هوا می‌تواند مرگ و میر ناشی از کرونا را افزایش دهد.
او گفته: «ما مطالعهای را در این زمینه از پیک اول تا پیک دوم کرونا (از اسفند تا شهریورماه) انجام دادیم و نشان داده شد که ارتباط معناداری بین افزایش ذرات معلق، ازون، دی‌اکسید نیتروژن و افزایش مرگ و میر ناشی از کرونا در ایران وجود دارد، البته درصد‌های به‌دست‌آمده در ایران به اندازه گزارش‌های جهانی بالا نبود.
بر اساس مطالعهای که درباره تاثیر آلودگی هوا بر افزایش مرگ و میر کرونا در ایران انجام دادیم، دریافتیم که ذرات معلق هوا تا ۶ درصد، ازون تا ۷ درصد و دی‌اکسید نیتروژن تا ۱۵ درصد باعث افزایش مرگ و میر کرونا می‌شود، البته در سایر کشور‌ها مانند چین و ایتالیا اعداد گزارش‌شده چندین‌برابر بیشتر از ایران بود. آلودگی هوا بر سیستم تنفسی تاثیر می‌گذارد و موجب تضعیف سیستم ایمنی می‌شود، کرونا هم بیماری تنفسی است و وقتی با آلاینده‌های هوا مواجه می‌شویم، سیستم ایمنی بدن افراد تضعیف و فرد بیشتر مستعد ابتلا به کرونا می‌شود.»
او به مسئولان توصیه کرده که با توجه به این تحقیقات تلاش کنند که هوای تهران و شهرهای بزرگ کمتر آلوده شود و پروتکل‌های هوای پاک را اجرا کنند، اما از آنجایی که سال‌هاست این پروتکل‌ها چنان‌که باید و شاید اجرا نشده و درحال‌حاضر که دولت با انواع و اقسام مشکلات مواجه است بعید به نظر می‌رسد بتواند به صورت ضربتی برای آلودگی هوا و کم کردن ریسک ابتلا به کرونا کاری کند، شاید بهتر است به این دلیل هم که شده زدن ماسک را جدی‌تر بگیرید.
*** ماسک مناسب آلودگی هوا
فکر می‌کردیم با فاصله گرفتن از ماه‌های اول شیوع کرونا و مرور هزاران‌باره انواع ماسک‌های موجود در بازار و نوشتن از کاربری آنها دیگر لازم نباشد وارد این موضوع شویم، اما حالا که مشکل دوتا شده و زدن ماسک را آن هم در مناطقی که آلودگی بیشتری دارند باید با دو هدف جدی بگیریم، شاید بد نباشد بدانید که کارشناسان بهداشت می‌گویند ماسک‌های کاغذی سه‌لایه و معمولی اگر به درستی روی صورت شما قرار بگیرند می‌توانند تا ۱۰ درصد جلوی ورود ذرات معلق هوا به بدن شما را بگیرند.
این ماسک‌ها بیشتر برای جلوگیری از ورود ویروس‌ها و میکروب‌های معلق کارایی دارند که بزرگ‌تر از ذرات معلق آلوده‌کننده هوا هستند، مثلا همین ازون که آقای شاهسوندی گفته تا ۷ درصد مرگ و میر ناشی از کرونا را افزایش می‌دهد و از قضا بیشترین سهم را در آلودگی هوای تهران به خودش اختصاص داده، اندازه‌ای کوچکتر از ۲٫۵ میکرون دارد.
یعنی ریزتر از آن است که ماسک‌های سه‌لایه معمولی جلوی ورود آن را به بدنتان بگیرد، بنابراین اگر توانایی مالی دارید بد نیست به سراغ ماسک‌های فیلتردار یا همان ماسک‌های N95 بروید که نزدیک به ۱۵ هزار تومان قیمت دارند، حداقل برای وقت‌هایی که قرار است مدت زیادی در معرض هوای آلوده مناطق شلوغ تهران یا شهرهای بزرگ باشید.
دو مورد از سه مطالعهای که همه در کشور چین انجام شده است، نشان داده‌اند که با استفاده از ماسک‌های N95 در زمان قدم زدن در مرکز شهر پکن، فشار خون کمتر از زمانی بود که فرد از ماسک استفاده نمی‌کرد (هم در شرکت‌کنندگان سالم و هم در افرادی که دچار بیماری قلبی بودند). در شرکت‌کنندگانی که دچار بیماری قلبی بودند، جریان خون و تحویل اکسیژن به قلب در موقع زدن ماسک‌های N95 بهتر بود.
در مطالعه سوم که در شانگهای انجام شده بود، شرکت‌کننده‌های سالم هم در زمان زدن ماسک‌های N95، فشار خون پایین‌تری داشتند و روند اکسیژن‌رسانی به قلبشان بهتر انجام شده بود. این مطالعات که دانشگاه جیائو تونگ شانگهای آنها را منتشر کرده می‌گویند که پوشیدن ماسکی که ذرات آلاینده موجود در هوا را فیلتر می‌کند، می‌تواند اثرات کوتاه‌مدت ناشی از آلودگی هوا را روی قلب و عروق خونی کاهش دهد.
*** یک دلیل دیگر
از آلودگی هوا که بگذریم و به همان اهمیت ماسک زدن برای جلوگیری از شیوع کرونا برگردیم، می‌بینیم که در همین زمینه هم تحقیقات جدیدی انجام شده که نشان می‌دهد زدن ماسک می‌تواند ابری را که بعد از سرفه کردن شکل می‌گیرد (البته شما آن را نمی‌بینید) تا ۲۳ برابر کوچکتر کند، این یعنی ابر ناشی از سرفه فرد آلوده تا شعاع کمتری را دربر می‌گیرد. نتیجه این تحقیق را روزنامه دیلی‌میل منتشر کرده و نوشته: «داشتن ماسک بر صورت با کوچک کردن حجم ابرهای حاوی ذرات عفونی ویروس کرونا که بر اثر سرفه کردن ایجاد می‌شوند نمی‌تواند خطر انتقال عفونت کاهش را کاهش دهد.»
