حق‌الزحمه کلان برای تزریق رمدسیویر
روزنامه هفت صبح | اسم رمدسیویر را اولین بار وقتی شنیدیم که هر لحظه منتظر پیدا شدن یک معجزه به شکل دارو بودیم تا به کابوس کرونا که چند ماه تمام زندگی‌مان را زیر و رو کرده بود پایان دهد. همان روزها از ساخت دارویی نوشتیم که شرکت دارویی گیلیاد با مدیریت یک ایرانی آن را ساخته و به جهان معرفی کرده بود. اگرچه مدت زیادی نگذشت تا بفهمیم رمدسیویر هم نجات دهنده نهایی نیست و صرفا در مواردی می‌تواند علائم شدید بیماری را بهبود بدهد و تا اندازه‌ای از مرگ و میر کرونایی کم کند.
چند ماه پیش هم شرکت‌های ایرانی موفق شدند این دارو را تولید کنند و کم کم قیمت ۶۰ میلیون تومانی آن تبدیل به یکی دو میلیون تومان شد که بخش زیادی از آن را هم بیمه برای بیماران بستری پرداخت می‌کرد اما حالا با رسیدن پیک پنجم به قله کشتار حرف‌هایی درباره رمدسیویر می‌شنویم که برایمان عجیب است. کسانی که این روزها کرونا می‌گیرند و با درگیری ریه به پزشک مراجعه می‌کنند باید داروخانه‌های زیادی را برای پیدا کردن رمدسیویر پشت سر بگذارند و تازه وقتی آن را پیدا کردند باید رقمی بین ۳ تا۱۲ میلیون تومان فقط برای تزریق ۶ دُز بپردازند.
جالب اینکه با شروع تولید داخلی رمدسیویر قیمت هر شش دُز، با دفترچه بیمه کمی بیشتر از یک میلیون تومان می‌شود یعنی هزینه تزریق رمدسیویر از قیمت فروش آن بیشتر شده است. آیا تزریق این دارو پیچیدگی خاصی دارد یا تکنیک ویژه‌ای می‌طلبد؟ همه اینها یک طرف و صف‌های طولانی انتظار برای تزریق هم یک طرف، صف‌هایی که بعضا ۶ تا ۱۲ ساعت طول می‌کشد و شاید همین برای از پا انداختن یک بیمار کرونایی کافی باشد.
یک داروی صرفا بیمارستانی
دکتر مسعود مردانی فوق تخصص بیماری‌های عفونی و عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا در جواب اینکه چرا تزریق رمدسیویر تا این اندازه گران شده، می‌گوید: «ماجرا این است که رمدسیویر یک داروی صرفا بیمارستانی است. داروی بیمارستانی یعنی چه؟ یعنی اینکه بیمار قبل، حین و بعد از دریافت آن باید تحت نظر باشد. بسیاری از این داروها چنین ویژگی دارند. به دلیل اینکه نه تنها عوارض ویژه‌ای دارند و باید فاکتورهای مختلف قبل از تزریق آنها چک شود بلکه با داروها و بیماری‌های زیادی هم تداخل دارند.
اما از وقتی که پیک پنجم شروع شده و بیمارستان‌ها لبریز شده‌اند وزارت بهداشت اجازه فروش غیربیمارستانی دارو را هم داده یعنی دیگر لازم نیست که دارو حتما به بیمارستان تحویل داده شده و پزشکان آن را برای بیماران استفاده کنند بلکه بیمار با داشتن نسخه می‌تواند اقدام به خرید کند. در چنین شرایطی چه اتفاقی می‌افتد؛ بسیاری از پزشکان برای بیمارانی که واقعا نیازی به دریافت این دارو ندارند رمدسیویر تجویز می‌کنند.
بیمارانی با درگیری ۲۰درصدی ریه و علائم نه چندان شدید. طوری شده که خود بیمار درخواست تجویز این دارو را دارد و پزشکان می‌گویند که اگر ما ننویسیم خودشان پزشکی پیدا می‌کنند که برایشان رمدسیویر تجویز کنند. از طرفی هرکسی نمی‌تواند و نباید این دارو را تزریق کند. بیمار سرپا به بیمارستان مراجعه می‌کند اما بیمارستان‌ها پر هستند و نمی‌توانند پذیرش کنند، اصلا بیمار شرایط بستری ندارد که برایش تخت خالی کنند. در نهایت یا باید یکی دو تخت خالی کنند برای این کار که در کل روز فقط رمدسیویر تزریق کنند یا بیمار باید به بیمارستان خصوصی برود که در هر دو حالت هزینه این کار باید پرداخته شود.
