حاشیه‌ای بر‌جنگ تئوریک عباس عبدی و علی مطهری
روزنامه هفت صبح | سخنان اخیر علی مطهری درباره یارانه‌ها به شدت برای او حاشیه‌ساز شده است. اصولگرا و اصلاح‌طلب، سوار بر موج مردمی که یارانه را به خط قرمز تبدیل کرده است؛ به شدت به علی مطهری می‌تازند که چرا چنین سخن گفته است و در این میان صرفا یک اقتصاددان لیبرال برای مطهری دست به قلم برده و از او حمایت کرده است.
* یک: ماجرا از آنجا شروع شد که مطهری مصاحبه‌ای داشت با سایت عصرایران که روز ۱۰ مهر منتشر شده و در آن در خصوص چگونگی پرداخت یارانه در کشور گفت: «پرداخت یارانه به همه مردم کار خوبی نیست. دولت باید زودتر از اینها نسبت به حذف یارانه‌ها اقدام می‌کرد، هربار از ترس انتخابات عقب‌نشینی کردند و این درست نیست. (ضمنا) این یارانه مبلغی نیست که بگویم این اقشار خیلی به آن محتاج باشند، این یارانه فقط باید به همان اقشاری که ناتوان هستند پرداخت شود.»
* دو: اما بخش حاشیه‌سازتر این مصاحبه آنجا بود که نماینده مردم تهران به صراحت گفته بود: پرداخت یارانه خلاف اقتصاد مقاومتی است. معنی ندارد آخر ماه دولت به مردم پول بدهد، مردم باید کار کنند و به دولت مالیات دهند نه اینکه آخر ماه دست‌شان دراز باشد که دولت چیزی به آنها بدهد. یارانه باید به اقشار ناتوان و کسانی که مشکل دارند و قدرت کار ندارند پرداخت شود، معنی ندارد به مردم سالم یارانه بدهیم .
* سه: همین موضع که مردم باید کار کنند و به دولت پول بدهند کافی بود تا بسیاری از رسانه‌ها از روزنامه آفتاب یزد گرفته تا کانال‌های اصولگرا و حتی برخی دیگر از کانال‌های غیرسیاسی مثل گیزمیز به انتقاد از سخنان مطهری بپردازند.
* چهار: با این حال مطهری حامیانی هم داشت. مثل محمد طبیبیان، اقتصاددان مدافع بازار آزاد که در کانال تلگرامی خود نوشت: «این صحبت آقای مطهری حرف حساب است. ابن خلدون مغربی تاریخدان قرن هشتم گفته‌ای دارد که آویزه گوش سیاستمداران غربی بوده و افراد مختلف ازجمله ریگان از او نقل قول کرده‌اند.
او‌در کتاب تاریخ خود جمع‌بندی می‌کند که «هرگاه حکومت به کار تجارت (بخوانید فعالیت اقتصادی) بپردازد حکومت فقیر و مردم پریشان روزگار میشوند، اما اگر حکومتی شرایط را برای فعالیت اقتصادی مردم فراهم کند و فقط از حاصل کار مالیات بگیرد هم حکومت ثروتمند می‌شود و هم مردم متنعم» اگر بخواهیم ریشه این پریشان حالی اقتصاد که گریبانگیر کشور است را بیابیم مربوط به همین واژگونگی جایگاه و نقش در ارتباط با اقتصاد است.»
* پنج: با این حال، عباس عبدی که بیشتر از حیث اجتماعی و سیاسی نگاهی به اقتصاد دارد، با نظر طبیبیان موافق نیست و دیروز در روزنامه اعتماد، مطهری را به نوعی بیان نادرست صورت مسئله متهم کرد و نوشت: «همین ادبیات است که رابطه دولت و ملت را به ویرانی می‌کشد. فرقی هم با آن ادبیات دولت قبلی ندارد که می‌گفت دولت به مردم یارانه می‌دهد! این ادبیات می‌گوید نباید بدهد. ولی هر دو معتقدند که پول مال دولت است و ربطی به مردم ندارد.
به طور اصولی و کلی باید گفت که دولت هیچ یارانه‌ای به مردم نمی‌دهد و این اشتباه فاحش است. اصولاً دولت چیزی ندارد که بخواهد به ملت بدهد. دولت باید کارگزار مردم باشد. ولی دولت‌های ایران به نسبت‌هایی امانت‌دار خوبی برای پول مردم نبوده‌اند و منابع مردم را تلف کرده‌اند. صدها میلیارد دلار درآمدهای نفتی مردم را گرفته‌اند و جز فساد و اتلاف منابع و بیکاری نتیجه دیگری از خود به جا نگذاشته‌اند.
بنابراین دولت نیست که به مردم یارانه می‌دهد، این مردم هستند که ثروت و اموال خودشان را در اختیار دولت‌ها گذاشته‌اند تا بلکه ایجاد اشتغال کند و رفاه و توسعه ایجاد کند ولی طی ۸ سال دولت احمدی‌نژاد دریغ از نیم میلیون شغل!! آقای مطهری چندین دوره نماینده مجلس بوده‌اند، بفرمایند با پول نفت چه کرده‌اند؟ کدام شغل‌ها را ایجاد کرده‌اند، تعداد شاغلین کشور در سال ۱۳۸۵ اندکی کمتر از ۲۱ میلیون نفر بوده است در سال ۱۳۸۹، که یارانه‌ها پرداخت شد، دویست هزار نفر کمتر از همان رقم سال ۱۳۸۵ بوده است!! آیا در این فاصله مردم یارانه می‌گرفتند که از کار دست کشیدند؟!»
به نظر می‌رسد که ماجرا به همین جا ختم نشود و در روزهای بعد شاهد آن باشیم که مطهری، مواضع خود را شفاف‌تر کند و شاید انتقادات دیگری نیز از او صورت گیرد اما به هر حال علی مطهری نشان داده که کاملا در خط فکری پدر خود در حال حرکت است. پدری که در سیاست آزادی‌طلب بود، در فرهنگ، دغدغه‌هایی مثل حجاب را به صورت پررنگ در آثار خود آورده است و در اقتصاد هم مواضعی می‌گیرد که مثل کتاب پدرش یعنی «مبانی اقتصاد اسلامی» به شدت حاشیه‌ساز می‌شود.
