برنامه‌های ویژه موتورفروش‌ها برای جذب زنان
روزنامه هفت صبح،مهلا جوادپور| روز گذشته رئیس انجمن تولیدکنندگان دوچرخه ایران از افزایش تقاضای زنان برای خرید موتورسیکلت برقی خبر داد و توضیح داد اگر موانع موجود برای صدور گواهینامه موتورسواری زنان برداشته و بازار موتور به سمت زنان باز شود می‌تواند باعث رونق صنعت موتورسیکلت سازی کشور شود. موضوع قانونی شدن گواهینامه موتور برای زنان مسئله‌ایست که در سال‌های گذشته بارها مورد بحث قرار گرفته.
گفته می‌شود از لحاظ قانونی چون در تبصره ماده 20 صدور گواهینامه موتورسیکلت فقط کلمه «مردان» آمده، نیروی انتظامی نمی‌تواند برای زنان گواهینامه صادر کند. هفت صبح در این گزارش سری به فروشگاه‌های موتورسیکلت تهران زد تا ببیند زنان چه سهمی از خرید موتور دارند. آیا تعداد خریداران زن بیشتر شده است؟ زن‌ها بیشتر چه نوع موتوری را برای خرید انتخاب می‌کنند؟ منع قانونی موتور سواری زنان تا چه حد موفق عمل کرده است؟
زنان موتورسوار روز به روز در شهر بیشتر می‌شوند و همین موضوع یک ماه پیش منجر به واکنش چندباره رئیس مرکز اطلاع رسانی پلیس راهور تهران بزرگ شد. او در این باره گفت:« قانون در این باره سکوت کرده و ما هم سکوت می‌کنیم؛ قانون گفته هر کسی که گواهینامه موتورسیکلت دارد می‌تواند رانندگی کند اما هیچ خانمی گواهینامه موتورسیکلت ندارد.» این جمله سرهنگ علی اصغر شریفی واکنش‌های متعددی داشت؛ اینکه تنها منع قانونی صدور گواهینامه موتور برای زنان بر سر درج نشدن کلمه «زنان» است و اینکه حتی برای موتورسواری زنان در ملأ عام مجازاتی تعیین نشده است.
از طرفی صحبت‌هایی که از سوی مسئولین در این چند سال منتشر شده است با یکدیگر همخوانی ندارد. مرداد سال 98 شعبه‌ای از دیوان عدالت اداری در یک رای، حکم «الزام پلیس راهور ناجا به صدور گواهینامه رانندگی موتورسیکلت برای زنان واجد صلاحیت» را صادر کرد. هرچند رئیس وقت دیوان عدالت اداری در این باره گفته بود این رای برای خانمی بود که شکایت کرده و این رای‌ها قطعی نیست.
همان روزها فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی از نیروی انتظامی دعوت کرد جلسه‌ای با نمایندگان زن مجلس داشته باشد و موضوع صدور گواهینامه موتورسیکلت برای زنان و خلأهای قانونی آن را بررسی کنند. معصومه ابتکار، معاون امور زنان و خانواده دولت دوازدهم هم اعلام کرده بود به طور خاص در این زمینه نشست‌ها و مذاکراتی برگزار شده و پیگیری و مکاتباتی انجام شده است.
در جمع بندی این پیگیری‌ها مشخص شده بود که هیچ مغایرت قانونی در این زمینه وجود ندارد و اگر زنان بخواهند، باید بتوانند گواهینامه موتورسیکلت دریافت کنند. با این وجود هنوز قانون در این باره شفاف نیست و زنان نمی‌توانند برای موتورسواری بیرون پیست‌های ورزشی گواهینامه دریافت کنند. بعد کم کم مشخص شد که مخالفت با گواهینامه موتور سواری زنان مربوط به ملاحظات برخی از روحانیون و برداشت‌هایی است که این مسئله را مخالف با شرع مقدس تفسیر می‌کند.
فروشگاه‌های کوچک هم خریدار زن دارند
دیروز رئیس انجمن تولیدکنندگان دوچرخه ایران و عضو هیات مدیره صنعت موتورسیکلت کشور در گفت‌و‌گو با یکی از خبرگزاری‌ها به افزایش قیمت 10 تا 15 درصدی قیمت موتورسیکلت در سال جاری اشاره کرد و گفت: «امروز موتورسیکلت برای خانواده‌ها و جوانان به سرمایه آن‌ها تبدیل شده است و خانواده‌هایی که بضاعت مالی خرید خودرو را ندارند موتور می‌خرند.
