جنجالی‌ترین اتفاق این روزهای بازار بورس آمریکا
روزنامه هفت صبح، محمد طالبیان | یک هفته بیشتر زمان نیاز نبود تا ارزش هر سهم فروشگاه زنجیره‌ای بازی‌های ویدئویی؛ یعنی گیم‌استاپ از ۲۲ به ۳۲۵ دلار برسد؛ اتفاقی که ضربه سنگینی را به جامعه سرمایه‌دار آمریکا وارد کرد و باعث شد بسیاری از استانداردهای بورس این کشور یکباره زیر سوال بروند.
اتفاقی که جوانب پیچیده و تاریخی‌ای دارد و شاید شروعی باشد برای پایان دورانی که سرمایه‌دارها در آمریکا به راحتی شرکت‌ها و تولیدکننده‌های کوچک را نابود کرده و ثروت خود را بیش از پیش می‌کنند؛ ساختاری کاملا قانونی که احتمالا بعد از تماشای فیلم «بیگ شورت» با آن کمی آشنا هستید، اما این‌بار در جهتی کاملا خلاف ترفند‌های همیشگی پیش رفت و سود بزرگی را به اعضای کوچک بازار سرمایه؛ یعنی مردم عادی رساند.
برای درک بهتر این موضوع کافیست به یک سال پیش؛ یعنی دورانی برگردیم که هنوز شیوع ویروس کرونا در آمریکا جدی گرفته نشده بود. افزایش علاقه گیمرها به خرید بازی به شکل دیجیتال باعث شد، گیم‌استاپ به عنوان بزرگ‌ترین فروشگاه زنجیره‌ای بازی‌های ویدئویی به مرور با افتی در سود مواجه شده و مشتری‌های خود را از دست بدهد؛ موضوعی که برای سال‌هاست پررنگ‌تر می‌شود و همواره این فروشگاه را در نزدیکی احتمال تعطیلی قرار می‌داد.
شیوع کرونا و شروع قرنطینه سراسری، ضربه بزرگ‌تری را به اقتصاد گیم‌استاپ وارد کرد. این‌بار بحث علاقه جای خود را به اجبار داد و افزایش فروش دیجیتالی بازی‌ها باعث شد ارزش هر سهم گیم‌استاپ به پایین‌ترین میزان خود؛ یعنی ۱۰ دلار برسد. ماجرا زمانی تغییر کرد که رایان کوهن همین چندماه پیش ۱۰ درصد سهام گیم‌استاپ را خریداری کرد و در ادامه به هیأت‌مدیره این کمپانی اضافه شد.
کوهن را احتمالا دنبال‌کنندگان بازار سرمایه به خوبی می‌شناسند؛ سرمایه‌گذار ۳۴ سالهای که ۵۵/۱ میلیون سهم از اپل را در اختیار داشته و به عنوان بزرگ‌ترین سهام‌دار خصوصی این کمپانی شناخته می‌شود. کوهن بعد از حضور در مدیریت گیم‌استاپ نامه‌ای سراسری را به اعضای آن ارسال کرده و به تندی از سیاست‌های آنها در سالهای اخیر انتقاد کرده و وعده تغییرات اساسی در آینده را مطرح کرد.
رویکرد جدید کوهن باعث شد شرایط کمی برای گیم‌استاپ بهبود یابد. تغییرات صورت‌گرفته تاثیر مثبتی روی سهام گیم‌استاپ داشت و ارزش هر سهم آنها به ۲۲ دلار افزایش یافت. بااین‌حال مشکلات گیم‌استاپ پایان نیافت و این تازه شروعی برای ماجراجویی سرمایه‌دارهای بزرگی بود که تحت عنوان «هج فاند» شناخته می‌شوند.
