تاکتیک جبلی برای نگه داشتن سنگر برنامه‌های فوتبالی تلویزیون
روزنامه هفت صبح | اگر حوزه‌های فعالیت صداوسیما را به چند بخش مختلف تقسیم کنیم می‌بینیم که تقریبا در اغلب بخش‌های مهم چیزهای زیادی در سال‌های اخیر از دست رفته است اما فوتبال کماکان امتیاز صدا و سیما باقی مانده و نشانه های جدید و قدیم می‌گویند که رسانه ملی قصد کوتاه آمدن از این قله دست نخورده را ندارد. نه عادل فردوسی پور توانست خارج از تلویزیون و در بستر وی او دی ها برنامه فوتبالی بسازد و نه گروهی که در فیلم نت به تازگی دست به این کار زده اند اجازه دارند از حدی که برایشان تعیین شده فراتر بروند.
اصلی ترین ابزار رسانه ملی هم انحصار پخش فوتبال برای صداوسیماست که با هماهنگی سازمان لیگ رخ داده است و تلویزیون اجازه نزدیک شدن هیچ‌کس را به آن نمی‌دهد تا جایی که می‌شنویم برنامه تازه ساخت یازده که در یکی از شبکه‌های نمایش خانگی پخش می‌شود و اجرای آن را خداداد عزیزی بر عهده دارد دقیقا در همین زمینه با مشکل مواجه شده است. بنابر آنچه به گوش هفت صبح رسیده سازندگان این برنامه اجازه پخش هیچ کدام از مسابقات فوتبال روز را ندارند مگر بازی‌های قدیمی آن هم به صورت صحنه‌های برگزیده.
به نظر می‌رسد که این فشار حاصل تلاش مدیران صداوسیما برای نگه داشتن سنگر فوتبال و البته دست‌اندرکاران برنامه‌های فوتبالی تلویزیون باشد اما هرچه که هست به نظر می‌رسد روش موفقیت‌آمیزی برای حفظ این سنگر است. البته عده‌ای می‌گویند که صداوسیما عملا نمی‌تواند چنین فشاری به ویاودیها وارد کند چون حق پخش اینترنتی بازی‌های فوتبال با صداوسیما نیست. این حرف تا اندازه‌ای هم درست به نظر می‌رسد چون دو سال پیش خبر رسید که «سازمان لیگ بر اساس اختیارات ناشی از آیین نامه رابطه لیگ و باشگاه‌ها و در راستای فراهم کردن زمینه درآمدزایی از محل برگزاری مسابقات فوتبال و محتواهای مرتبط با آن اقدام به عقد قرارداد با موسسه دانش بنیان رسانه گستر فراکاو کرده است.»
در این خبر آمده بود که «موسسه فراکاو دارنده حقوق انحصاری عرضه، فرآوری و انتشار محتوای مسابقات فوتبال و برنامه‌های جانبی آن در فضای مجازی معرفی شده و پخش و بازپخش محتواهای مربوط به رقابت‌های فوتبال ایران در کلیه بسترهای فضای مجازی و دیجیتال صرفا با مجوز کتبی این موسسه امکان‌پذیر است.» حالا مدیر عامل موسسه یا همان هلدینگ فراکاو کیست؟ مهرداد شاملو. زیرمجموعه این هلدینگ هم سایت‌هایی مانند ورزش سه و آنتن قرار دارند اگرچه اخیرا حرف و حدیث هایی در مورد بروز اختلاف بین آنتن و سازمان لیگ هم می شنویم و پخش مستقیم فوتبال داخلی از آنتن هم مختل شده است. ضمن اینکه در این واگذاری یک ابهام وجود دارد، چرا که صداوسیما هم خودش را در این زمینه محق می‌داند.
همان وقتی که واگذاری از سوی سازمان لیگ انجام شد، محمد مهدی خاموشیان، سرپرست اداره کل راهبری اپراتورها که زیرمجموعه معاونت فضای مجازی صداوسیماست، خطاب به شاملو، مدیرعامل موسسه آنتن نوشت: «مالکیت محتوای سازمان و صدور مجوز حق پخش آن فقط در انحصار این رسانه است ولیکن در راستای خدمت‌‌رسانی و حسن نیت رسانه ملی به تمامی آحاد ملت ایران، سیاست این رسانه انتشار رایگان برای تمامی اقشار مردم و رسانه‌هاست و در قبال این انتشار، سازمان صداوسیما هیچ‌گونه وجهی دریافت نخواهد کرد و از آنجایی که صدور مجوز حق پخش فقط در صلاحیت این سازمان بوده و می‌باشد در صورتی که آن مؤسسه مبادرت به فروش محتوای سازمان که به صورت رایگان در اختیار همگان قرار گرفته است نماید، اقدامات حقوقی صورت خواهد پذیرفت.»
یعنی صداوسیما برای فراکاو خط و نشان کشید که حق ندارد بر اساس امتیازی که از سازمان لیگ گرفته محتواهای صداوسیما اعم از بازپخش مسابقات فوتبال را به کسی بفروشد. بنابراین دوباره برمی‌گردیم سر آن نقطه‌ای که به نظر می‌رسد صداوسیما توان قانونی آن را دارد که ویاودیها را برای پخش نکردن محتوایی که متعلق به خود می‌داند تحت فشار بگذارد تا از سنگر برنامه‌های فوتبالی که همیشه در فهرست پربیننده‌ترین‌ها بوده‌اند دفاع کند.
رقابت نداریم
یکی دیگر از حوزه‌های مهم که در بخش درآمدزایی و جذب مخاطب اهمیت بسیار زیادی برای صداوسیما دارد، بخش سریال‌هاست. مدت‌ها گفته می‌شد که صداوسیما باید با بالا بردن کیفیت محصولات و البته کاهش محدودیت‌ها در برابر ویاودیها کم نیاورد تا مخاطب‌هایش نریزد، بعدتر عده‌ای صداوسیما را متهم کردند تلاشش برای آوردن ویاودیها به تحت نظارت خودش به دلیل بسط این محدودیت‌ها به شبکه نمایش خانگی بوده و حالا پیمان جبلی، رئیس جدید صداوسیما می‌گوید که اصلا رقابتی با شبکه نمایش خانگی وجود ندارد که صداوسیما بخواهد در آن پیروز شود.
او که اخیرا به مناسبت روز دانشجو به دانشگاه صداوسیما رفته بود در جایی از حرف‌هایش درباره ورود ساترا به شبکه نمایش خانگی و تعارضی که این روش با کارکرد صداوسیما دارد گفته: «در جمهوری اسلامی ایران و در قانون اساسی یک صداوسیما داریم یا دو صداوسیما؟ کارویژه تلویزیون در همه جای دنیا چیست؟ فیلمسازی است یا مجموعه‌سازی؟ کار مجموعه‌سازی در همه جای دنیا کار تلویزیون است. بر این اساس هر کار نمایشی در خارج از صداوسیما حتما باید تحت حاکمیت صداوسیما باشد. ما تلاش می‌کنیم با نیروها و مجموعه‌هایی که خارج از صداوسیما اقدام به تولید می‌کنند جلساتی داشته باشیم و خود را رقیب مجموعه نمایشی که در خارج از صداوسیماست نمی‌دانیم.»