گزارش‌های بازار نشان می‌دهند خانم‌ها تمایل زیادی برای خرید موتورسیکلت برقی از خود نشان داده‌اند و این مسئله نقش مهمی در آینده مصرف موتورهای برقی در ایران خواهد داشت؛ در شهرهای بزرگ موتورسواری بانوان زیاد شده است و اگر موانع پیش‌روی این موضوع رفع شود و بازار موتور به سمت بانوان باز شود این صنعت رونق پیدا خواهد کرد.» هفت صبح در پرس و جو میان فروشندگان موتورسیکلت در شهر تهران متوجه این موضوع شد که خریداران زن موتورسیکلت از فروشگاه‌هایی که در سراسر تهران و ایران شعبه‌های گسترده دارند، همیشه زیاد بوده‌اند و همچنان هم زیاد هستند. اما درباره فروشگاه‌هایی که تک شعبه‌ای هستند این موضوع فرق می‌کند.
یکی از فروشندگان به هفت صبح می‌گوید: « سه سال است که استارت خرید موتورسیکلت توسط زنان خورده است اما در یک سال اخیر تعداد خریداران زن دو برابر شده است.» یکی دیگر از فروشندگان که فروشگاه به نسبت کوچکی در محدوده سبلان دارد می‌گوید در شش ماه اخیر چندین خریدار زن داشته است. او می‌گوید: «اکثر آن‌ها موتور سواری بلد هستند و شوهر، برادر یا پدرشان به آن‌ها موتورسواری را آموزش داده است.» فروشنده‌ای دیگر می‌گوید مشتری خانم دارد اما چون سررشته‌ای ندارند و نمی‌توانند گواهینامه بگیرند نمی‌خرند و فقط سوال می‌پرسند.
کم و کیف بازار موتورسواری زنان
فروشندگان فروشگاه‌های بزرگ می‌گویند خریداران زن هر مدل موتوری اعم از بنزینی، گازی و برقی می‌خرند اما اکثرا زنانی که موتورسوار حرفه‌ای نیستند به سراغ اسکوترهای بنزینی و گازی و موتورهای برقی می‌روند. یکی از این فروشندگان درباره علت اینکه چرا زنان بیشتر موتورهای برقی می‌خرند می‌گوید:
«خیلی‌‌ها موتور برقی می‌خرند چرا که شنیده‌اند رانندگی با موتور برقی گواهینامه نمی‌خواهد. در صورتی که این‌طور نیست. فقط موتور سیکلت‌هایی که زیر 70 سی‌سی، به اصطلاح پاکشتی، هستند را راهبر پلاک نمی‌کند و برای همین گواهینامه لازم ندارند. هرچند اگر با این موتورها هم تصادفی رخ دهد پلیس درخواست گواهینامه می‌کند.»
موتورفروشی که هم فروشنده و هم تعمیرکننده زن دارد
سرهنگ علی اصغر شریفی رئیس مرکز اطلاع رسانی پلیس راهور تهران بزرگ هم در این باره توضیح داده بود که موتور بنزینی یا برقی فرقی نمی‌کند و این تصور که موتورسیکلت برقی شامل قانون نمی‌شود تصور اشتباهی است. او همچنین در این باره گفته بود: «این حقه بازی است.
برخی موتورسیکلت فروشان برای اینکه بتوانند از روش‌های مختلف برای فروش موتور اقدام کنند این حرف‌ها و شایعات را پخش می‌کنند؛ متاسفانه برخی موتورسیکلت فروشان می‌گویند موتوربرقی چون سرعت کمتری دارد نیازمند گواهینامه و کلاه ایمنی نیست که این حرف هم اشتباه است.» با این حال یکی از صاحبان فروشگاه‌های بزرگ می‌گوید: «ما همیشه موتورسوار و خریدار موتور زن در کشور داشته‌ایم. من هم در قسمت فروش مشتری خانم دارم هم در قسمت تعمیرات. همه مدل هم می‌خرند. حالا بیشتر شده‌اند اما تا زمانی که صدور گواهینامه برای زنان انجام نگیرد خطرهای بیشتری آن‌ها را تهدید می‌کند.»
با توجه به گفته‌های عضو هیات مدیره صنعت موتورسیکلت 30 تا 40 درصد موتورسیکلت‌های موجود در بازار تولید داخل هستند. از طرفی موتورسیکلت‌های موجود در بازار نرخی بین 40 تا 80 میلیون تومان در بازار دارد و به صرفه‌تر از ماشین‌های موجود در بازار هستند. حجازی همچنین می‌گوید قیمت موتورها نسبت به تورم موجود در کشور کمتر بوده است؛ چراکه این صنعت و بازار موتورسیکلت در دست بخش‌خصوصی است و همین موضوع ایجاد کننده رقابت سالم در این صنعت و تعادل در قیمت‌ها شده است. در نتیجه می‌توان پیش‌بینی کرد در صورت قانونی شدن موتورسواری زنان و البته ظرفیت بازار تولید داخلی موتور، این صنعت در کشور رو به پیشرفت حرکت کند.
