برجام، داستان بی‌پایان؛ مذاکرات وین قسمت نهم
روزنامه هفت صبح | «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیروز صبح برای نخستین‌بار در دولت رئیسی به تهران آمد و در دیدار با وزیر امور خارجه موافقت کرد که مذاکرات اتمی در وین برای دور نهم هم آغاز شود. با این حال احتمالا طبق روال سابق، جزئیاتی از این مذاکره اعلام نخواهد شد و ما صرفا باید منتظر باشیم و ببینیم که آیا مذاکره نتیجه خواهد داشت یا نه. مذاکره امیرعبداللهیان و بورل بیش از سه ساعت و نیم طول کشید و پس از آن طرفین به یک نشست خبری آمدند. گفته شده که قرار است روز شنبه بورل با شمخانی هم صحبت کند.
وزیر خارجه چه گفت؟
از‌جمله موضوعاتی که مورد بحث و تبادل نظر قرار دادیم، بحث تداوم مذاکرات جمهوری اسلامی ایران و طرف‌های دیگر برای لغو تحریم‌ها است. آقای جوزپ بورل چندی پیش از من در تماسی تلفنی خواستند که چگونه می‌توانیم با بن‌بست و توقفی که بعد از صدور قطعنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حاصل شده کار را دنبال کنیم و از این بن‌بست خارج شویم. من به ایشان گفتم که ایران همیشه از مسیر دیپلماسی و مذاکره عزتمند و البته مبتنی بر نتیجه استقبال می‌کند. از شما دعوت می‌کنم به تهران سفر کنید و همه ابعاد مسئله را با حضور تیم‌های مشترک مذاکراتی ما و هماهنگ‌کننده دنبال کنیم. در پی این گفت‌وگو امروز میزبان آقای بورل و مورا و تیم دستیاران آنها در تهران هستیم.
امروز (دیروز) گفت‌وگوهای مفصل، عمیق و دقیقی را درباره مطالبات ایران داشتیم و به بورل تاکید کردیم اولا آمادگی داریم در روزهای آینده مذاکرات را از سر بگیریم و ثانیا آنچه برای ایران مهم است، نفع کامل اقتصادی ایران از توافقی است که در سال ۲۰۱۵ حاصل شده و هر موضوعی که بتواند نفع کامل اقتصادی ما را تحت تاثیر قرار دهد، از نظر دولت آقای رئیسی و ایران قابل قبول نخواهد بود.
ما سعی می‌کنیم مشکلات و نقاط افتراقی که وجود دارد را در مسیر گفت‌وگوهایی که به‌زودی از سر گرفته خواهد شد، برطرف کنیم. امیدواریم به‌صورت مشخص طرف آمریکایی این‌بار واقع‌بینانه و منصفانه در مسیر مذاکرات و رسیدن به نقطه پایانی توافق، اقدامات مسئولانه و متعهدانه‌ای را انجام دهد.
در خصوص آخرین وضعیت اوکراین گفت‌وگو کردیم. جمهوری اسلامی ایران جنگ را راه‌حل نمی‌داند و با نگاه به ریشه‌ها‌ی این بحران و جنگ بر مذاکره و گفت‌وگوی سیاسی برای رسیدن به یک شرایط مطلوب در منطقه و خروج از جنگ در اوکراین تأکید کردیم.
اقدامات تحریک‌کننده رژیم جعلی اسرائیل را بر‌نمی‌تابیم و ایران در مقابل اقدامات تهدید‌آمیز رژیم صهیونیستی و از‌جمله اقدامات تخریب‌کننده این رژیم در بحث‌های مرتبط با فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز ایران دست بسته نخواهد ماند.
بورل را در جریان آخرین گفت‌وگوهای خود با لاوروف وزیر خارجه روسیه که روز پنجشنبه در تهران بود، قرار داد‌ه‌ام.
برخی مباحث کنسولی و مطالبات ایران نسبت به هموطنان ما در بخش‌هایی از اروپا در این گفت‌وگوها مورد توجه قرار گرفت.
