بحران مرغ سوخاری؛ حذف از منو و تعطیلی رستورانها
روزنامه هفت صبح | افزایش قیمت مرغ دامن سوخاری، زرشکپلو و جوجهکباب را هم گرفت؛ بعضی از فستفودیها از منوی خود مرغ سوخاری را حذف کردهاند،بعضی از رستورانها زرشکپلو نمیفروشند و کبابیها هم سفارش جوجهکباب نمیگیرند.برای مثال پیگیریهای هفت صبح نشان داد که یک رستوران مرغ سوخاری در قلهک همین هفته تعطیل شده است.این خبر را همکاران این مجموعه در رستورانهای دیگر دادند.
اما علاوه بر آنها رئیس اتحادیه رستوران و سلف سرویس هم دیروز خبر داد که مشکل فقط مربوط به یک رستوران در یک شهر نبوده بلکه آنطور که او گفته «به دلیل کمبود، مرغ از منوی برخی رستورانها حذف شده است.»یکی از کارگران فستفودی در سعادتآباد میگوید تعداد سفارش مرغ سوخاری آنها در روز بسیار کاهش یافته است.به خاطر اینکه مرغ افزایش قیمت زیادی داشته،آنها برای اینکه به همان سود برسند، ناچار به افزایش قیمت سوخاری شدند.
همین موضوع باعث شده که کمتر از قبل مشتریها سوخاری سفارش دهند.او میگوید:«مشتری همین امروز زنگ زد و ۱۰ پرس سوخاری میخواست؛ من نداشتم. گفتم فقط دو پرس دارم. او قطع کرد و دیگر از فردا قطعا به ما زنگ نمیزند. ما همینطور که مشتریهایمان را از دست بدهیم، مجبور میشویم تعطیل کنیم.» او میگوید قبلا فیله مرغ را کیلویی ۲۴هزار تومان میخریدند اما امروز به ۷۹هزار تومان رسیده است.
تازه اصلا مرغ قطعه شده در بازار پیدا نمیکنند.اتاق اصناف فروش مرغ قطعهبندی شده را سیزدهم فروردین ممنوع کرد.این اتفاق یکی از تصمیمهای قرارگاه سازماندهی مرغ کشور بود.از قضا روز گذشته هم یک اتفاق دیگر در عرضه مرغ رخ داد .ستاد هماهنگی اقتصادی دولت از دیروز مسئولیت ثبت سفارش، تعیین اولویت و تخصیص ارز نهادههای دام، طیور و کشاورزی را به جهاد کشاورزی انتقال داد.این خبر را قائم مقام وزیر صنعت داد.
تا قبل از این مسئولیت این کار با خود وزارت صمت بود.پیش از این مطابق مصوبههای ستاد هماهنگی اقتصادی دولت اعلام شده بود که ۹۰درصد نهادههای تولید،بدون کدرهگیری بانک ترخیص شوند تا مشکلات واحدهای تولیدی در سال جاری رفع شود.اما اتفاقهای عجیب دیگری هم رخ داد.مثلا یکی از آنها این بود که پارسال یک میلیارد و ۳۰۰میلیون یورو ارز برای واردات سه میلیون و ۸۰۰ هزار تن نهاده در اختیار شرکت پشتیبانی امور دام قرار گرفت.
اما این اتفاق خیلی دیر رخ داد و مشکلات و سرگردانیهایی در مسئولیت بین وزارت صمت و جهاد کشاورزی ایجاد کرد. از آن طرف قیمت نهاده در بازار جهانی افزایش یافته بود، از این طرف بخشی از آن ارزهایی هم که برای واردات تخصیص داده شد،گم شد. مجلس زمستان سال گذشته گزارش داده بود که سال ۹۸ به میزان ۴۵۰میلیون دلار و در سال ۹۹ به میزان ۱۴۵ میلیون دلار برای واردات نهاده ارز داده شده اما این نهادهها به کشور وارد نشده است.
همه این اتفاقها دستبهدست هم داد که نهادههای دامی جدید به واحدهای تولیدکننده مرغ نرسد و در چند دوره قیمت این محصول بارها افزایش یابد.شنبه همین هفته یکی از اعضای اتاق بازرگانی گفته بود که این افزایش قیمت باز هم ادامه خواهد داشت.موضوعی که حالا باعث بر هم زدن منوهای رستورانها شده است.همین روز گذشته علی اصغر میرابراهیمی، رئیس اتحادیه رستوران و سلفسرویس تهران هم به تجارتنیوز گفته بود:«تامین مرغ برای واحدهای صنفی رستوران مشکل شده است. نیاز مردم را تامین نمیکنند.
زمانی که خود مردم هم مرغ پیدا میکنند میگویند از کجا میآورید؟» او همان فردی است که دیروز گفته این اتفاق منجر به حذف مرغ سوخاری از منوها شده است. حرف او را یک کارگر رستوران هم تایید میکند. او میگوید تا چند وقت پیش مرغدارها به هوای گران شدن مرغ نمیفروختند ولی حالا که دارد مرغهایشان کهنه میشود، ما آنها را نمیخریم چون هم باکیفیت نیستند هم گران شده.»
