برنده اصلی کاهش قیمت نفت کیست؟
روزنامه هفت صبح | جیسون بوردوف در فارین پالیسی نوشت: اگرچه سال ۲۰۲۰ به عنوان سال سقوط کشورهای نفتی در اذهان باقی خواهد ماند، با این حال، حداقل یکی از آنها به احتمال زیاد از نظر اقتصادی و ژئوپلتیکی قوی‌تر از دل این همه‌گیری سر بر خواهد آورد و آن کشوری نیست جز عربستان سعودی. اول، عربستان سعودی اثبات کرده که منابع مالی آن می‌تواند طوفانی مانند کرونا را هم قابل تحمل کند. البته قیمت پایین نفت برای کشوری که برای جبران کسری خود به حدود ۸۰ دلار در هر بشکه نیاز دارد، دردناک است.
عربستان سعودی در سه ماهه اول سال ۲۰۲۰، ۹ میلیارد دلار کسری داشت. پادشاهی سعودی نیز مانند سایر کشورهای نفتی، شاهد کاهش درآمدهای مالیاتی است زیرا شیوع کرونا محدودیت‌های اقتصادی را بر آن تحمیل کرده است. هفته گذشته، وزیر دارایی عربستان سعودی گفت که هزینه‌های دولت باید عمیقا کاهش یابد و برخی از بخش‌های طرح تنوع اقتصادی ویژن ۲۰۳۰ نیز به تاخیر بیفتد. با وجود این عربستان برخلاف اکثر تولیدکنندگان نفت، نه تنها ذخایر مالی را کاهش نداده بلکه ظرفیت وام دادن هم پیدا کرده است.
در ۲۲ آوریل، وزیر دارایی سعودی اعلام کرد این کشور می‌تواند در سال ۲۰۲۰ به اندازه ۵۸ میلیارد دلار وام بدهد. عربستان در مقایسه با اکثر اقتصادهای دیگر، با نسبت بدهی ۲۴درصد تولید ناخالص داخلی در پایان سال ۲۰۱۹ بدهی‌های به مراتب کمتری دارد. گرچه اخیرا این رقم رو به افزایش است اما وزیر دارایی گفت که عربستان سعودی ۳۲میلیارد دلار از ذخایر مالی خود را می‌تواند به منظور اعطای وام اختصاص دهد.
دوم، عربستان سعودی پس از تثبیت بازار با درآمدهای بیشتر نفت و سهم بیشتری از بازار نفت دوباره پا به عرصه خواهد گذاشت، این امر به لطف کاهش تولید و فروپاشی اقتصادی ناشی از تعطیلی جهانی است.
نزول قیمت فعلی نفت، زمینه را برای افزایش قیمت در سال‌های آینده و متعاقب آن افزایش درآمد برای عربستان فراهم می‌کند. در حالی که چشم‌انداز تقاضای نفت در آینده بسیار نامشخص است اما به محض پایان بحران تقاضا احتمالا سریع‌تر از عرضه رشد خواهد کرد. اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش‌بینی می‌کند که تقاضای جهانی نفت در پایان سال ۲۰۲۰ به سطح قبل از همه گیری کرونا برسد. آژانس بین‌المللی انرژی نیز دیدگاهی تقریبا خوشبینانه دارد و پیش‌بینی می‌کند تا پایان سال جاری فقط ۲ تا ۳ درصد از میانگین سال ۲۰۱۹ یعنی تقاضای ۱۰۰ میلیون بشکه در روز پایین‌تر باشیم.
البته در این بین اگر شاهد موج دوم شیوع کرونا باشیم این مدت احتمالا بیش از این‌ها طول خواهد کشید، در هر حال بیشتر سناریوها هنوز انتظار دارند که تقاضای نفت سرانجام بهبود یابد. تغییرات سبک زندگی می‌تواند تقاضای آینده نفت را کاهش دهد اما داده‌ها نشان می‌دهد که باید نسبت به پیش بینی تغییرات دائمی شک کرد. به عنوان مثال، در چین اگرچه مسافرت هوایی که ۸درصد از تقاضای جهانی نفت را تشکیل می‌دهد به شدت کاهش یافته اما حمل و نقل با اتومبیل تقریباً در حال بازگشت به سطح سال گذشته است.
اگر بیشتر افراد تصمیم بگیرند که خودروهای شخصی باعث شوند احساس امنیت بیشتری نسبت به حمل و نقل انبوه داشته باشند، تقاضای نفت می‌تواند به طرز چشمگیری افزایش یابد. سرانجام، عربستان سعودی با تثبیت اتحاد متلاشی شده خود با آمریکا و ایفای نقش مجدد به عنوان تولیدکننده پر نوسان بازار جهانی نفت، موقعیت ژئوپلتیکی خود را تقویت می‌کند…عربستان (هم‌چنین) با پیشبرد تلاش برای قطع تولید اوپک پلاس، به مسکو یادآوری کرد که روسیه نمی‌تواند به تنهایی این کار را انجام دهد، ریاض پیش‌تر این کار را در جریان جنگ قیمت هم کرده بود. مسکو بیشتر به روابط با ریاض وابسته است.
