حاشیههای یک جشن خیلی معمولی در بهشتزهرا
روزنامه هفت صبح | در یک صبح گرم تابستانی و در کوران دلار و کرونا ،چندین مقام و چهره خوشنام کشور گرد هم آمدهاند و پنجاه سالگی قبرستان قدیمی شهر را جشن گرفتهاند و کیک هم بریدند. خوشبختانه شکل کیک به شکل نمادین انتخاب نشده بود. یک کیک مستطیل معمولی بود. کسی در بهرهوری بالا و کارایی ساختار اداری بهشت زهرا شک ندارد اما جشن تولد؟بریدن کیک؟ …. در این گزارش ابتدا چند نکته حاشیهای و جالب از بهشتزهرا را برای شما میگوییم و سپس برخی نظرات کاربران را میخوانیم.
*** ماجرای مراسم چه بود؟
اول از همه ببینیم این مراسم تولد با شکوه کِی برگزار شده و ماجرایش چه بود. این مراسم روز جمعه برگزار شده اما عکسهای آن که همان مراسم کیک بریدن بود، روز گذشته در شبکههای اجتماعی منتشر شد. در این مراسم پیروز حناچی شهردار تهران، سید حسن خمینی تولیت حرم حضرت امام خمینی، سعید خال مدیرعامل بهشت زهرا و برخی از شخصیتها مانند علی اشراقی، حجتالاسلام سید محمود دعایی و احمد مسجدجامعی حضور داشتند که خب عموما به طیف اصلاحطلب و میانهرو تعلق دارند. در این مراسم از هر دری صحبت شد، از مرگ گرفته تا کرونا و تحسین مدیریت و عملکرد سازمانی بهشتزهرا که گفته شد سایر ارگانها و سازمانهای دولتی نیز باید آن را الگوی خود قرار دهند.
*** چند آمار از بهشت زهرا
* در این مراسم، چند آمار جالب درباره بهشتزهرا از زبان مدیرعامل گفته شده که آنها را مرور میکنیم.
بهشت زهرا سالیانه ۶۰ هزار متوفی را پذیرش میکند که یک پنجم ظرفیت کشور است.
*۱۰ میلیون کیلومتر ناوگان حمل متوفی ما سالیانه در کشور راه میرود و پنج میلیون کیلومتر در شهر تهران مأموریت انجام میدهد.
* تا امروز بالغ بر یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در سایت بهشت زهرا(س) پذیرش شدهاند.
* بهشت زهرا مدفن ۳۰ هزار شهید است که چهار هزار نفر آنها شهدای گمنام و ۲۵۰ شهید مدافع حرم هستند.
* دو هزار و ۵۰۰ نفر از مشاهیر، نام آوران و بزرگان این سرزمین در بهشت زهرا دفن هستند.
*** بهشتزهرا از زبان بهشت زهرا
ببینیم سایت بهشت زهرا به عنوان منبع رسمی این مکان درباره تاریخچه آن چه نوشته است: «اولین تلاشها برای طراحی، اجرا و احداث گورستانی به نام بهشت زهرا در سال ۱۳۴۵ انجام گرفت. در این تصمیمگیریها که با حضور شهردار وقت تهران و معاونین و رؤسای سازمان گورستانهای پایتخت انجام پذیرفت. قطعه زمینی در مسیر تهران - قم با مساحت ۳۱۴ هکتار به این موضوع اختصاص یافته و برای فعالیتهای عمرانی و فضای سبز نیز اقدام شد…
از آن روز تا به امروز افزون بر ۵۰ سال میگذرد و بهشت زهرا در زمینی به مساحت ۳۱۴ هکتار در سال ۱۳۴۹ با رعایت مصالح شهرنشینی نوین پیریزی شد، به سبب رشد روز افزون جمعیت و توسعه بیرویه شهر تهران و به تبع آن افزایش روند مرگ ومیر تا بهمن ماه ۱۳۷۶ دوام آورد و مدیران وقت سازمان نیز خرید و تملک ۱۱۰ هکتار زمینهای قسمت شمال و شمال شرقی را در دستور کار خود قرار داده و پس از الحاق آن گورستان شهر در بخش شمالی توسعه یافت.