هزینه هم به این دلیل زیاد است که یک تخت، یک پزشک و یک پرستار برای این کار لازم است که مراقبت کنند تا وقتی که بیمار مرخص شود. بنابراین فکر نمی‌کنم گرفتن هزینه ۵۰۰ هزارتومانی برای هربار تزریق زیاد باشد. البته تا جایی که می‌دانم بیمارستان‌های دولتی این کار را نمی‌پذیرند، نیمه دولتی‌ها و خصوصی‌ها تزریق می‌کنند که آنها هم محاسبه می‌کنند که این کار برایشان چقدر خرج دارد.» مردانی تاکید می‌کند که یا وزارت بهداشت نباید اجازه فروش نسخه‌ای رمدسیویر را می‌داد یا حالا که این کار را کرده باید پوشش بیمه‌ای برای آن در نظر می‌گرفت.
وقتی به دستورالعمل‌های تزریق رمدسیویر هم مراجعه می‌کنیم می‌بینیم کاری بیشتر از یک تزریق وریدی ساده است. به این صورت که دارو باید آنقدر تکان داده شود که یک محلول یک دست حاصل شود، بعد اجازه ته نشین شدن به آن داده شود و بعد دز ۲۵۰ میلی لیتر در سرم ریخته و به بیمار تزریق شود و در حین تزریق هم واکنش حساسیتی بدن رصد شود.
جالب اینکه هر سرم حاوی رمدسیویر باید بین ۳۰ تا ۱۲۰دقیقه تزریق شود و طبق دستورالعمل‌ها هرچه مدت تزریق بیشتر باشد عوارض و واکنش‌های حساسیتی کمتر خواهد بود در حالی که ازدحام بیماران سرپایی که رمدسیویر در دست در صف انتظار نشسته‌اند باعث می‌شود که مدت زمان تزریق هرچه کوتاه‌تر شود و طبیعتا ریسک بالا رفتن واکنش‌های حساسیتی و عوارض بیشتر می‌شود.
خطری که فقط جیب را تهدید نمی‌کند
این تمام حواشی بالا رفتن تعداد بیمارانی که به صورت سرپایی رمدسیویر دریافت می‌کنند نیست. آنچه پزشکان را نگران می‌کند عوارض این دارو هم هست. دکتر مردانی در این مورد می‌گوید: «غیر از اینکه داروی بیمارستانی باید تحت نظر مصرف شود، موارد مصرفش هم خیلی مهم است.
داروهای بیمارستانی معمولا داروهای سنگینی هستند که بنابر ضرورت به بیمار داده می‌شوند و پزشک ریسک عوارض آنها را می‌پذیرد اما الان طوری شده که ما این عوارض را بدون در نظر گرفتن شدت بیماری فرد و میزان هزینه و فایده کردن ریسکی که عوارض دارند می‌پذیریم. از طرفی این دارو با دسته بزرگی از داروها تداخل دارد و فاکتورهای مختلف قلبی، کبدی و کلیوی بیماران باید قبل و بعد از دریافت دارو سنجیده شود اما الان بدون آزمایش‌های لازم این دارو را تجویز می‌کنند و بعد از تزریق هم او را به امان خدا می‌فرستند برود خانه.»
دکتر محمدرضا هاشمیان، پزشک معروفی که او را بیشتر از هرچیز در حین بیماری علی انصاریان و مهرداد میناوند شناختیم و بعدتر با حمله‌های مکررش به وزیر بهداشت بیشتر چهره شد یکی دیگر از پزشکانی است که در مورد عوارض این بیماری هشدار می‌دهد و می‌گوید که در روزهای اول این دارو که از چین آمده بود بدون هیچ برچسبی به بیماران تزریق می‌شد چون پزشکان در برابر مرگ بیمارانشان هیچ راه دیگری نداشتند غیر از اعتماد کردن به این دارو.
که بعدا مورد تایید کشورهایی مانند آمریکا هم قرار گرفت و در فهرست داروهای پروتکل‌های درمانی قرار گرفت اما این چیزی از عوارض و حاشیه‌های این بیماری کم نمی‌کند. عوارضی که گاه کوتاه مدت هستند مانند سرگیجه، تهوع، کاهش و افزایش ضربان قلب و… گاه بلند مدت مثل آسیب‌های کلیوی و قلبی. هاشمیان هم روی اهمیت سنجش وضعیت بیمار قبل و بعد از تزریق تاکید می‌کند و می‌گوید که این دارو با برخی داروها مانند هیدروکسی کلروکین نباید استفاده شود.
