دخلوخرج خانواده‌های ایرانی براساس شغل سرپرست
روزنامه هفت صبح، گروه بازار | هر خانواده ایرانی به تناسب شغل سرپرست خانوار،استراتژی متفاوتی برای دخلوخرج دارد. آنهایی که کارمند دولت هستند و ماهی به طور میانگین هشت میلیون و ۸۰۰هزار تومان پول در می‌آورند، یک‌جور پول خرج می‌کنند و آنهایی که شغل آزاد دارند هزینه‌هایشان متفاوت است.ممکن است سرپرست خانواده بازنشسته باشد یا شغل ثابتی نداشته باشد اما از راه‌های مختلف مثل سرمایه‌گذاری یا گرفتن اجاره از مستاجران درآمد کسب کند.
همچنین امکان دارد سرپرست خانواده کارمند یا کارگر بخش خصوصی باشد. براساس گزارش‌های مرکز آمار از بودجه خانوار و با در نظر گرفتن تورم ۳۲درصدی نسبت‌به سال گذشته بررسی کرده‌ایم هرکدام از این خانوادهها چطور زندگی‌شان را می‌گذرانند. نتایج نشان می‌دهد عموما یک سوم درآمد خانواده برای خرید محصولات خوراکی خرج می‌شود.به طور میانگین یک چهارم به هزینه‌های مسکن اختصاص دارد و بقیه درآمد خانواده برای مواردی مثل حمل‌ونقل، پوشاک،بهداشت‌ودرمان، تحصیل و تفریح اعضای خانواده خرج می‌شود.
*** بازنشسته‌ها چطور هزینه می‌کنند؟
سرپرست ۳۹درصد خانوادهها در کشور شغلی با درآمد ثابت ندارند.آنها عموما بازنشسته هستند اما در کنارشان سرمایه‌گذارهای مختلف هم در این دسته جای می‌گیرند.ملاک‌هایی که از گرفتن اجاره از مستاجرانشان درآمد کسب می‌کنند از دیگر کسانی هستند که درآمد دارند اما شغل مشخصی ندارند.آنطور که اطلاعات رسمی نشان می‌دهد با احتساب تورم در حال حاضر حدود پنج‌میلیون و ۷۵۰هزار تومان به طور میانگین درآمد دارند که از این رقم پنج میلیون و ۱۰۰هزار تومان را خرج می‌کنند.بخش عمده هزینه‌های چنین افرادی صرف خرج‌های خوراکی می‌شود.
آنها حدود ۳۸٫۷درصد درآمدشان یعنی حدود دو میلیون تومان را برای خرید محصولات خوراکی هزینه می‌کنند. بخش دوم هزینه‌ها مربوط به مسکن است. طوری که بازنشسته‌ها ۲۳٫۷درصد از درآمد خود یعنی حدود یک میلیون و ۲۰۰هزار تومان را برای تامین هزینه‌های مسکن اختصاص می‌دهند.باید توجه داشته باشید که این رقم میانگین است و طبیعتا کسانی که در خانه ملکی زندگی می‌کنند هزینه‌ای برای این بخش ندارند و در طرف مقابل کسانی که اجاره‌نشین هستند، شاید سهم اجاره‌خانه از درآمدهایشان بیشتر از این رقم باشد.ح
مل‌و‌نقل با تورم عجیب‌وغریبی که در یک‌سال گذشته داشته به یکی از بخش‌های مهم هزینه‌های خانواده تبدیل شده.بازنشسته‌ها ماهانه ۷۴۰هزار تومان معادل ۱۴درصد از درآمد خود را برای رفت‌وآمد اعضای خانواده خرج می‌کنند.آنها هر ماه حدود ۶٫۶درصد از درآمدشان را برای خرید لباس،کیف‌وکفش برای خودشان و اعضای خانواده کنار می‌گذارند که ماهانه حدود ۳۳۰هزار تومان می‌شود.
هزینه‌های بهداشت و درمان به‌طور متوسط سهم ۲٫۳درصدی از درآمد خانوارهایی دارد که سرپرستشان بازنشسته یا بدون شغل ثابت است. هزینه اینترنت، تلفن و … که در دسته ارتباطات جای می‌گیرند، ماهانه یک درصد درآمد خانواده را به خود اختصاص می‌دهد.بازنشسته‌ها و افراد بدون شغل ثابت در ماه تنها می‌توانند شش دهم درصد از درآمدشان را برای تفریح و فعالیت‌های فرهنگی مثل سینما رفتن یا خرید کتاب و… هزینه کنند.
