دعوا برسر شهرک جذامیهای مشهد
روزنامه هفت صبح | مشهد، محله طلاب، داخل یک خیابان کمعرض، شهرکی به اسم شهرک جذامیها وجود دارد. میگویند قبل از انقلاب گروه بزرگی از افراد مبتلا به جذام در کشور را داخل این شهرک جمع میکنند. البته بعضی از آنها هم برای شفا گرفتن به مرقد آمده بودند که دیگر هیچوقت به شهرشان برنمیگردند و همانجا زندگیشان را ادامه میدهند.
از آنموقع در زمین وقفی مرکز شهر به هرکدامشان یک اتاقک یا خانه میدهند. ولی حالا سالهاست که همین زمین شده موضوع دعوای آنها و دانشگاه علوم پزشکی. جذامیها (که البته امروز دیگر حالشان خوب شده) میگویند این زمین سالهاست وقف ما بوده و دانشگاه علوم پزشکی نمیتواند ما را از آن بیرون بیندازد؛ از آنطرف بیمارستان میگوید این زمین مال ماست، ولی از جیب برایتان زمین دیگری میخریم و خانههای بهتری میسازیم.
*** ماجرا چه بود؟
هفته پیش سرویس عکس خبرگزاری ایسنا در مشهد یک گزارش تصویری از خانهها و آدمهای این شهرک تهیه کرد. خانه که نه، آلونکهای رنگورورفته و بدون امکانات که حالا بیماران به آن وابسته شدهاند و آن را ترک نمیکنند. خبرگزاری ایسنا در گزارش خود نوشته بود که بیماران جذامی در مشهد باید تنها جایی که برای زندگی داشتهاند را به اجبار برخی از نهادها و دستگاهها ترک کنند. گویا مدتی است دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادعا میکند زمین شهرک متعلق به این نهاد بوده و حال با توجه به احتیاج خود این نهاد، بیماران جذامی باید محل را تخلیه کنند.
ابراهیم ناظمی، خبرنگار قدیمی روزنامه خراسان، تا امروز بارها به این آسایشگاه سر زده و از آنها گزارش گرفته است. این خبرنگار بازنشسته به هفت صبح اینطور میگوید: «این افراد قبل از انقلاب به این آسایشگاه منتقل شدند. زمانی که بیماری آنها واگیر داشت کمکهای زیادی میگرفتند، اما وقتی خوب شدند دیگر مستمریشان قطع شد یا درست پرداخت نمیشد. این ماجرا همزمان شده بود با گسترش بیمارستان هاشمینژاد در مرکز شهر و کنار این آسایشگاه. اصلا اسم بیمارستان هاشمینژاد مشهد اول آسایشگاه جذامیان بود، اما کمکم بیمارستان توسعه پیدا کرد. اینطور شد که امروز انتهای بیمارستان به شهرک جذامیان میرسد.»
به گفته او، این شهرک را فردی قبل از انقلاب وقف بیماران جذامی میکند، اما بعد از اینکه بیمارستان توسعه مییابد، ادعا میکند که زمین برای دانشگاه است. او این حرفها را از یکی از نمایندههای قدیمی جذامیان شنیده که در ایام قدیم گاهی به روزنامه خراسان در مشهد سر میزده.
*** دانشگاه چه میگوید؟
دانشگاه علوم پزشکی مشهد این حرف را قبول ندارد. رئیس این دانشگاه به هفت صبح میگوید که اصلا این زمین مال آنها بوده و بیماران جذامی سالهاست در زمین آنها زندگی میکنند، ولی حالا بیمارستان هاشمینژاد برای توسعه به زمین آنها نیاز دارد. بهخاطر همین هم پیشنهادی به آنها دادهاند تا زمین را از آنها بگیرند.
او میگوید: «آنها در شرایط اسفباری زندگی میکنند. دانشگاه علوم پزشکی، شهرداری مشهد و آستان قدس قرار شده با کمک هم جای جدیدی برای این افراد بسازند و سکونتگاه بهتری به آنها بدهند. حالشان هم دیگر خوب شده و درست نیست آنجا بمانند، چراکه این زمین قسمتی از ملک بیمارستان است. این زمینی هم که برای آنها خریدهایم، دقیقا روبهروی همان محله قدیمی آنهاست. ما درواقع میخواهیم آنها را سروسامان دهیم و اوضاعشان را بهتر کنیم.»
بااینحال بیماران مشهدی به این زمین وابسته شدهاند و میگویند این زمین وقف آنها بوده است. تعداد بیماران جذامی مشهد حدودا ۸۰۰ نفر برآورد شده، اما آنها قبلا جمعیت بیشتری را تشکیل میدادند. بیماری هیچکدام از آنها واگیردار نیست. فقط آن دسته از جذام میتواند به افراد دیگر سرایت کند که از نوع تر باشد، اما بیماری همه جذامیهای این شهرک از نوع خشک است.
آنطور که عکاس ایسنا توضیح داده، شهرک جذامیهای مشهد سه بلوک و یک حیاط مشاع دارد که وقتشان را در روز در این حیاط میگذرانند. در هر بلوک ۱۰ تا ۱۲ اتاق برای آنها ساخته شده و خانوادههایی سه یا چهارنفره در اتاقهای ۱۲ متری زندگی میکنند. آنها هر روز پانسمانهایشان را عوض میکنند تا محل زخمشان عفونت نکند. بیماران جذامی این شهر علاوهبر سکونت در این شهرک، به صورت پراکنده در مناطقی از جمله طلاب، طبرسی، گلشهر و نواحی حاشیه شهر مشهد هم زندگی میکنند.