حقوقهای نجومی و حیرتآور کارمندان دولتی و نیمهدولتی
روزنامه هفت صبح | هفته پیش مالک شریعتی، نماینده مردم تهران به شبکه سه رفت و دوباره بحث حقوق و مزایا را وسط کشید.او درباره فیش حقوقی یکی از اعضای هیأت علمی با ۶۷میلیون تومان در ماه حرف زد و بعد هم گفت کارمندان جایی مثل شرکت فولاد اهواز به طور متوسط ماهی ۵۲میلیون تومان حقوق میگیرند. بعد از اینکه یک روز از ماجرا گذشت، این نماینده مجلس در توئیترش لیستی از حقوق و دریافتی برخی شرکتهای دولتی منتشر کرد.
این لیست اولینبار همین دیماه از سازمان برنامهوبودجه به بیرون درز کرده بود و نشان میداد متوسط دریافتی کارمندان شرکتهای دولتی ۱۵میلیون تومان در ماه است.یعنی در مقایسه با پایه دریافتی کارمندان دولت آنها چهاربرابر بیشتر حقوق میگیرند.البته این فقط میانگین حقوقشان است. در جایی مثل شرکتهای بازرگانی این میانگین حقوقی به ۵۰میلیون تومان در ماه هم میرسد یعنی فاصله بین حقوق آنها تا حداقل کارمندان دولت ۱۲٫۵ برابر بیشتر است. این شرکتها کجا هستند و چرا اینقدر حقوق میگیرند؟
*** حقوق به نرخ آلمان
۲۵ نفر از پرسنل این شرکت میانگین ماهی ۵۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان حقوق میگیرند. آسکوتک کجاست؟ یکی از بزرگترین شرکتهای بازرگانی است که در آلمان تاسیس شده. این شرکت تجهیزات مورد نیاز فولاد را در کشور تامین میکند و چند شرکت تابعه هم در چین و کویت دارد.
امروز جعفر سرقینی،مدیرعامل آن است و میگویند کارمندان آن اغلب پروازی هستند و به نرخ مدیران آلمانی حقوق میگیرند. ۲۸سال از تاسیس این شرکت میگذرد و امروز همه سهام آن به ایمیدرو تعلق دارد یعنی هر زمان که مدیرعامل ایمیدرو بگوید، میتواند رئیس آن را برکنار کند. این اولینبار نیست که حقوق و مزایا در این شرکت خبری شده. سال ۱۳۹۸ خبرگزاری فارس نوشته بود که مدیرعامل آن در آن زمان ماهی ۶هزار یورو حقوق میگرفت که به نرخ سال پیش برابر با ماهی حدودا ۸۰میلیون تومان دریافتی میشد.
آن وقت مدیرعامل آسکوتک، سید موید حسینی، نماینده دور هشتم و نهم مجلس بود. همانموقع وقتی خبرنگاران درباره حقوق او پرسوجو کرده بودند، او جواب داد که این مبلغ در برابر حقوق سفرا، مدیران ایرانخودرو یا ۱۰، ۱۵ شرکت دیگر عددی به حساب نمیآید. جعفر سرقینی، مدیرعامل امروز آن، تا بهمن ۹۸ معاون ایمیدرو بود و بعد به آسکوتک آمد.
او پیش از وزیر امروز صنعت، معدن و تجارت به مجلس معرفی شد، اما رای اعتماد لازم را به دست نیاورد. حالا این مورد کمی خاص است و مدیرعامل و کارمندان آن در آلمان زندگی میکنند،اما موارد بعدی این لیست نجومیبگیرها اغلب شرکتهای نفت و گازی، بانکی و موسسات غیرانتفاعی وابسته به دولت هستند که دولت و مجلس توانایی نظارت بر حقوق آنها را ندارند.
*** جیب پرپول کارمندان شرکت نفت، برق و گاز
بعد از این شرکت بازرگانی، تا رتبه پانزدهم این لیست دیگر فقط اسم شرکتهای نفت و گاز دیده میشود.مثلا پالایش گاز فجر جم ۸۷۲ نفر کارمند دارد که حقوق کارمندانش به طور میانگین ماهانه ۳۸میلیون و ۲۰۰هزار تومان است. فجر جم یک شرکت گاز است که سال ۱۳۶۷ برای تصفیه یک میدان گازی در شرق استان بوشهر تاسیس شد.