در بازار بورس آمریکا، فرایندی تحت عنوان «شورت سل» وجود دارد که سرمایه‌دارهای بزرگ با استفاده از آن کمپانی‌های کوچک و مسئله‌دار را نابود کرده و دارایی خود را افزایش می‌دهند. در این فرایند کاملا قانونی، سرمایه‌گذارهایی که از احتمالات و آینده بازار خبر دارند، بخشی از سهام یک کمپانی را به‌اصطلاح از دارندگان آن قرض گرفته، با فروش آن قیمتش را کاهش داده و در ادامه همان سهم‌ها را ارزان‌تر خریده و به دارندگان اصلی آن بازمی‌گردانند.
طی این فرایند، دارنده سهم، دارایی خود را این‌بار با ارزشی کمتر دریافت کرده، اما سرمایه‌گذار طی فرایند فروش با قیمت بالا و خرید با قیمت پایین، سود قابل‌توجهی را کسب می‌کند. این‌بار درباره گیم‌استاپ، قرار بر این بود تا اتفاقی مشابه؛ یعنی شورت سل رخ دهد، اما گیمرها در وبسایت ردیت به شکلی کاملا خودجوش از آن جلوگیری کردند.
برخی مردم عادی که از این موضوع باخبر شدند، با راه‌اندازی صفحاتی در وبسایت ردیت، نسبت به اتفاقات پیش‌رو اخطار داده و مردم عادی را به خرید سهام گیم‌استاپ تشویق کردند. در ادامه، سرمایه‌داری که سهام را گران فروخته بود تا آن را ارزان‌تر بازخرید کند، با شرایطی روبه‌رو شد که چیزی جز ضرر را برای آنها به همراه نداشت.
در اصل سرمایه‌دارها هر سهم را به قیمت حدود ۲۲ دلار فروختند تا آن را زیر ۱۰ دلار بازخرید کنند، اما پیش‌دستی مردم در خرید سهام گیم‌استاپ ارزش آن را به ۳۲۵ دلار رساند. حالا سرمایه‌گذار باید سهام قرض گرفته‌شده را با قیمتی بسیار بالاتر جایگزین کند و این به معنی سود میلیاردی آنهاست.
رویترز در آخرین گزارش خود به این مسئله اشاره داشته که اتفاقات یک هفته اخیر بازار بورس باعث شده بیش از پنج هزار شرکت سرمایه‌گذار با ضرری در حدود ۷۰ میلیارد دلار روبه‌رو شوند.
اکنون سرمایه‌دارها که مسیر بازار را تعیین کرده و به‌اصطلاح حرف اول را می‌زدند، به دنبال مقابله با این اتفاقات هستند. در ابتدا اپلیکیشن «رابین‌هود» که در زمینه خرید و فروش سهام فعالیت می‌کند، خرید سهام گیم‌استاپ را متوقف کرد و در ادامه چهره‌های مطرح بازار بورس به تلویزیون و دیگر رسانه‌ها آمدند و از دولت آمریکا درخواست دارند از پیگیری این موضوع جلوگیری شود؛ مسئله‌ای که برای سال‌هاست توسط خود همین سرمایه‌دارها اتفاق افتاده و البته جوانب کاملا قانونی ماجرا از توقف رسمی آن جلوگیری کرده.
گیم‌استاپ تبدیل شده به شروعی برای دشمنی آشکار مردم و وال‌استریت. حالا شاهد شروع کمپین‌های بیشتری در وبسایت ردیت هستیم که مردم را به مقابله با سرمایه‌دارها تشویق کرده و البته مسیرهایی درست را پیش‌روی آنها قرار می‌دهند. گفته می‌شود یکی از کسانی که در این راه پیشگام شده، با خرید ۷۵۰ هزار دلار از سهام گیم‌استاپ، حالا سرمایه‌ای بالغ بر ۲۲ میلیون دلار را در اختیار دارد؛ اتفاقی که نشان می‌دهد این‌بار گیمرها با کمک اینترنت شاید برای همیشه سلطه سرمایه‌دارها بر جامعه اقتصادی آمریکا را پایان دهند.
