خرید سهام دولت، سرمایهگذاری پرسودی است؟
روزنامه هفت صبح | فردا آخرین مهلت شرکت در پذیرهنویسی سهام دولت در قالب صندوق ETF دارا یکم است. آخرین جزئیاتی که از این طرح اعلام شده، شاید به جذاب شدن سرمایهگذاری دومیلیونی کمک کند اما همچنان ابهاماتی درباره بازدهی آن وجود دارد.
*** چهارعامل جذاب شدن سهام دولت برای سرمایهگذاران
واگذاری سهام دولت در قالب واحدهای صندوق سرمایهگذاری ETF در روزهای اخیر تغییراتی داشته و جزئیات بیشتری از آن مشخص شده. این جزئیات جدید میتواند خرید سهام دولت را برایمان جذاب کند.
امروز سهشنبه ۳۰اردیبهشت قرار است شورای عالی بورس تصمیم قطعی خود را برای کاهش مدت زمان فروش واحدها اعلام کند. آنطور که در اطلاعیههای بورس آمده، سهام دولت در قالب واحدهای صندوق ETF تا دوماه بعد از واگذاری قابل معامله نیست. دیروز خبرهایی منتشر شده که نشان میدهد، وزارت اقتصاد تصمیم دارد تا این مدت زمان دوماهه را به یکماه کاهش دهد.
در چنین حالتی نقدشوندگی واحدهای صندوق بیشتر میشود و به جای انتظار دوماهه، سرمایه مشارکتکنندگان در این پذیرهنویسی کمتر بلوکه خواهد ماند. آنطور که وزارت اقتصاد اعلام کرده، ارزش کل سهام دولت در پنج بانک و بیمه حدود ۳۲هزار میلیارد تومان است، ولی از مردم رقمی حدود ۱۷هزار میلیارد تومان پول دریافت میشود.
مقایسه این دو رقم نشان میدهد دولت برای عرضه سهامش در بورس نسبت به قیمت روز تخفیف ۴۷درصد در نظر گرفته است. با این حساب ارزش هر واحد صندوق ETF دارا یکم تقریبا دوبرابر قیمت در نظر گرفته شده برای آن خواهد بود. سهام شرکتهای دولتی که قرار است در قالب صندوق ETF به مردم واگذار شود، تا اینجای کار شرایط مساعدی دارند و اغلب با روند صعودی مواجه هستند.
برای مثال در یک ماه اخیر سهام بانک ملت با رشد ۱۲۰درصدی و سهام بانک صادرات با رشد ۱۱۸درصدی روبهرو شدهاند و ارزش آنها دوبرابر شده است. بانک ملت هم در این مدت ۸۵درصد بازدهی داشته است.صندوق بازنشستگی کشوری از پرداخت وام یکمیلیونی به بازنشستهها برای خرید واحدهای صندوق ETF خبر داده.
بازنشستهها میتوانند با مراجعه به سایت cspf.ir برای دریافت این وام ثبتنام کنند. این تسهیلات به صورت قرضالحسنه است و اقساط آن طی ۱۲ماه از محل حقوق بازنشستگی پرداخت میشود. این طرح میتواند سرمایهگذاری در صندوق ETF دارا یکم را برای بازنشستهها جذابتر کند.
*** چهار ابهام درباره بهصرفه نبودن خرید سهام دولت
شرکت در طرح پذیرهنویسی سهام دولت در کنار جذابیتهایش، چند ابهام دارد که میتواند برای سرمایهگذارها آنقدری خوشایند نباشد. این ابهامات احتمال بازدهی مثبت این نوع سرمایهگذاری را کمتر میکند. هیچکس بهطور قطعی از آینده پیش روی بورس خبر ندارد. همانطور که در هفته گذشته بورس با ریزش ۸۰هزار واحدی شاخص همراه شد، ممکن است مشابه همین اتفاق در ابعاد بزرگتر بیفتد.
حتی در طرف مقابل ممکن است شاهد رشد بازار باشیم. غیرقابل پیشبینی بودن روند بازار سرمایه در ماههای آینده ممکن است جذابیت خرید سهام دولت را برای سرمایهگذارها کمتر کند.فرض کنید الان یک یا دوماه آینده است و امکان فروش واحدهای صندوق ETF دولت فراهم شده. سرمایهگذارها برای آن دومیلیون تومان هزینه کردهاند و ارزش واقعیاش چهارمیلیون تومان است.
آیا کسانی حاضر خواهند بود واحدهای صندوق ETF را با قیمت واقعی یعنی چهارمیلیون تومان از شما بخرند؟ این امکان وجود دارد که در زمان بازگشایی نماد دارا یکم خریدار قابل توجهی برای آن وجود نداشته باشد. در چنین حالتی قیمت معاملات واحدهای صندوق ETF تا رسیدن به ارزش واقعیشان رشد نخواهند کرد و حاشیه سود سرمایهگذاران کمتر از آن چیزی است که انتظارش را دارند.
صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس عموما دارای بازارگردان هستند. وظیفه بازارگردان کنترل قیمت سهام یا واحدهای صندوق در برابر رشد یا سقوط بیش از حد است. آنطور که در اطلاعیه سازمان بورس آمده، صندوق ETF واسطهگری مالی یکم، بازارگردان ندارد و در صورت کاهش قیمت واحدها کسی ضامن حمایت از سرمایهگذارها نخواهد بود.
آنطور که پیش از این سازمان خصوصی اعلام کرده بود، از ۱۰هزار تومان ارزش اسمی هر واحد صندوق ETF، ۵۰۰تومان آن معادل پنجدرصد، به عنوان وجه نقد دریافت میشود تا مدیریت صندوق بتواند با آن بازارگردانی کند. با اینحال بعید به نظر میرسد با پنجدرصد پول نقد بتوان جلوی فشار فروش احتمالی را گرفت.
صندوق ETF واسطهگری مالی یکم مدیریت فعال نخواهد داشت. این یعنی در صورت کاهش ارزش سهام بانکها و بیمهها، این صندوق نمیتواند با فروش سهام آنها از ضرردهی جلوگیری کند. آنطور که در اطلاعیه سازمان بورس آمده، درباره شیوه مدیریت این صندوق بعد از سهسال در مجمع عمومی تصمیمگیری خواهد شد.