بخش توسعه شماره ۱ که در سال ۱۳۷۶ آغاز شد نیز در سال ۱۳۸۷ روزهای پایانی خود را گذرانده و مدیران سازمان توانستند زمینهای خریداری شده در قسمت شرقی به وسعت ۱۶۰ هکتار را به عنوان بخش توسعه شماره ۲ در نظر گرفته و از ابتدای مرداد ماه ۱۳۸۸ امر دفن روزانه شهر تهران در این قسمت آغاز شده است.»
*** بهشت زهرا و چند حاشیه
* یک: پیشبینیها این بود که با توجه به روند کُند ساخت بهشت زهرا، احداث این مجموعه چیزی حدود ۵ سال به طول خواهد انجامید و طبق برنامه تهرانیها دستکم باید تا سال ۱۳۵۰ برای دفن در این مجموعه زنده بمانند، اما با روی کار آمدن غلامرضا نیکپی در سمت شهرداری تهران گویا علاقه شهرداری به ساخت «گورستان مدرن» برای پایتخت افزایش یافت که شهردار روند کار را آنچنان سرعت بخشید که چند روزی از آغاز تابستان ۴۹ نگذشته بود که خبر افتتاح قریبالوقوع گورستان تازه دهان به دهان چرخید و سر از صفحات روزنامهها در آورد.
* دو: یکی از معضلات اولیه بهشت زهرا پس از افتتاح این بود که کسی حاضر نبود در آن جا دفن شود. تهرانیها عادت داشتند اموات خود را در آرامستانهای مشهوری مانند مسگرآباد، ابن بابویه، ظهیرالدوله، باغ طوطی شهرری و امامزاده عبدالله و یا آرامستانهای کوچک محلی که قدمتی دیرینه داشتند، دفن کنند. سرانجام با دفن اولین متوفی به نام مرحوم «محمدتقی خیال» در قطعه ۱ ردیف ۱ شماره ۱ که به خانوادهای ارتشی و متنفذ متعلق بود، رسماً مورد بهرهبرداری قرار گرفت. سایت تاریخ ایرانی درباره این موضوع نوشته: «گفته میشود حتی مسئولان شهری برای جلب مردم به گورستان مدرن پایتخت که حالا نام «بهشت زهرا» بر آن نهاده بودند، جایزهای تعیین کردند.
بر این اساس گفته شده بود که به بازماندگان اولین فردی که در این گورستان تازه تاسیس به خاک سپرده شود یک دستگاه پیکان سواری جایزه داده خواهد شد. با این حال و با وجود چنین تمهیدات عجیب و غریبی از افتتاح گورستان تا دفن اولین متوفی در آن حدود یک ماه به طول انجامید. اینکه آیا وعده اهدای پیکان به حقیقت پیوست یا نه، خدا داند اما نام اولین فرد دفن شده در بهشت زهرا محمدتقی خیال بود. پیرمردی ۸۵ ساله که ۲۷ تیرماه ۱۳۴۹ درگذشته بود و در سوم مردادماه همان سال به عنوان اولین مهمان گورستان مدرن تهران، در قبر شماره ۱، ردیف ۱، قطعه ۱ بهشت زهرا به خاک سپرده شد..»
* سه: مجله «تهران مصور» در شماره روز ۲۰ بهمن ۱۳۵۷، دو روز پیش از پیروزی انقلاب، در گزارشی با عنوان «بهشت زهرا، هایدپارک تهران» نوشته: «در واقع شاید بتوان بهشت زهرا را با وضع جدیدش پدیده کمنظیری دانست. این گورستان وسیع محل اجتماع زندگان برای ابراز عقیده، سخنرانی و دادن شعار شده است. معلوم نیست تا روزی که این گزارش چاپ شود، بهشت زهرا هنوز همانی باشد که طی این مدت کوتاه گذشته بود، اما در هر حال، چهره چنین روزهای بهشت زهرا نه فراموششدنیست و نه به احتمالی، لااقل تا وقوع انقلاب و جنبشی دیگر، تکرارشدنی.» شاید همین جایگاه بود که باعث شد بنیانگذار جمهوری اسلامی در بدو بازگشت به ایران، بهشت زهرا را به عنوان اولین مقصد خود برگزید و در آنجا پس از ۱۵ سال نخستین نطق خود را ایراد کرد. این سخنرانی یکی از اسناد ماندگار تاریخ معاصر ایران است که بسیاری از مردمان آن روزگار هنوز هم بخشهای مختلف آن را به یاد دارند.
