داستان شیرین نجات یک روباه و خرس و توله‌هایش
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | روز گذشته ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد از گرفتار شدن یک قلاده خرس قهوه‌ای و دو توله‌اش در یک استخر کشاورزی. در این فیلم مشخص بود که این خرس‌ها توانایی بیرون آمدن از استخر را ندارند و خرس مادر مرتب روی دو پا می‌ایستد و وحشت‌زده نعره می‌زند.
توله‌ها هم سرگردان دنبال او در استخر این‌سو و آن‌سو می‌روند. این ویدئوی ناراحت‌کننده و رعب‌آور البته پایان خوشی داشته. با تلاش محیط‌بانان و جمعی از افراد محلی، این خرس‌ها چندساعت بعد نجات پیدا می‌کنند. جزئیات این ماجرا را جلوتر از قول دو تن از محیط‌بانان حاضر در صحنه برایتان نقل می‌کنیم. دیروز اما یک ویدئوی مشابه دیگر هم از استان آذربایجان شرقی و شهرستان جلفا منتشر شد.
در این منطقه هم یک روباه داخل یک گودال محبوس شده بود. ویدئو از لحظه‌ای شروع می‌شود که دو شهروند به وسیله یک طناب قصد دارند به روباه برای خارج شدن از گودال کمک کنند. روباه با چند جهش سعی می‌کند خودش را به سطح زمین برساند که موفق نمی‌شود. چند لحظه بعد اما با هوشمندی بامزه‌ای طناب را با دهانش می‌گیرد و از گودال بیرون کشیده می‌شود.
احساس مسئولیت این شهروندان و محیط‌بانان در جلفا و کرمانشاه و اقدامات آنها در حمایت از حیوانات اتفاق مسرت‌بخشی بود که حادثه تلخ دو روز پیش را به دست فراموشی سپرد. دو روز پیش فیلم دلخراشی پخش شد که یک جوان در روستایی اطراف بوشهر یک سگ و توله‌هایش را به شکل بیمارگونه‌ای با موتورسیکلت آزار می‌داد. بعد هم البته اعلام شد که این فرد خاطی شناسایی شده و تحت تعقیب دستگاه‌های ذی‌ربط قرار گرفته.
*** روایت شاهد عینی
سیامک اسماعیلی، کارشناس حیات‌وحش محیط زیست استان کرمانشاه، یکی از افراد حاضر در صحنه هنگام نجات این خرس‌ها بوده. از او در مورد جزئیات این حادثه پرسیدیم.
* این اتفاق در کجا و چه زمانی رخ داد؟
دو روز پیش ما از طریق تماس چند تن از دوستداران طبیعت باخبر شدیم که در حاشیه پناهگاه حیات‌وحش بیستون کرمانشاه در تنگه ورمنجه چنین حادثه‌ای رخ داده. فیلمی که در سایت‌ها و کانال‌ها منتشر شده مربوط به دقایق اولیه است که جمع شدن تعدادی از همکاران و اهالی منطقه و حضور جمعیت باعث وحشت‌زده شدن خرس ماده شده بود.
* چطور خرس‌ها داخل این گودال افتادند؟
ما ابتدا تصور می‌کردیم که تیر خورده‌اند اما بعد متوجه شدیم سالم هستند. به نظر می‌رسد ابتدا یکی از توله‌خرس‌ها وارد گودال شده یا افتاده و مادرش به دنبال او رفته. طبعا پشت‌سر آنها توله دوم هم می‌رود.
* این خرس‌ها در آن حوالی چه می‌کردند؟
در اطراف این استخر باغ‌های میوه وجود دارد و در مدت اخیر بارها دیده شده که خرس‌ها از ارتفاعات پایین می‌آیند، به‌خاطر میوه‌ها وارد باغ‌ها می‌شوند و بعد برمی‌گردند.