*** کارکنان بخش خصوصی چطور هزینه می‌کنند؟
کارمندان شرکت‌های غیردولتی یا کارگران به طور میانگین در ماه حدود پنج میلیون و ۲۶۰هزار تومان درآمد دارند.حدود ۲۸درصد خانواده‌های ایرانی شرایط اینچنینی دارند و سرپرست آنها در یک شرکت یا کارگاه خصوصی مشغول به کار است.بخش عمده درآمد آنها از حقوقی است که به‌صورت ماهانه دریافت می‌کنند و از درآمد پنج‌میلیون و ۲۶۰هزار تومان آنها، حدود چهارمیلیون و ۷۱۶هزار تومان خرج هزینه‌های روزمره زندگی می‌شود.
خوراکی‌ها در مجموع سهم ۳۰درصدی از هزینه‌های خانواده یک کارمند بخش‌خصوصی دارد و ماهانه حدود یک‌میلیون و ۴۰۰هزار تومان خرج روی دست آنها می‌گذارد. این کارمندان ماهانه به طور میانگین ۲۴درصد از درآمدشان یعنی حدود یک میلیون و ۱۰۰هزار تومان را برای مسکن هزینه می‌کنند.این هزینه می‌تواند اجاره‌بها یا قسط وام مسکن باشد.رفت‌وآمد چنین خانواده‌ای مثل هزینه‌های تاکسی یا حتی بنزین ماهانه حدود ۵۸۰هزار تومان معادل ۱۲درصد درآمد خانواده را به خود اختصاص می‌دهد.بررسی‌ها نشان می‌دهد این خانوادهها نسبت‌به دیگران بخش بزرگ‌تری از درآمد خود را برای خرید لباس کنار می‌گذارند.
طوری که ۸٫۳درصد از درآمد خانواده یعنی حدود ۴۰۰هزار تومان صرف خرید پوشاک و کفش می‌شود.سهم بهداشت و درمان هم در این نوع خانوادهها بیشتر از دیگران است و به ۳٫۴درصد می‌رسد.بهداشت و درمان شامل هزینه‌های درمانگاه،بیمارستان،دارو،محصولات بهداشتی و حتی حق بیمه درمان می‌شود. چنین افرادی هر ماه دو درصد از درآمدشان را برای خرید بسته اینترنت و پرداخت قبض تلفن و … خرج می‌کنند.
کارکنان بخش‌خصوصی ماهانه ۱٫۷درصد از حقوقشان را برای تحصیل فرزندان اختصاص می‌دهند.باید توجه داشته باشید که این رقم میانگین است و طبیعتا کسانی که فرزند دانش‌آموز ندارند، این هزینه کمتر و برای کسانی که فرزندشان در مدارس غیردولتی تحصیل می‌کند، این هزینه می‌تواند بیشتر باشد.در مجموع به‌طور میانگین کارمندان بخش‌خصوصی در ماه حدود شش دهم درصد از درآمدشان را برای فعالیت‌های فرهنگی مثل خرید کتاب و تماشای فیلم و تفریح خرج می‌کنند.
*** مشاغل آزاد چطور هزینه می‌کنند؟
۲۱درصد سرپرست خانوادهها شغل آزاد دارند.آنها خودشان کارفرمای خودشان هستند و سر ماه منتظر دریافت حقوق از کسی نیستند.مجموع درآمد ماهانه این خانوادهها به طور میانگین حدود پنج میلیون و ۶۶۰هزار تومان است که از این رقم حدود چهار میلیون و ۸۳۰هزار تومان در همان ماه خرج می‌شود.بخش عمده خرج این خانواده برای خرید مواد خوراکی است.آنهایی که مشاغل آزاد دارند در ماه ۳۲درصد درآمدشان را برای خورد و خوراک خانواده هزینه می‌کنند که رقم آن ماهانه به‌طور میانگین حدود یک میلیون و ۵۵۰هزار تومان است.
چنین خانواده‌ای در ماه ۲۶درصد درآمد خود یعنی رقمی حدود یک میلیون و ۲۶۰هزار تومان را برای مسکن هزینه می‌کند. این رقم به طور میانگین محاسبه شده و طبیعتا کسانی که صاحبخانه هستند، هزینه بخش مسکن آنها نزدیک به صفر است.در بین هزینه‌های مختلف خانواده، ۱۱درصد یعنی رقمی حدود ماهانه ۵۳۰هزار تومان برای رفت‌وآمد هزینه می‌شود که شامل هزینه‌هایی مثل نگهداری خودرو، کرایه تاکسی و بنزین و … است.کسانی که شغل آزاد دارند ماهانه حدود ۸٫۶درصد درآمد خود را برای خرید لباس کنار می‌گذارند.