*** سوخاریها مدیون ساندویچ و پاستا
انباردار رستوران دیگری که کارش فستفود است توضیح میدهد که اگر پیتزا، ساندویچ و پاستا نبود، تا امروز ده بار در مغازه را تخته کرده بودند.به خاطر اینکه با این وضع امروز مرغ، رستوران آنها را وابسته به اینجور غذاها کرده است. این حرف را مدیر یک فست فود دیگر در تهران هم تایید میکند.اکبری، انباردار این فستفود اینطور توضیح میدهد:«ما اگر قبلا هفتهای ۲۰۰ کیلو مرغ میخریدیم، امروز به هفتهای ۱۰۰کیلو رسیده است. نه که مرغ نباشد. هست اما گران است.» او میگوید مشکل بزرگتری دارند و آن هم روغن است.«روغن اصلا پیدا نمیکنیم.
*** روغن حلبی
۱۶ کیلویی را قبلا از بازار تهران ۱۸۰ هزار تومان میخریدیم اما امروز قیمت آن رسیده به ۴۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان.» آنها به خاطر مشکل روغن مجبورند که از سوپرها دانه دانه روغن بگیرند. یعنی این کار برایشان به صرفهتر از خرید روغن حلبی است. برای همین یکی از همکاران او امروز ۵۰ سوپر رفته تا بتواند ۲۰ لیتر روغن جور کند.
با این حال آنها میگویند باز وضعیتشان روی یک پرتگاه است. ممکن است همین فردا در رستوران را ببندند و موقت تعطیل کنند. چرا؟ چون تا جایی که منطقی بود قیمت را افزایش دادند اما باز هم کفاف هزینههای مرغ و روغن را نداده است. یکی از همکاران آنها در شعبه دیگری از این فستفود میگوید که فروششان کاهش پیدا کرده اما دخلشان ثابت است. این یعنی غذا را گرانتر میفروشند ولی دیگر گروهی از مشتریان را از دست دادهاند.
*** زرشک پلو: تعطیل
همه این مدیران رستورانها متفقالقول میگویند مشکل اصلی را سوخاری فروشها دارند. یعنی آنهایی که هیچ چیزی به جز سوخاری نمیفروشند قربانیان اصلی این گرانی مرغ هستند. به گفته اکبری «فست فودها اگر مثلا هفتهای ۲۰۰ کیلو مرغ نیاز داشتند، یک فروشگاه سوخاری به دو برابر بیشتر از این مرغ نیاز دارد. علاوه بر آنها حتی رستورانهای ایرانی هم بعضی روزها در هفته زرشک پلو با مرغ یا
جوجه کباب نمیفروشند. فقط هر وقت از بازار مرغ این محصول را گیر بیاورند، سفارش این غذاها را قبول میکنند.»
*** شاید سوخاری را حذف کنیم
علاوه بر این افراد، فروشنده مرغ سوخاری دیگری در قائمشهر هم میگوید شاید مجبور به حذف این غذا از منوی خود بشوند چراکه قیمت مرغ سوخاری را بالا بردهاند و دیگر کسی برای خرید سوخاری به آنها زنگ نمیزند.بسیاری از رستورانداران میگویند قبل از عید مرغ یخزده خریده بودند و به همین خاطر توانستهاند به فروششان ادامه دهند.
مثلا عظیمی، مدیر یک رستوران در خیابان سهروردی تهران میگوید تا سه روز دیگر مرغ دارد و اگر تا این سه روز مرغ اضافه نشود،در مغازه را تخته میکند.او صاحب یکی از رستورانهایی است که در مواجهه با افزایش قیمت مرغ، قیمت سوخاریهایش را افزایش نداده. علت این کار هم این بوده که بتواند فروشش را افزایش دهد،مشتریهایش را نگه دارد و با این روش به سود برسد.
اما شرایط باز هم تغییر کرد.به گفته عظیمی «بعد از ممنوع شدن فروش مرغ قطعه قطعه شده، دیگر همه فقط مرغ کامل میخرند.یعنی مثلا فیله یا ران را نمیتوانیم جدا بخریم. از طرف دیگر وقتی مرغدار، مرغ را دیرتر به ما بفروشد، مرغ وزن بیشتری میگیرد. برای پختن آن ما به مواد اولیه بیشتری نیاز پیدا میکنیم. پس دو برابر دچار بحران میشویم: یکی بحران افزایش قیمت مرغ، دوم بحران افزایش مواد اولیه مرغ پرواربسته.»
این مدیر رستوران همین دو ماه پیش با افزایش قیمت گوشت مغازه دونرکبابی خود در شیراز را تعطیل کرده است و دیگر مرغ سوخاری آخرین سنگر او برای ماندن در این صنف رستوران و فست فود است؛ محصولی که امروز در شهرهای مختلف کشور هنوز هم برای آن صف میبندند و معمولا فروشگاهها اجازه فروش بیشتر از یکی، دو مرغ را ندارند.