استراتژیهای مسکن؛ خانه بخرم یا مستاجر بمانم؟
روزنامه هفت صبح، گروه بازار | در حالی که متوسط قیمت خرید خانه در تهران به متری ۱۳میلیون تومان رسیده، به نظر میرسد صاحبخانه شدن را باید یکی از رویاهای بزرگ زندگیمان به حساب بیاوریم. وقتی سرمایه و درآمدمان کافی نباشد، راهی جز اجارهنشینی وجود ندارد اما با توجه به آنچه در خبرها میآید و چیزهایی که درباره افزایش کرایهخانهها میشنویم، ما را دو دل میکند. دقیقا باید چکار کرد؟ این نوشته تمام استراتژیهای ممکن برای تامین مسکن را شرح میدهد و میگوید هر مورد برای کدام گروه از افراد مناسب است. شما میتوانید با تطبیق شرایط خود با هریک از موارد و انجام یک تحلیل هزینه-فایده، مناسبترین استراتژی را برای خود انتخاب کنید. قبل از ورود به بحث، خوب است با مفهوم تحلیل هزینه-فایده آشنا شوید.
این تحلیل به معنی مقایسه مشکلات و جنبههای منفی یک کار (که به شکل هزینه در نظر گرفته شده و معادل پولی برای آن در نظر میگیرند) با منافع حاصل از انجام آن است. در حقیقت پیش از انجام هرکاری ابتدا باید مشخص کنید که انجام آن بهتر است یا منصرف شدن از انجامش. این کار را میتوانید از طریق لیست کردن هزینهها و فایدههای آن انجام دهید. بهاین ترتیب اگر هزینهها از منافع پیشی بگیرد، انجام آن معقول و منطقی نبوده و بالعکس؛ اگر منافع بیشتر از هزینهها باشد انجام آن کار عقلانی است. در مورد انتخاب استراتژی خرید خانه نیز بهتر است ابتدا این تحلیل را انجام دهید تا بعدها دچار پشیمانی نشوید. نکتهای که ممکن است از چشمتان دور بماند و حتما لازم است به آن توجه کنید این است که نباید تنها منافع و هزینههای پولی و مادی را محاسبه کنید، بلکه لازم است منافع معنوی را نیز در نظر بگیرید. بهطور مثال ممکن است آسایشی که خرید فوری خانه برای شما میآورد، ارزشی بیشتر از کسب سود ناشی از سپردهگذاری پول و خرید خانه پس از یک سال داشته باشد.
* استراتژی اول؛ خرید با پول نقد: سادهترین و بیدردسرترین کاری که برای تامین مسکن میتوانید انجام دهید، خرج کردن کل پولتان و خرید خانه است. البته با فرض اینکه پول نقد کافی به اندازه ارزش یک خانه در اختیار داشته باشید! این کار برای کسانی مناسب است که حوصله اسبابکشی پیاپی، دردسرهای دریافت تسهیلات و کاغذبازیهای اداری را نداشته و میخواهند بدون دغدغه صاحبخانه شوند. این روش برای کسانی که برای خود کسب و کاری داشته و به اصطلاح با پول خود کار میکنند مناسب نیست، چراکه منجر به بلوکه شدن سرمایه میشود.
* استراتژی دوم؛ خرید با استفاده از پول نقد و اوراق وام مسکن: این روش تنها در حالتی برای شما مناسب است که توانایی پرداخت اقساط سنگین را داشته باشید. چرا که نرخ سود وام اوراق مسکن بالا بوده و اقساط ماهانه سنگینی به وام گیرنده تحمیل میکند. اگر همین حالا قصد خرید مسکن را دارید اما در تامین پول کافی با مشکل مواجه هستید، باید به ناچار اوراق تسه (حق تقدم تسهیلات) را خریداری کرده و از این مجرا وام مورد نیازتان را دریافت کنید. قیمت تسه با توجه به زمان صادر شدن آن متفاوت است، اما این روزها باید تقریبا ۴۰هزار تومان برای خرید اوراق تسه هزینه کنید.
* استراتژی سوم؛ سپردهگذاری برای دریافت وام مسکن یکم:ا گر برای خرید خانه عجله ندارید یا فکر میکنید خرید خانه با تسهیلات دارای نرخ سود بالا بهصرفه نیست، میتوانید قسمتی از پسانداز خود را در بانکهای وامدهنده سپردهگذاری کرده و پس از چند ماه با دریافت وام و اصل پول خود برای خرید خانه قدم پیش بگذارید. حداقل زمان لازم برای دریافت وام مسکن یکم با نرخ ۹٫۵درصد، یک سال و برای وامهای بانک قرض الحسنه مهر ایران با نرخ چهار درصد شش ماه است.
لازم است توجه کنید که انتخاب این روش دارای هزینههای جانبی است که ممکن است از چشم دور بماند. در حقیقت برای انجام تحلیل هزینه-فایده لازم است هزینه فرصت گزینه انتخابی خود را نیز به هزینهها اضافه کنید. برای مثال اگر اجارهنشین هستید، باید مبلغ اجارهخانهای که در آن ساکن هستید را برای مدت انتظار وام حساب کرده و سود آن را نیز محاسبه کنید. همچنین باید توجه داشته باشید که اگر بازار مسکن روند رو به رشد خود را در پیش گرفته و قیمتها در حال افزایش باشد، این استراتژی ممکن است قدرت خرید شما را کاهش دهد.
* استراتژی چهارم؛ اجارهنشینی: اگر جزو آن دسته افراد هستید که برای خود کسب و کاری داشته و میتوانند از پول خود سودی بیشتر از اجاره خانه کسب کنند، انتخاب این استراتژی برایتان مناسب است. چراکه خرید خانه منجر به بلوکه شدن سرمایهتان میشود. در نظر داشته باشید پولی که برای اجاره خانه میپردازید میتواند با قسط وام مسکن برابری کرده و شما را پس از چند سال صاحبخانه بکند. پس لازم است سودی که از کار با پول به دست میآورید با اختلاف قابل توجهی از اجاره خانه بیشتر باشد تا انتخاب این روش مناسب و عقلانی جلوه کند.نکته اینجاست که به طور میانگین ۴۰درصد از درآمد خانوادههای ایرانی صرف اجارهبها میشود که این نرخ در مقایسه با سایر کشورهای جهان بسیار بالا است.