قهرمانی استقلال در آسیا و چهار نکته مشکوک
روزنامه هفت صبح | فوتبال ایران ۵۰ سال پیش یکی از سه قهرمانی خود در جام باشگاه‌های آسیا را با استقلال به دست آورد. قهرمانی ارزشمندی که با غلبه بر قهرمان اسرائیل حاصل شد. در پرونده روزنامه هفت صبح به مناسبت سالگرد این قهرمانی به چهار نکته و حواشی آن خواهیم پرداخت که مبنای بسیاری از کل کل ها هم بوده است .
*** آیا استقلال به جای پیکان به آسیا رفت؟
پس از حضور پرسپولیس در دوران ریاست تیمسار خسروانى بر سازمان تربیت بدنى با قهرمانى در تورنمنتى پنج جانبه جهت انتخاب نماینده ایران طى رقابت با دیگر تیم‌هاى پایتخت یعنى تاج، پاس، عقاب و شهربانى در سال ۱۳۴۷ و رفتن به آسیا طى بازى‌هاى ۱۹۶۹ میلادى و حذف در دور مقدماتى قرار بر آن شد تا در سال ۴۸ قهرمان جام باشگاه‌هاى تهران راهى جام باشگاه‌هاى قاره کهن در ۱۹۷۰ میلادى شود.
در سال ۴۸ دو مرتبه رقابت‌هاى باشگاه‌هاى تهران برگزار شد که حضور در آسیا منوط به قهرمانى در اولین جام بود، جامى که تاج مطابق تصویر شماره یک به دست آورد تا نامش به مسئولین وقت فوتبال آسیا اعلام شود.
جام دوم نیز فقط به صرف رقابت میان تیم‌ها همچون سال‌هاى قبل بود که پیکان در اسفند ماه (مطابق تصویر شماره دو) جام را فتح کرد تا کاپ‌شان را از دست شخص پرویز خسروانى بگیرند. با این توصیف‌ها، این حرف که تاج جاى پیکان راهى آسیا شده از اساس کذب است، به خصوص که جام باشگاه‌هاى آسیا در فروردین ۴۹ انجام می‌شد و قرعه‌کشى نیز قبل اسفند شکل گرفته بود.
*** تورنمنت چهارجانبه امجدیه؟
قهرمانی استقلال در این مسابقات همواره با اما و اگرهایی که عموما از سوی هواداران و حتی ورزشی‌نویسان پرسپولیسی مطرح می‌شد، روبه‌رو بوده است. آنها با نام بردن از تیم‌های حاضر در این دوره از جام باشگاه‌های آسیا، قهرمانی استقلال در این مسابقات را زیر سوال برده‌اند. استقلال در مرحله گروهی با هومنمن لبنان و سلانگور مالزی همگروه بود و ساندرز سریلانکا هم قبل از شروع مسابقات انصراف داد.
در گروه دیگر هم هاپوئل تل‌آویو، مدان برمه، وست بنگال هند و رویال پلیس تایلند حضور داشتند.
طبعا به جز تیم اسرائیلی سایر تیم‌ها، تیم‌های قدرتمندی محسوب نمی‌شوند و در نگاه اول به نظر می‌رسد قهرمانی استقلال در این مسابقات کار سختی نبوده است اما واقعیت‌های دیگری هم وجود دارند. مثلا اینکه یک سال قبل پرسپولیس به عنوان نماینده ایران در این مسابقات حضور داشت و در گروهی که مکابی تل‌آویو، تویو کوگیو ژاپن، پراک مالزی و موتورباس هنگ‌کنگ هم حضور داشتند، سوم شد؛ پایین‌تر از نمایندگان اسرائیل و ژاپن و بالاتر از تیم‌های مالزیایی و هنگ‌کنگی!
در واقع پرسپولیس هم یک سال قبل از استقلال در جام باشگاه‌های آسیا حاضر بوده و فقط بر نمایندگان مالزی و هنگ‌کنگ غلبه کرده بود! آن هم در شرایطی که فقط یک تیم نسبتا قدرتمند ژاپنی به این مسابقات اضافه شده بود و پرسپولیس حداقل می‌توانست مثل استقلال تیم اسرائیلی را شکست بدهد اما در این راه موفق نبود.
با این حال انکارشدنی نیست که جام باشگاه‌های آسیا در سال ۱۹۷۰ از نظر اعتبار و قدرت تیم‌های شرکت کننده یکی از ضعیف‌ترین دوره‌های تاریخ این مسابقات بود و فقط دو تیم قدرتمند در آن حضور داشتند که هر دو با اقتدار به فینال هم رسیدند. در این دوره جای تیم‌های ژاپنی، کره‌ای و حتی عراقی و کویتی خالی بود. در سایر ادوار این مسابقات، تعداد تیم‌های قدرتمند از انگشتان یک دست هم بیشتر بود و طبعا موفقیت و قهرمانی در آنها دشوارتر بود.
*** آیا فدراسیون فقط برای استقلال میزبانی می‌گرفت؟
یکی از انتقاداتی که پرسپولیسی‌ها نسبت به فدراسیون فوتبال ایران در تمام ادوار مطرح می‌کنند، این است که در طول تاریخ جام باشگاه‌های آسیا و لیگ قهرمانان آسیا، روسای فدراسیون فوتبال فقط در ادواری که استقلال در این مسابقات حضور داشته، برای گرفتن میزبانی بازی‌ها تلاش کرده و چندبار هم موفق به انجام این کار شده است.
در واقع استقلال دو بار قبل از پیروزی انقلاب و دو بار هم بعد از پیروزی انقلاب میزبان جام باشگاه‌های آسیا و مرحله نهایی لیگ قهرمانان آسیا بوده اما چنین اتفاقی هرگز برای پرسپولیس رخ نداده است. این در حالی است که تاریخ چیز دیگری می‌گوید. اسناد نشان می‌دهد که دو سال بعد از قهرمانی تاریخی استقلال در آسیا که با میزبانی ایران همراه بود، دوباره این ایران بود که میزبان برگزاری مسابقات شد.
در این دوره پرسپولیس نماینده ایران بود و تیم‌های مکابی اسرائیل، هنگ‌کنگ رنجرز، دانشگاه کره جنوبی، پورت تایلند، القادسیه کویت و ریسینگ بیروت هم دیگر تیم‌های این دوره از رقابت‌ها بودند. قرار بود بازی‌ها در آوریل ۱۹۷۲ در ورزشگاه امجدیه تهران برگزار شود اما اختلافات سیاسی در میان اعراب و اسرائیل و خودداری تیم‌هایی مثل القادسیه کویت و ریسینگ بیروت از بازی با نماینده اسرائیل و همچنین انصراف تیم هنگ‌کنگ رنجرز باعث شد تا با کم شدن تعداد تیم‌ها، کنفدراسیون فوتبال آسیا تصمیم به لغو این دوره از مسابقات بگیرد.
*** یارهای کمکی چه کمکی کردند؟
تاج یا استقلال امروزى سه، چهار نفر یار کمکى در رقابت‌هاى آسیایى‌اش داشت که بحث پیرامون دو نفر وجود دارد. فریدون معینى در آن سال از پیکان آبى‌ها را همراهى کرد و آن مقطع عضو پرسپولیس نبود و محمود خوردبین نیز در تنها افتخار آسیایى‌اش از تیم سرخ‌ها همراه آبى‌ها شد اما جزو یاران اصلى نبود و از بیرون نظاره‌گر پیروزى ستاره‌هاى تاج بود تا اینگونه تنها پرسپولیسى باشد که دست او به مهم‌ترین جام قاره از بابت فتح آن خورده است.
