درباره تکآهنگ جدید از یک چهره ماندگار
روزنامه هفت صبح، بهنام مظاهری | به بهانه انتشار تکآهنگ «مرد نقرهای» که بهتازگی منتشر شده، بد نیست این هفته به خواننده این اثر و اثر پررنگی که در موسیقی ایران داشته بپردازیم. دکتر محمد اصفهانی، چهره ثابت موسیقی ایران در سالهای پس از انقلاب، از زمانیکه در ۱۲سالگی و هنگام ورود امام خمینی به ایران در فرودگاه آیات قرآن را تلاوت کرد تا امروز که جدیدترین اثرش منتشر شده، یکی از برجستهترین چهرههای موسیقی ما بوده و هست.
چهرهای باوقار که در طول دوران کاریاش همواره از هر حاشیهای دور بوده و جز کارش با زبان دیگری صحبت نکرده. یکی از کممصاحبهترین خوانندههای ایران است و معمولا در قاب تلویزیون ظاهر نمیشود و در مطبوعات و رسانههای دیگر هم خبری از او نیست. درست است که خوانندههای نسل اول پاپ بعد از انقلاب حالا دیگر حداقل یک دهه میشود که یا کمکار شدهاند یا دیگر اثری از آنها نیست و دکتر اصفهانی را هم میتوان در گروه کمکارها گذاشت اما او در سالهای اخیر هیچوقت ارتباطش با موسیقی و مارکت آن قطع نشده.
بهدرستی میتوان او را جزیره جدایی در موسیقی دانست که مدل برخوردش با مارکت طوری بوده که هیچوقت برای مارکت کار نکرده و موسیقی را از دریچه فرهنگی نگاه میکند. امری قابل ستایش که این روزها بهندرت در میان خوانندههای نسل جدیدتر مشاهده میکنیم. از این حیث علیرضا عصار هم که از همدورهایهای او بوده، همین نوع نگاه را دارد و یا مثلا بین خوانندههای نسلهای بعدتر این نوع نگاه به موسیقی را در روند کاری محسن چاوشی هم میبینیم. اصولا آنهایی که کمتر در حواشی و مصاحبهها دیده میشوند به کارشان نگاه جدیتری دارند.
همین نوع نگاه است که محمد اصفهانی را از بسیاری جهات در موسیقی مستقل کرده. مضاف بر این، او یکی از معدود خوانندههایی است که وسواس عجیبی در کارش وجود دارد. این را از تکتک قطعاتش از گذشته تا امروز میتوان فهمید. به شعر اهمیت میدهد، به ملودی و تنظیم اهمیت میدهد و حتی وسواسش در انتخاب نوازنده برای آهنگها و کنسرتهایش هم میتوان احساس کرد. برای مثال او در اینستاگرامش در پستی که مربوط به خبر همین آهنگ اخیرش «مرد نقرهای» بوده از این قطعه بهعنوان یک پروژه یاد کرده.
همین که یک تکقطعه را با نام پروژه «مرد نقرهای» یاد کنی، نشان میدهد که چه دقتی در کارت داری. شاید جالب باشد بدانید ایشان یکی از معدود خوانندههایی است که حروف فارسی را با دقت زیادی بیان میکند و بهطور کامل تفاوت حروف همآوا را ادا میکند. برای مثال در آثار ایشان تفاوت آوای حرف «ق» با «غ» کاملا مشهود است. خودتان بروید گوش کنید. نکته بعد اینکه شاید نتوان دکتر اصفهانی را در زمره خوانندگان تینایجرپسند مارکت این روزها دانست.
اما او واقعا یکبار در اوایل دهه ۸۰ ثابت کرد که اگر بخواهد میتواند این کار را هم بکند. دهه پنجاهیها و شصتیها و شاید بعضی از دهه هفتادیها یادشان باشد که تکآهنگ «نون و دلقک» اصفهانی چه کارها که با مارکت نکرد. قطعهای که شاید بیراه نباشد اگر بگوییم جزو ۵ قطعه مگاهیت بعد پاپ بعد از انقلاب است که حداقل برای یک دهه مدام شنیده میشد. از همه اینها گذشته محمد اصفهانی از معدود چهرههایی است که بهنوعی در میان همه اقشار و نسلهای امروز ایران شناخته شده است.
شما ببینید که افراد با سنین مختلف و فرهنگها و عقاید مختلف همگی معتقدند که اصفهانی خواننده خوبی است و حداقل چند قطعه دارد که همه آنها را دوست داشته باشند. بیراه نیست اگر بگوییم او را میتوان چهره معادل علی دایی در موسیقی ایران است. مردی با صدایی دلپذیر و خاص که ادب و احترام از خوانشش میبارد. محمد اصفهانی جایی در خاطراتش گفته که مادرش دوست نداشته خواننده شود و پیشنهادش این بوده که حتما دکتر شود.
بهنظر میرسد دکتر محمد اصفهانی هر دو کار را انجام داده. بهخاطر مادر دکتر شد و بهخاطر خودش هم به یکی از ماندگارترین خوانندههای ایران بدل شد. قطعه «مرد نقرهای» را حتما بشنوید. ترانه این اثر سروده علی ایلیا است و بابک زرین آهنگسازی و تنظیم آن را انجام داده و میکس و مستر آن نیز بهعهده محمد فلاحی بوده است. کاری است درباره ایران. قطعهای تقریبا حماسی، در خور و شأن نام ایران که بعید نیست از این پس در مناسبتهای مختلف هم از رسانهها پخش شود.