بورل چه گفت؟
سفر من یک هدف اصلی دارد، اینکه این بن‌بست را بشکنم. تنش‌ها را در خصوص مذاکرات برجام کم کنم. برای من اهمیت اصلی داشت و اینکه یک انگیزه جدید و فرصت جدیدی ایجاد کنیم برای اینکه برجام و گفت‌وگوهای آن را روی ریل قرار دهیم. می‌خواستم به ایران بیایم و این را به‌صورت عمیق با مقامات ایران در میان بگذارم.
خیلی خوشحالم که قرار است مذاکرات را درباره برجام در روزهای آتی از سر بگیریم. روزهای آتی یعنی اینکه واقعا روزهای آتی و این بن‌بست را بشکنیم.
من مذاکرات را پیشنهاد کردم. ما متنی داشتیم و یکسری سوالات کوچکی بود که قرار بود آمریکایی‌ها و ایرانی‌ها به آن پاسخ دهند چون چین، فرانسه، روسیه، آلمان و انگلیس کارشان را انجام داده بودند و یکسری سوالات در ماه مارس باقیمانده بود که ایران و آمریکا باید به آن پاسخ می‌دادند و قرار نبود این وقفه سه ماه شود. این وقفه باید شکسته شود و سه ماه گذشته و باید کار را تسریع کنیم و امروز خیلی خوشحالم بابت این تصمیم که ایران گرفت که مذاکرات از سر گرفته خواهد شد و این تصمیم در تهران و واشنگتن گرفته شده است.
قرار است بعد از سفر من مذاکره ادامه یابد و تیم من به‌عنوان تسهیل‌کننده بین ایران و آمریکا خواهند بود تا مسائل باقیمانده را رفع کنیم. رسیدن به توافق بسیار مهم است. براساس متنی که روی میز گذاشتیم و اینکه برای همه ما، ایران و کل دنیا و اروپا و کل جهان مهم است که توافقی درباره برجام داشته باشیم.
ما از ماه فوریه در دنیای متفاوتی زندگی می‌کنیم. چهار ماه پیش و قبل از اینکه یک وقفه‌ای در مذاکرات داشته باشیم روسیه تهاجم بی‌رحمانه‌ای علیه اوکراین آغاز کرد و این در ژئوپلتیک جهان یک زمین‌لرزه بزرگ بود که تغییرات گسترده‌ای ایجاد کرد و تغییرات بزرگی ایجاد شده و روابط کشورها دچار تغییر شده است. در چنین فضایی این توافق تاریخی ما اگر به نتیجه برسد، اهمیت آن بیش از پیش خواهد بود.
دنیا به دنبال ثبات و امنیت است و اگر بتوانیم این توافق را داشته باشیم می‌تواند جای امن‌تری برای کل مردم جهان باشد و منافع کامل اقتصادی ایران را تامین کرده و در عین حال نگرانی‌های جامعه بین‌المللی را درباره عدم اشاعه هسته‌ای، امنیت جهانی و ثبات منطقه‌ای رفع کند.
یک مسئله دیگری که امروز (دیروز) درباره آن بحث کردیم و نگرش جدید اتحادیه اروپا این است که در خصوص منطقه خلیج‌فارس، ما به کشورهای منطقه پیشنهاد می‌کنیم که روابط عمیق‌تری با هم داشته باشند و براساس برنامه گسترد‌ه‌تری از‌جمله در خصوص انتقال دیجیتال و تجارت و امنیت منطقه‌ای و نمی‌توانم چنین نگرش منطقه‌ای را بدون ایران تصور کنم.
هیچکس نمی‌تواند درباره ترتیبات منطقه خلیج‌فارس تصمیم بگیرد، بدون اینکه ایران را لحاظ کند. ایران بزرگ‌ترین کشور منطقه با پتانسیل زیادی در زمینه انرژی است. ما به همین خاطر باید به اجرای کامل برجام برگردیم و تأکید کردیم بر روابط دوجانبه خودمان.
