از نخست وزیر عراق چه می‌دانیم؟
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی | بالاخره نخست وزیر عراق انتخاب شد. چهارماه پس از شروع اعتراضات در عراق ، برهم صالح رئیس‌جمهور این کشور « توفیق علاوی » را به عنوان نخست وزیر انتخاب کرد. این انتخاب در حالی اتفاق افتاد که تاکنون تنها جریان صدر حمایت خود را از علاوی اعلام کرده است. به نظر می رسد که علاوی در شرایط کنونی که عراق بازیگران گوناگونی دارد، راه بسیار سختی در پیش خواهد داشت.
بیو گرافی محمد توفیق علاوی
* یک: علاوی متولد سال ۱۹۵۴ و شصت و شش ساله است. او از خانواده‌ای ثروتمند و کارخانه‌دار و مشهور در عراق است. این موضوع یک نقطه نه چندان روشن در پرونده توفیق علاوی به حساب می آید. این روز‌ها در عراق کسی از ثروتمندان و خانواده‌های بزرگ استقبال نمی کند. توفیق علاوی دروس ابتدایی و متوسطه خود را در بغداد به اتمام رساند و پس از آن در دانشگاه بغداد و در رشته مهندسی معماری تحصیل کرد و در سال پایانی دانشگاه مجبور شد که دانشگاه و عراق را به مقصد لبنان در سال ۱۹۷۷ ترک کند. او در جوانی عضو حزب دعوه‌الاسلامی عراق بود اما بعد رابطه‌اش را با این حزب قطع کرد.
* دو: بعد از سقوط صدام و بازگشت توفیق به عراق، او از سال ۲۰۰۵ وارد صحنه سیاسی شد. او سال بعد به مجلس رفت و سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۷ وزیر ارتباطات عراق در دولت نوری مالکی شد. او یک بار دیگر هم به مدت دو سال در عراق و در دولت مالکی وزیر ارتباطات بود. هر دو بار او کارش را در دولت با استعفا پایان داد. همین موضوع باعث شده تا بسیاری از ناظران حالا سوال کنند که او چطور در یکی از بحرانی ترین شرایط در عراق می‌خواهد اوضاع را کنترل کرده و بر منطقه سبز عراق حکم براند.
بسیاری از عراقی‌ها می پرسند آیا کسی که دوبار استعفا داده، این بار می‌تواند تا پایان وقتش در مقام نخست وزیری بماند یا او هم اندکی بعد دوباره به خانه‌اش باز خواهد گشت؟ از سوی دیگر او محبوبیت چندانی هم ندارد. او در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸ هم نامزد انتخابات پارلمان عراق شد ولی رای نیاورد. در هیچ یک از این دو سال آرا او بیش از ۶۰۰ رای (در حوزه انتخابی بغداد) نبوده در انتخابات ۲۰۱۴، تنها ۲۰۵ نفر به او رای داده بودند.
* سه: علاوی در روز اول نخست‌وزیری خود همان کاری را کرد که نخست وزیر پیشین عراق کرده بود، او وعده پاکسازی عراق از فساد و مشکلات اقتصادی را داد. برخی ناظران مسائل عراق معتقدند یکی از دلایلی که باعث بالا گرفتن اعتراضات و درگیری‌ها در ماه‌های گذشته در عراق بود، وعده‌هایی از همین دست است که با توجه به وضعیت کنونی عراق و شرایط سیاسی این کشور، زدودن فساد و بیکاری و مشکلات اقتصادی از عراق به این زودی شدنی نیست و نیاز به عزمی عمومی و تلاشی طولانی مدت دارد.
این در حالیست که سیاستمداران عراقی معمولا وعده حل مشکلات را در کوتاه ترین مدت می‌دهند و بعد از آنکه این وعده‌ها عملی نمی شود، ناامیدی مردم عراق هم به مشکلاتشان اضافه شده و به اعتراض و خشم و خشونت در این کشور می‌انجامد. این الگو بعد از سقوط صدام بارها تکرار شده است و به نظر می‌رسد که علاوی هم از این ماجرا درس خوبی نگرفته است.
* چهار: از ساعاتی بعد از انتخاب نخست وزیر تازه عراق و جانشین عادل عبدالمهدی، تعدادی از مردم در شهرهای جنوبی عراق به خیابان‌ها آمدند و خواهان تغییر نخست وزیر شدند. این در حالیست که توفیق علاوی در ابتدای کار خود، در ویدئویی گفته است که دولتی بر اساس خواسته معترضان تشکیل خواهد داد.
در چنین شرایطی به نظر می‌رسد که او شانس چندانی برای جلب نظر معترضان نخواهد داشت. وجهه علاوی بعد از آنکه به دلیل اختلافات با نوری‌المالکی از سمت وزارت استعفا داد، دچار خدشه شد و حتی پرونده‌ای علیه او تشکیل و علاوی به هفت سال زندان غیابی متهم شد که البته از آن موضوع تبرئه شد. اما نتیجه این دادگاه خروج علاوی از عراق به مدت دو سال بود که این دوری در سال ۲۰۱۴ تمام شد.
* پنج: علاوی را ائتلاف «البناء»، تشکل نمایندگان شیعه برای نخست وزیری عراق پیشنهاد داده است. در عراق نخست وزیر باید از شیعیان باشد. اما تاکنون حمایت چندانی از او شکل نگرفته. البته جناح مقتدی‌صدر موافقت خود را با انتخاب علاوی اعلام کرده اما دیگر مراجع در مورد این موضوع سکوت کرده‌اند. علاوی گفته است که اگر جناح‌ها بخواهند کسی را به دولت او تحمیل کنند، او از تشکیل دولت استعفا خواهد داد. او گفته که می‌خواهد دولتی به‌دور از مسائل جناحی تشکیل دهد. به نظر می‌رسد او جدال در مورد رگ خواب معترضان را در دست دارد و از خشم آنها از جناح بازی‌ها در عراق آگاه است.
