درباره بهروز صفاریان و آنچه در موسیقی ایران انجام داد
روزنامه هفت صبح، بهنام مظاهری| این هفته به بهانه فینال برنامه «بند بازی» که در این مدت توجه مخاطبان موسیقی را جلب کرده بود، از بهروز صفاریان نوشتیم که یکی از داوران این مسابقه هم بود. موزیسینی که از ابتدای موسیقی پاپ بعد از انقلاب تا امروز خوش درخشیده و یکی از موفقترینهای موزیک ایران است.
بدونشک پرافتخارترین تنظیمکننده موسیقی بعد از انقلاب است. حتی نام تنظیمکننده نمیتواند تصویر دقیقی از او ارائه بدهد، او یک تهیهکننده هنری است، موزیسین قهاری است و از همه مهمتر خوانندهساز است. نام بهروز صفاریان که میآید بسیاری از پرودیوسرهای موزیک پاپ کابل میدی کنترلرهایشان را از برق میکشند و محل را ترک میکنند.
نگاهی به کارنامه کاریاش بیاندازید همه چیز شفاف میشود. در آلبوم «فاصله» محمد اصفهانی که دو قطعه دارد و این دو قطعه بهنوعی از اولین کارهای او محسوب میشود که بلیت ورودش به موسیقی پاپ ایران شد. در آلبوم «نون و دلقک» هم که پرفروشترین آلبوم پاپ بعد از انقلاب بود، دو ترک شاخص دارد.
«نون و دلقک» و «آسیمهسر» (قطعه آسیمهسر تنظیم مشترک بامداد بیات و صفاریان است) هر دو از تنظیمهایی هستند که مگا هیت بودنشان بر کسی پوشیده نیست. قطعه «آی آدمای مهربون» قاسم افشار هم از کارهای صفاریان بوده. در آلبوم «مسافر» و «دهاتی» حضور داشته و خوانندههایی نظیر سعید شهروز و علی لهراسبی هم بسیاری از قطعات مشهورشان را با او کار کردند. همکاریهایش با محسن چاوشی را هم که دیگر همه میدانیم.
همه اینها را هم که کنار بگذارید، باید گفت یکی از مهمترین تاثیرات او در موسیقی ایران معرفی خوانندهای بود که بعید است کسی آهنگهایش را دوست نداشته باشد. بله، فریدون آسرایی عملا دستپخت بهروز صفاریان بود که سر میز شام موسیقی ایران آورد. او دو بار فریدون را به صدر جدول پرفروشها آورد. اولینبار با آلبوم «غریبه» یا همان «آهای خوشگل عاشق» و بار دوم هم سالها بعد با آلبوم «عشق یعنی» که دیگر موفقیتشان نیاز به اثبات و مدرک ندارد.
بیراه نیست اگر بگوییم او میتواند از چوب لباسی هم خواننده موفق بسازد. در سالهای فعالیتش که حالا بیش از دو دهه میشود، هر وقت خودش دلش خواسته و عزمش را جزم کرده کار پرفروش و هیت ساخته. کاری که عملا خیلیها از پساش برنمیآیند. صفاریان از همان ابتدا هم پیشرو بود و زمانیکه تازه رپفارسی در حال جان گرفتن بود، آلبوم پرمخاطب «اسکناس» را با بینشپژوه کار کرد که بهعنوان اولین و تنها آلبوم رپ مجاز ایران شناخته میشود.
بعد از آن یک بار دیگر هم در آهنگ مشترک فریدون آسرایی و آرمین زارعی نامش بهچشم میخورد. آهنگی بهنام «نیستی» که زمان انتشارش سروصدای زیادی بهپا کرد و همخوانی فریدون با یک رپر به یکی از معدود نقاط آشتی پاپ و رپ ایران تبدیل شد. نقطهای که نام صفاریان در آن بهچشم میخورد.
در آخرین مصاحبهام که مربوط به ۷ سال پیش میشود، وقتی از او درباره روند کاری و همکاریهایش با خوانندههای مختلف در دوران کاریاش میپرسم، گفت: «به جرات میگویم که در طول این سالها، هیچ روز، هفته و یا ماه را بدون فعالیت مرتبط با موسیقی نگذراندهام. موسیقی همواره دغدغه من بوده و هست و همیشه به این فکر کردهام که در مارکت داخلی آن پیشرفت کنم. باید بگویم که شغل من همیشه اقتضا کرده است که آدم پشت صحنه باشم.
از روز اولی که وارد این کار شدم، میدانستم که قرار نیست مثل یک خواننده بزرگ شوم و در رابطه با من صحبت شود. علاوه بر این، مسئله تکرار و حفظ کیفیت کار هم وجود دارد. من وقتی به سراغ یک پروژه جدید میروم، آن را حاصل چندین فکر و ایده نوین میدانم. این فکر حاصل مطالعه، زمان، کار تیمی، استفاده از استعدادهای جدید و البته چندین پارامتر دیگر است.
من بهعنوان یک هنرمند، وقتی درگیر یک پروژه میشوم تمامی توانم را میگذارم و برای بازیابی دوباره این توان و بهطور کل ایدههای جدید، به زمان احتیاج دارم. در واقع تعالی یک اثر هنری در آن است که سازنده آن، به فکر رسیدن به پلههای بالاتر و پیشرفت در کار باشد. به خوانندههای مطرحی که تا بهحال با آنها کار کردهام نگاه کنید. مردم شادمهر عقیلی، فریدون آسرایی و محمد اصفهانی را دوست داشته و دارند، زیرا کار خواننده با من آهنگساز متفاوت است.
قویا معتقدم، خوانندههایی که در طول این سالها با آنها همکاری کردهام، کمتر تفاوتی با روزهای اول خود کردهاند. در واقع خواننده با همین فرم و ظاهر پذیرفته میشود؛ اما من بهعنوان تنظیمکننده نیاز دارم تا همواره کار خودم را تغییر دهم و به سطوح بالاتری ببرم. موفقترین خوانندهای که تا به امروز با او همکاری داشتهام، شادمهر عقیلی است. شادمهر کارش را متفاوت آغاز کرد و همین تفاوت، مخاطبان بسیاری برایش دست و پا کرد.»
بدونشک اگر بخواهیم تنها سه موزیسین برجسته پاپ بعد از انقلاب را نام ببریم، بهروز صفاریان یکی از آنهاست. موزیسینی که بیش از ۲۰ سال کار هیت و مگاهیت ساخته و بهنظر میرسد حداقل تا ۲۰ سال دیگر هم بتواند این کار را برای بارها در موسیقی ایران انجام دهد. این را از روی ظاهر و استایلش که هر سال از سال پیش جوانتر بهنظر میرسد هم میتوان فهمید.