* چه راه‌حل‌هایی برای نجات این حیوانات وجود داشت؟
یک تیم کامل به همراه دامپزشک در محل حضور داشت تا اگر تصمیم گرفته شد، به صورت بیهوش کردن آنها را نجات دهیم. این نگرانی اما وجود داشت که با بیهوش کردن خرس ماده، توله‌های آن وحشت‌زده شوند یا فرار کنند. بیهوش کردن خود توله‌ها هم در این سن اقدام درستی نیست.
ضمن اینکه نزدیک شدن به این خرس قهوه‌ای، به‌خصوص وقتی توله هم داشته باشد خیلی خطرناک است، چون در این شرایط به‌شدت پرخاشگر است. بنابراین با کمک دامداران اطراف و اهالی با تعدادی الوار و گونی‌های کاه برای خرس‌ها معبر درست کردیم.
به خرس‌ها میوه و تعدادی مرغ دادیم و بعد همه محل را ترک کردیم و فقط تعدادی دوربین تله‌ای در اطراف استخر کار گذاشتیم. با توجه به بویایی قوی این حیوان خیلی مهم بود که همه محل را ترک کنند تا از استخر خارج شود. بعد متوجه شدیم که نیمه‌شب حوالی ۳:۳۰ خرس‌ها خارج شدند و نجات پیدا کردند.
* این استخرهای کشاورزی در این منطقه زیاد هستند و اگر این استخر آب داشت اتفاق بدتری می‌افتاد؟
یکی از معضلات محیط زیست در این منطقه همین استخرهای اراضی کشاورزی هستند که دقیقا هم‌سطح زمین ساخته می‌شوند و بارها این مشکل به وجود آمده که حیوانات داخل آنها افتاده‌اند. باید برای این استخرها حائلی در نظر بگیرند، چون با این وضعیت برای انسان‌ها هم خطرناک هستند. این استخر البته مدت‌هاست بدون استفاده بوده و اگر آب داشت اصلا مشکلی پیش نمی‌آمد، چون این حیوان به راحتی در آب شنا می‌کند و خودش بیرون می‌آمد.
*** یک گونه در معرض تهدید در بیستون
یکی دیگر از محیط‌بانان حاضر در صحنه هم در گفت‌وگو با هفت صبح توضیح داد که مشابه این اتفاق در این منطقه برای حیواناتی از جمله روباه و قوچ و میش هم رخ داده. او در مورد ویژگی‌های این منطقه توضیح داد که از بیستون به سمت کامیاران چندین قله وجود دارد؛ قسمتی منطقه حفاظت‌شده و قسمت دیگری پناهگاه حیات‌وحش را تشکیل می‌دهند.
دیروز آزاد شیخ‌ویسی، فرمانده یگان حفاظت از محیط زیست کرمانشاه هم در گفت‌وگو با ایرنا توضیح داده بود: «خرس قهوه‌ای بزرگ‌جثه‌ترین گوشتخوار ایران و گونه «در معرض تهدید» در سطح جهان است که دامنه کوه‌های زاگرس شرقی زیستگاه اصلی آن در ایران محسوب می‌شود. این گونه تحت حمایت و حفاظت ماموران یگان حفاظت قرار دارند و جمعیت آنها در زیستگاه‌های استان کنترل می‌شود و خوشبختانه وضع نگران‌کننده نیست».
گفتنی است استان کرمانشاه دارای سه منطقه حفاظت‌شده شامل منطقه حفاظت‌شده بیستون که ۵۴ هزار هکتار است، بوزین و مرخیل در پاوه ۲۳ هزار هکتار و قلاجه هم حدود ۴۳ هزار هکتار است. یک پناهگاه حیات‌وحش بیستون نیز در منطقه ورمنجه در جاده سنندج وجود دارد و درمجموع استان کرمانشاه دارای چهار منطقه شکار و تیراندازی ممنوع به مساحت ۱۶۱ هزار هکتار است.
