ثانیهشماری برای حذف کارتهای بانکی
روزنامه هفت صبح | اتفاق تازه در حوزه بانکی حذف کارتهای بانکی از چرخه تراکنشها است. موضوع سادهای بهنظر میرسد اما اگر چند ثانیه به این اتفاق و اتفاقهایی که امکان دارد پس از آن رخ دهد فکر کنیم متوجه میشویم به یکی نیاز داریم تا به زبان ساده همهچیز را برایمان شرح دهد تا زوایای پنهان ماجرا روشن شود.
داوود محمدبیگی، مدیر اداره نظامهای پرداخت بانک مرکزی تلاش کرده همین کار را انجام دهد. بهگفته او بینیاز شدن از حمل کارت، امکان پرداخت سریع و امن و غیرقابل کپیشدن کارت از جمله مهمترین ویژگیهای سرویس پرداخت موبایلی هستند که قرار است در ایران آن را به اختصار کهربا صدا بزنیم.
* یک: به واسطه این سرویس، در واقع از گوشی موبایل بهعنوان ابزار کارت بهره گرفته شده است. خود بانکیها میگویند در سیستم کهربا از موبایل به عنوان ابزار پرداخت و کارت استفاده میشود.
* دو: خبر خوب برای آنهایی که از تعدد کارتهای بانکی گلایه دارند و این موضوع کلافهشان کرده این است که کهربا اجازه میدهد تمام کارتهای بانکی خود را در یک گوشی موبایل جمع کنید. چی از این بهتر؟
* سه: وقتی میگوییم گوشی موبایل بلافاصله صدای همه بلند میشود. چون با وجود گسترش فناوری همه به این گوشیهای هوشمند دسترسی ندارند و نمونه محدودیتهایش را در ماجرای دریافت رمز دوم اینترنتی مشاهده کردیم. بانک مرکزی میگوید پیش از این بعضی بانکها در شیوههای پرداخت نوین به سمت استفاده از فضای موجود روی سیمکارتها رفته بودند چون استفاده از فضا یا حافظه امن گوشی در کشور ما تقریبا غیرقابل دسترس است. کهربا به احتمال زیاد روی سیمکارت موبایل افراد کار میکند پس الزامی به داشتن گوشی موبایل هوشمند وجود ندارد. دوباره میگوییم؛ احتمالا!
* چهار: مدیر اداره نظامهای پرداخت گفته در سرویس کهربا پرداخت آنلاین و غیرآنلاین پوشش داده میشود. این یعنی چی؟ یعنی اگر بسته اینترنت شما تمام شد، جایی پوشش اینترنت نداشت یا آنتندهی ضعیف بود، کیف پول شما همچنان در دسترس قرار دارد. یعنی این امکان وجود دارد که مشتری بدون نیاز به اتصال آنلاین اقدام به انجام تراکنش کند.
* پنج: تنوع ابزارهای پرداخت در این تغییر و تحول موضوع مهمی است. قطعا بخشی از کسبه و صاحبان کسبوکار ابزارهایی دارند که به سهولت تراکنشهای بانکی کمک میکند. بهعنوان مثال آنها میتوانند روی امکانات گوشیهای موبایل مشتریهایشان حساب باز کنند و خودشان را از شر دستگاههای کارتخوان گرانقیمت و پرهزینه نجات بدهند. برای این دسته از فروشندگان و مشتریها استفاده از خدمات NFC توصیه شده است.
آمارهای ارائه شده توسط شرکت شاپرک نشان میدهد در حال حاضر حدود ۴۰درصد کارتخوانها قابلیت پشتیبانی از خدمتNFC را دارند. اما برای پوشش حداکثری در این استاندارد علاوه بر NFC، راهکارهای ارتباطی دیگری همچون QRکد هم پیشبینی شده است. برای دستگاههای کارتخوانی که از فناوریNFC پشتیبانی نمیکنند، میتوان از سایر مدلهای ارتباطی استفاده کرد و این موضوع مشکلی برای اجرا و فراگیر شدن این پروژه نیست.
* شش: مدیر اداره نظامهای پرداخت بانک مرکزی میگوید کهربا یک «امکان» و «انتخاب» است که در اختیار مشتریان قرار میگیرد. مشتری میتواند از سرویس کهربا در پرداخت موبایلی خود بهرهمند شود یا از کارت فعلی خود برای پرداختهایش استفاده کند. این یعنی قرار است یک امکان جدید به روشهای پرداخت قبلی اضافه شود.
پس تمام کارتهای بانکی فیزیکی ناگهان حذف نمیشوند و اگر موبایل کسی از قابلیتهای جدید پشتیبانی کند، او خودش تصمیم میگیرد از خدمات کهربا استفاده کند. مشتریانی که گوشی ندارند یا گوشی دارند ولی نمیخواهند از خدمات جدید استفاده کنند، میتوانند مثل گذشته از کارت مغناطیسی خود استفاده کنند.
* هفت: قطعا مدتی زمان نیاز است تا یک فناوری نوین در تمام حوزههای کسبوکار جایگاه خود را میان مردم پیدا کند. در عین حال خو گرفتن مردم با فناوریهای نوین هم نیازمند زمان است. بانک مرکزی منتظر میماند تا خود مردم با کهربا ارتباط برقرار کنند. پس حذف کارتهای بانکی یکباره اتفاق نمیافتد. از سوی دیگر بانک مرکزی مصمم است زیرساختهای فناوری شبکه بانکی را فراهم کند.
در حال حاضر تجهیزات لازم تهیه شده و یک بانک و یک شرکت پرداخت (PSP) نشان مخصوص طرح نشان را دریافت کردهاند. بقیه بانکها هم میتوانند با تغییراتی اندک به این فناوری مجهز شوند. در حال حاضر تعداد دیگری از بانکها آماده ملحق شدن به این طرح هستند و به زودی دستورالعملهایی که مشخصکننده سقف مبلغ تراکنشها هستند نیز نهایی میشود.