این رقم ماهانه حدود ۴۱۰هزار تومان است.کسانی که شغل آزاد دارند، سهم بیشتری از درآمد خود را نسبت‌به دیگر خانوادهها به خرید پوشاک از جمله لباس،کیف و کفش و … اختصاص می‌دهند.از جمله دیگر هزینه‌های این خانوادهها می‌توان به هزینه تلفن و اینترنت و … اشاره کرد که در بخش ارتباطات دسته‌بندی می‌شوند.این بخش سهم ۲٫۱درصدی از درآمدهای خانواده دارد و ماهانه حدود ۱۰۰هزار تومان خرج روی دستشان می‌گذارد.
شاغلانی که خودشان کارفرمای خودشان هستند، هر ماه به طور میانگین ۱٫۷درصد از درآمدشان را به تحصیل فرزندان اختصاص می‌دهند. طبیعتا این رقم برای کسانی که فرزند دانش‌آموز ندارند، کمتر خواهد بود.مشاغل آزاد در ماه شش دهم درصد از درآمدشان را به تفریح و فرهنگ خانواده اختصاص می‌دهند که یکی از کوچک‌ترین بخش‌های هزینه خانواده است.
*** کارمندان دولت چطور هزینه می‌کنند؟
آنهایی که از دولت حقوق می‌گیرند، چه کارمندان و چه مدیران، به طور میانگین در ماه حدود هشت میلیون و ۸۴۰هزار تومان درآمد دارند که بخشی از آن حقوق ماهانه است. کارمندان دولت از این رقم حدود هفت میلیون و ۷۲۰هزار تومان را خرج می‌کنند.لیست هزینه‌های خانواده‌هایی که سرپرستشان کارمند دولت است،تفاوت زیادی با دیگر خانوادهها دارد.طوری که سهم خوراکی‌ها و مسکن در فهرست هزینه کارمندان دولت کمتر است چراکه هزینه خورد و خوراک چنین خانواده‌هایی بخش کمتری از هزینه‌هایشان را شامل می‌شود و همچنین آنها کمتر از بقیه خانوادهها مجبور به پرداخت اجاره‌بها و هزینه‌های مسکن هستند.
در عوض دیگر بخش‌ها مثل حمل و نقل و پوشاک، سهم بیشتری از هزینه‌های کارمندان دولت دارد.در این فهرست خوراکی‌ها سهم ۲۸درصدی دارند.حقوق‌بگیران دولت ماهانه حدود دو میلیون و ۱۷۰هزار تومان خوراکی می‌خرند. مسکن هم سهم ۲۰درصدی را به خود اختصاص می‌دهد که رقم آن به طور میانگین یک‌میلیون و ۵۵۰هزار تومان است. هزینه رفت‌وآمد این خانوادهها بیشتر از بقیه است. کارمندان دولت ماهانه ۱۴٫۵درصد درآمدشان یعنی حدود یک میلیون و ۱۲۰هزار تومان برای حمل‌ونقل هزینه می‌کنند.
سهم پوشاک از فهرست هزینه‌های این خانوادهها به طور میانگین ۸٫۴درصد است که رقم آن به حدود ۶۵۰هزار تومان در ماه می‌رسد. این پول هر ماه صرف خرید لباس، کیف و کفش و … می‌شود. چنین خانواده‌ای ماهانه ۳٫۳درصد درآمد خود را برای هزینه‌های بیمارستان، دارو، بیمه درمانی و خرید محصولات بهداشتی خرج می‌کند.دو درصد از درآمد کارمندان دولت خرج ارتباطات مثل تلفن، اینترنت و … می‌شود.
سرپرستان این خانوادهها نسبت به دیگر مشاغل، بیشترین بودجه را برای تحصیل فرزندشان کنار می‌گذارند. آنها ماهانه ۲٫۴درصد از درآمدشان را به بحث تحصیل و آموزش اختصاص می‌دهند که رقم آن ماهانه حدود ۱۹۰هزار تومان و بیش از دو برابر میانگین کل خانواده‌هاست.تفریح و فعالیت‌های فرهنگی مثل خرید کتاب و رفتن به سینما سهم هفت دهم درصدی از درآمد حقوق‌بگیران دولت دارد.
