حمایت از بورس به شیوه حقوقی‌ها
روزنامه هفت صبح، احمدرضا نجفی| انتظاری از سهامداران حقوقی برای حمایت از بازار نداریم اما خیلی از سهامداران تازه‌وارد چشم‌شان به تابلو نماد خشک شد تا حقوقی‌ها از راه برسند و با خرید سهام صف‌های فروش را جمع کنند. دو هفته پیش زمانی که شاخص کل به مرز یک میلیون و ۶۰۰هزار واحد رسید و سیر صعودی در پیش گرفت، حقوقی‌ها با حمایت چشمگیر نزدیک به ۱۵هزار میلیارد تومانی به کمک بازار آمدند اما همان خریداران حقوقی، در ابتدای هفته گذشته سهامشان را به فروش گذاشتند تا شائبه نوسانگیری حقوقی‌ها بیشتر از هر زمان دیگری قوت بگیرد. این هفته بیشتر از اینکه شاهد حمایت حقوقی‌ها باشیم، اتفاقاتی را شاهد بودیم که هرچه امید به حقوقی‌ها داشتیم را از بین برد.
*** نوسانگیری به شیوه حقوقی‌ها
خرید هماهنگ حقوقی‌ها در دو هفته گذشته خیلی از سهامداران را خوشحال کرد. چراکه ۱۵هزار میلیارد تومان سهامی که آنها خریدند توانست رنگ سبز را به نقشه بازار برگرداند، ولی در ادامه تا حدودی مشخص شد هدف بعضی حقوقی‌ها از خرید سهام، حمایت از بازار نبوده و آنها فکر دیگری در سر داشتند. منظورمان همان کسانی است که به محض بازگشت روند صعودی، شروع به فروش سهام کردند.
گزارشها نشان می‌دهند درست در روز بازگشت روند صعودی، حقوقی‌ها حدود سه هزار میلیارد تومان سهام فروختند. خرید در قیمت پایین و فروش بلافاصله در قیمت‌های بالاتر، چیزی جز نوسانگیری نیست.
*** پر کردن حجم مبنا به شیوه حقوقی‌ها
یکی از ابزارهای بازار بورس برای جلوگیری از ریزش قیمت سهام در روزهای نزولی، حجم مبنا است. بر اساس قانون حجم مبنا، زمانی که حجم معاملات کمتر از حد معینی باشد، قیمت پایانی سهام تغییرات کمتری نسبت به میانگین معاملات انجام شده در روز خواهد داشت. در هفته گذشته با توجه به کاهش چشمگیر حجم معاملات، با وجود اینکه خیلی از نمادها شاهد صف فروش بودند.
اما قیمت پایانی آنها تغییر چندانی نداشت. قانون حجم مبنا به این شکل از سهامداران حمایت می‌کند. با این وجود برخی حقوقی‌ها در نمادهایی مثل اخابر صرفا برای پر کردن حجم مبنا و ریزش بیشتر قیمت سهام اقدام به خرید می‌کردند. اتفاقی که بیشتر از اینکه حمایت از بازار به حساب بیاید، نشانه چوب لای چرخ گذاشتن حقوقی‌ها بود.
*** دستکاری معاملات به شیوه حقوقی‌ها
ارسال سفارش‌های غیرواقعی یکی دیگر از اقدامات عجیب حقوقی‌ها در هفته گذشته بود. در چند نماد شاهد این موضوع بودیم. آنها به جای اینکه سفارش خود را در قالب یک معامله ارسال کنند، آن را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم می‌کردند. برای مثال در برخی نمادها شاهد ارسال چند سفارش با حجم یکسان بودیم. این اتفاق می‌تواند اطلاعات معاملات را تغییر دهد. از جمله دیگر دستکاری حقوقی‌ها می‌توان به ارسال سفارش‌های حجیم در دوره پیشگشایش اشاره کرد. آنها با تشکیل صف فروش غیرواقعی قبل از شروع بازار، تا حدودی به ریزش قیمت سهام کمک می‌کردند.
*** حقوقی‌ها چه کسانی هستند؟
یکی از اشتباهات متداول زمانی اتفاق می‌افتد که فکر کنیم حقوقی‌ها نقش بازارگردان را دارند. در حالی که بازارگردان‌ها صرفا بخشی از سهامداران حقوقی را تشکیل می‌دهند. حقوقی‌ها وظیفه‌ای برای حمایت از بازار ندارند و این مورد کار بازارگردان‌ها است تا در زمان تشکیل صف فروش، سهام بخرند و زمانی که صف خرید سنگین برای نمادی به وجود آمد اقدام به فروش بخشی از سهامشان کنند.
شرکت‌های حقوقی می‌توانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا حتی شرکت‌هایی باشند که با توجه به اساسنامه‌شان امکان سرمایه‌گذاری در بورس را دارند. آنها درست مثل من و شما به دنبال منافع خود و کسب سود بیشتر هستند و بعید نیست شاهد اقدامات عجیب از طرف آنها باشیم.
برای مثال نمی‌توانیم از صندوق‌های سرمایه‌گذاری که پول مردم را به بورس آورده‌اند، انتظار داشته باشیم که سهام غیرارزنده بخرند یا در قیمت‌های بالا فروشنده نباشند. در طرف مقابل انتظار از بازارگردان‌ها با جلوگیری از نوسانات بازار کاملا بجاست، ولی مشکل این است که قدرت بازارگردان‌ها با شرایط فعلی بورس متناسب نیست و آنها توانایی لازم برای کنترل نوسانات را ندارند.
