برنامه‌هایی که یکی یکی می‌میرند!
روزنامه هفت صبح، گروه تلویزیون | بررسی جنبه‌های مثبت و منفی طرح جدید تلویزیون که بر اساس آن برخی برنامه‌ها دیگر اجازه پخش زنده ندارند و قرار است به شکل ضبطی روی آنتن بروند. این طرح مناسب کدام برنامه‌هاست و کدامیک لطمه خواهند دید؟ بیش از یک ماه پیش زمزمه تولیدی شدن چند برنامه از جمله فرمول یک به گوش می‌رسید.
این شایعه از هفته پیش و بعد از جنجال مهمان برنامه جهان آرا به شکل جدی مطرح و روز گذشته رسما تایید شد. گزارش امروز به بررسی جنبه‌های مثبت و منفی این تصمیم اختصاص دارد و در پی آن است تا ببیند کدام برنامه‌ها می‌توانند ضبطی باشند و کدامیک در صورت غیر زنده بودن لطمه می‌بینند و به قول معروف ابتر می‌مانند.
*** فلش بک به طرح سرافراز
در هیاهوی بحث بر سر تولیدی شدن برخی برنامه‌ها، کمتر کسی در خاطرش مانده که این تصمیم متعلق به سال ۹۳ است که محمد سرافراز ریاست صداوسیما را برعهده گرفت. عمر مدیریتی او اما طولانی نبود و این طرح مثل خیلی از تصمیم‌هایش روی زمین ماند. همین قدر اشاره کافی است که خیلی‌ها از داخل سازمان مخالف ایده بودند منتها بذر آن در ذهن برخی مدیران کاشته شد و حتی کار به جایی رسید که قرار بود مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری به شکل ضبطی پخش شود!
*** حالا تصمیم چیست؟
بعد از مدت‌ها شایعه بالاخره روز گذشته محمد حسین رنجبران، مدیر کل روابط عمومی سازمان صداوسیما با خبرگزاری تسنیم گفت‌وگو و خبر را تایید کرد. عصرانه و جهان‌آرا دو برنامه شاخص شبکه افق هستند که قرار است به شکل ضبطی پخش شوند. بر این اساس ثریا و فرمول یک در شبکه یک هم دیگر زنده نیستند. رنجبران گفته:«همه این کارها به این دلیل است تا بتوانیم کیفیت برنامه‌ها را به حد مطلوب برسانیم و این خواست طیف وسیعی از مخاطبان و حتی منتقدان رسانه ملی است.»
*** چرا برنامه‌های جنجالی؟
جهان آرا همان برنامه‌ای است که صادق کوشکی در آن حرف‌های تندی به زبان آورد. ضبطی شدن آن این شائبه را پیش می‌کشد که برنامه به نوعی تنبیه شده است. رنجبران اما نظر دیگری دارد و این تصمیم را فارغ از فشار بیرونی می‌داند:«سازمان صداوسیما نشان داده است درمسیری حرکت می‌کند که براساس منافع ملی باشد و هیچگاه منافع ملی را فدای نگاه‌های سلیقه‌ای و فشارهای سیاسی نمی‌کند بنابراین تغییر شکل این برنامه‌ها هیچ ربطی به این حرف‌ها ندارد.» فرمول یک هم چند حاشیه پررنگ در هفته‌های اخیر داشته که تازه‌ترین آن کنایه علی ضیا به همکارش زینب ابوطالبی است.
*** کدام برنامه‌ها ضبطی باشند؟
حالا سوال این است که مثلا جهان آرا در صورت ضبطی بودن ابتر می‌شود. یا فرمول یک از تک و تا می‌افتد؟ طبعا هر برنامه‌ای وقتی زنده نیست،یکی از ابزارهای تاثیرگذاری خود را از دست رفته می‌بیند. درباره این دو برنامه اما ضبطی یا زنده بودن چندان تاثیری در کیفیت نهایی ندارد. جهان آرا برنامه‌ای است با چارچوب مشخص که در یک تعریف کلی در مسیر ارزش‌های انقلابی گام برمی‌دارد.
از قضا ضبطی بودن باعث می‌شود بتوان صحبت‌های امثال کوشکی را تعدیل کرد. فرمول یک هم برنامه‌ای اجتماعی - سرگرم‌کننده است که مجری آن بارها با پلاتوهای خود آن را به حاشیه برده. علاوه بر این‌ها خیلی از برنامه‌های دیگر می‌توانند ضبط شده پخش شوند از جمله سری برنامه شب‌های هنر شبکه چهار. اتفاقا در همین شبکه مستند حکایت دل یا برنامه چراغ مطالعه با فضایی کاملا باز پخش می‌شود.
در شبکه سه «پرونده ویژه» را داریم که دست روی مسائل استراتژیک می‌گذارد اما خالی از جنجال و نیش نیست. در شبکه دو زنده باد زندگی می‌تواند ضبطی باشد کما اینکه بازپخش آن نشان می‌دهد تفاوتی با زنده ندارد! ضبطی بودن این برنامه‌ها می‌تواند صداوسیما را از برخی حواشی دور سازد.
*** کدام برنامه‌ها زنده باشند؟
یک‌سری برنامه هستند که هویت‌شان به زنده بودن است از جمله برنامه‌های صبحگاهی. حتی اگر قرار باشد شبکه افق برنامه صبح پخش کند در صورتی روح دارد که زنده باشد. اساسا صبح یعنی زندگی و آرم «زنده» زیر لوگو نشان از جریان داشتن حیات در کشور دارد. برای همین است که صبح بخیر آمریکا بعد از چند دهه بی‌وقفه و زنده روی آنتن شبکه ملی این کشور است.
برنامه‌های سینمایی هم درصورتی تاثیرگذار هستند که زنده باشند. بهروز افخمی وقتی توانست بر جریان سینما اثر بگذارد که هفت از حالت تولیدی خارج شد. یا سینما دو وقتی موفق شد که دیگر تولیدی نبود. همین حکم برای برنامه‌های ورزشی شبکه‌های مختلف صدق می‌کند چراکه بیننده می‌خواهد در لحظه شاهد حرف و جدل‌ها باشد. تلویزیون هم نباید عافیت طلبی کند و جلوی طرح برخی مباحث مهم را در برنامه زنده بگیرد چون اعتماد سلب می‌شود.