یا مثلا شرکت گاز استان سیستانوبلوچستان با ۴۴ نفر پرسنل، میانگین ماهی ۳۹میلیون تومان به کارمندان خود حقوق میدهد. یکی از اطلاعات جالب این لیست به شرکت برق شیروان در خراسان مربوط میشود که کلا سه نفر کارمند دارد. این شرکت زیر نظر مپنا کار میکند و در آن سه نفر کارمند خود ماهانه به طور میانگین ۲۶میلیون و ۹۰۰هزار تومان حقوق میگیرند
.مورد عجیب دیگر هم شرکت توسعه بازرگانی نورد ایران است که سال ۱۳۵۵ تاسیس شده.بازرگانی نورد هم یک شرکت تابعه ایمیدرو بوده که حوزه کاریاش به بازرگانی و خرید و فروش ضایعات فلزی و غیرفلزی مربوط میشود. این شرکت ماهانه به چهار نفر پرسنل خودش ۳۰میلیون تومان حقوق میپردازد.
*** شرکت آب ایلام
شاید در حالت عادی کسی انتظار نداشته باشد که شرکت آب در ایلام حقوق نجومی بدهد، اما اینجا هم با ۵۵ نیرو به پرسنل خود میانگین ماهی ۲۸میلیون تومان حقوق میدهد. بانک مرکزی بیشتر از سه هزار نفر نیرو دارد که حقوق میانگینشان بالاتر از ماهی ۲۴میلیون تومان میشود. بانک سپه و بانک کشاورزی هم در بین لیست مراکزی قرار گرفتهاند که میانگین بالای ۲۰میلیون تومان حقوق میپردازند. دیماه خبرگزاری فارس گزارش داده بود که این بانکها زیانده بودهاند و پرداخت این حقوق در این شرایط مالی زیانده دیگر نوبر است.
*** خدمات بازرگانی، سازمان خصوصیسازی و شرکت شهرسازی
یکی دیگر از این شرکتها، شرکت خدمات سهامی عمران شهر جدید پردیس است. این شرکت بخش بزرگی از پروژه مسکن مهر پردیس را تمام کرد و تحویل داد. تمامی فازهای جدید (۵، ۸، ۹ جدید، ۹ قدیم و ۱۱) زیر نظر شرکت عمران شهر جدید پردیس ساخته شده. این شرکت وقتی پروژههای خود را تمام میکند،آنها را به شهرداری تحویل میدهد. شرکت شهرسازی پردیس ۹۱ نفر نیروی کار دارد که میانگین ماهانه ۲۳میلیون تومان حقوق میگیرند.
*** سازمان خصوصیسازی و حقوق نجومی
اسم سازمان خصوصیسازی هم در لیست حقوقهای بالای ۲۰میلیون تومان دیده میشود. رئیس سابق این سازمان کمی پیش به اتهام تخلفاتی که در واگذاری شرکتها داشته، به ۱۵سال حبس محکوم شد. احتمالا باید واگذاری نیشکر هفتتپه را پرحاشیهترین نمونه واگذاریهای این شرکت دولتی بدانیم. الان حسنعلی قنبری، مدیرعامل این سازمان است که در دولت نهم مدیرعامل بانک سپه بود. میانگین حقوق ۱۸۱ نفر کارمند این شرکت دولتی در ماه ۲۰میلیون و ۳۰۰هزار تومان است.
*** چرا اینقدر فاصله؟
طبق گزارش لایحه بودجه ۱۴۰۰، ما در کشورمان ۳۸۲ شرکت دولتی داریم که نزدیک به ۶۰ مورد آنها اصلا زیانده هستند. بر اساس قانون، خود شرکت تعیین میکند که چقدر از بودجه خودش را صرف حقوق و مزایا کند، چراکه مانند دستگاههای اجرایی از دولت اعتبار دریافت نمیکنند و وظایف قانونی خود را از طریق انجام فعالیتهای تولیدی و بنگاهداری انجام میدهند.
بهخاطر همین هم تفاوت حقوق بین کارمندان معمولی دولت و شرکتهای دولتی توی چشم میآید. ماجرای این تفاوت هم به این برمیگردد که سازمان برنامهوبودجه امکان تغییر حقوق آنها را ندارد. بهخاطر همین گاهی کارمند یک وزارتخانه ۶میلیون تومان حقوق میگیرد، اما دریافتی کارمند شرکت تابعه همان وزارتخانه چندینبرابر بیشتر میشود. این همان ایرادی بود که چندسال پیش زمان حقوقهای نجومی هم یکبار مطرح شد.
دیوان محاسبات همیشه اعلام کردهاند که نمیتوانند روی بودجه شرکتهای دولتی نظارت کنند. بر اساس لیستی که در لایحه بودجه منتشر شده، اگر حقوق بالای ۲۰میلیون تومان را نجومی در نظر بگیریم، ۵۷شرکت در کشور فعالیت دارند که بین ۲۰ تا ۵۳میلیون تومان حقوق میدهند؛ عددی که با توجه به تعداد محدود کارمندانشان، فاصله زیادی تا حقوق کارمندان رسمی دولتی دارد.