* چهار: مهمترین حاشیه درباره بهشت زهرا، ظرفیت آن است. بهشت زهرای کنونی برای ۲۵ سال پیشبینی شده است و در حال حاضر ۲۵ سال از ظرفیت پیش بینی شده آن گذشته است.
* پنج: کار فضای سبز بهشت زهرا را سازمان بهشت زهرا انجام میدهد و از این لحاظ به آن به عنوان یک پارک و تفرجگاه نگاه میشود تا گورستان!
* شش: حتی محسن هاشمی نیز گفته باید به بهشت زهرا به عنوان یک محل فرهنگی نگاه کرد: «بهشت زهرا بزرگترین گورستان مشجر دنیا است که سه ایستگاه مترو دارد که باید از لحاظ فرهنگی نیز روی آن کار شود.»
* هفت: مهمترین نکته مورد بحث درباره بهشت زهرا، ظرفیت و گنجایش آن است. به طور میانگین روزانه ۲۰۰ متوفی در آن دفن میشود و گفته شده حداکثر تا ۵ سال دیگر امکان دفن اموات وجود دارد.هفته گذشته بود که «اسماعیل نجار» رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفته بود: « چنانچه زلزله بالای ۷ ریشتری در تهران بیاید شرایط سخت و دشواری را در پی خواهیم داشت. بنابر اعلام سازمان مسئولان بهشت زهرا(س) تعداد قبور حدود ۲۵ هزار قبر پیشبینی شده است اما کافی نیست.»
*** واکنش کاربران به جشن تولد بهشت زهرا
* برای بهشت زهرا تولد پنجاه سالگی گرفتن. تازه با کیک نه با خرما! هزارسال پیش یه بار مدیرعامل بهشت زهرا اومده پیش من. میگفت یک مرده رو زمین نمونده. همه شون صاحب مسکن شدند. موفقتر از وزیر مسکن! امروز یاد این حرفش افتادم. والا به مولا کار قشنگی نبود کیک بریدن برا تولد بهشت زهرا
ز غوغای جهان فارغ!
* برای بهشت زهرا جشن تولد پنجاه سالگی گرفتهاند. در ایام کرونا و تحریم ودلار و این همه فشار اقتصادی، جشن تولد قبرستان بهشت زهرا پیام عجیبی دارد !واقعا دیگه مرزهای سوررئالیسم جابهجا شد.
* من تا این سِن حتی یهبارم جشن تولد نگرفتم برای خودم؛ بعد برای بهشت زهرا جشن تولد میگیرن؛ الان دقیقا داریم به کجا میریم؟
* یعنی برنامه میکنید که وسط کرونا جمع بشید دور هم کیک تولد ۵۰ سالگی بهشت زهرا رو قاچ کنید؟ عکسشم پخش میکنید واسه مردم؟
* تولدت مبارک بهشت زهرا، ایشالا سالیانِ سال زنده باشی و همهمون رو دفن کنی تو خودت…
وسط این وضعیت کشور دوستان رفتند تولد پنجاه سالگی بهشت زهرا را گرفتند… تولد پنجاه سالگی یه قبرستون حتی برای مردگان خوابیده در آن مهم نیست.
* مسئولان مختلف مردم رو به شرکت نکردن در مراسم عروسی و عزا دعوت میکنن و میگن شیوع دوباره کرونا بهخاطر همین مراسمه. بعد برای قبرستان بهشتزهرا تولد ۵۰سالگی گرفتن و کیک بریدن.