ایران و تاریخچه درخشان دسر؛ دسر از کجا آمد؟
روزنامه هفت صبح | خیلی از کسانی که اضافه وزن دارند دنبال خوراکی هستند که لاغرشان کند، شاید باورتان نشود که دسر به سهم خودش می‌تواند این کار را بکند. البته نه اینکه مثلا هر بار دسر می‌خورید یک کیلو کم کنید بلکه به این صورت که خوردن یک خوراکی نسبتا شیرین بعد از غذا می‌تواند نه تنها به هضم غذا کمک کند بلکه با تامین قند فوری مورد نیاز بدن کاری می‌کند که به میزان اندکی، قند کمتری از غذایی که خورده‌اید ذخیره شود.
حالا با این پیش فرض بیایید درباره دسرها بخوانیم. خوردنی شیرینی که سه تفاوت عمده با بقیه شیرینی‌ها دارد. اول اینکه کمتر شیرین است قانون دسر این است که نسبت به شیرینی‌هایی که قرار است با چای یا قهوه سرو شوند، شیرینی کمتری داشته باشد. قانون دوم این است که بعد از غذا خورده شوند یعنی اگر شما ۵ بعد از ظهر یک شیرینی بخورید اسمش دسر نیست. سوم اینکه سبک باشند یعنی یک شیرینی خامه‌ای بزرگ یا یک برش از کیک شکلاتی تمام و کمال نمی‌تواند یک دسر واقعی محسوب شود.
دسر از کجا آمد؟
واژه دسر به تعریف ویکی‌پدیا از واژه فرانسوی کهن «desservir» به معنی جمع کردن روی میز گرفته شده است. البته در کشور انگلستان و کشور‌های مشترک‌المنافع انگلیس به جای کلمه دسر از کلمه پودینگ استفاده می‌کنند در حالی که برای بقیه دنیا بین دسر و پودینگ تفاوت قائل هستند و به خوراکی پودینگ می‌گویند که فرم ژله‌‌ای دارد و بر پایه ترکیب شیر با انواع مزه‌های دیگر ساخته می‌شود.
خیلی از کشورها دسر را بعد از غذای اصلی سرو می‌کنند و خودش یک وعده غذایی مستقل به حساب می‌آید اما در بعضی از نقاط دسر را همراه با غذا می‌خورند یعنی همان موقع که میز شام چیده می‌شود، دسرها هم روی میز می‌آیند. به نظر می‌رسد که شایع‌ترین زمان سرو دسر بلافاصله بعد از شام باشد چون به در این صورت نه دسرها از دهان می‌افتند و نه فاصله زیادی بین غذا و دسر به وجود می‌آید.
دسر آنقدر قدیمی است که دسرهای اولیه از خرمای خشک و موم کندوی عسل ساخته می‌شدند و تا سال‌ها بعد از اختراع شکر هم همه امکان استفاده از آن را نداشتند چون شکر یک خوراکی اعیانی محسوب می‌شد. در انگلستان تا سال‌ها استفاده از شکر در دسرها مخصوص خانواده‌های اشراف بود و اگر خانواده‌ای می‌خواست میزان ثروت و توجهش به مهمان را نشان بدهد در دسرها به جای عسل از شکر استفاده می‌کرد. شکر باعث می‌شد که بافت دسر سبک‌تر و پوک‌تر باشد و به همین دلیل محبوبیت زیادی به دسرهایی که با استفاده از شکر درست شده بودند می‌داد.
دسرهای خنک
بستنی‌ها هم همیشه از محبوب‌ترین دسرها بودند، اجداد این نوع دسر به قرون وسطا برمی‌گردد که داستان ساخت این دسر مربوط به خواسته خانواده سلطنتی برای تهیه یخ طعم‌دار با عسل بود.از همان موقع سرو دسر نیز همراه با تجملات خاص خود بود که تا همین حالا هم بعضی از خانواده‌ها و رستوران‌ها این تجملات را رعایت می‌کنند مثلا قاشق دسر با قاشق غذا خوری یا سوپ خوری و حتی چای‌خوری متفاوت است و این قاشق بزرگ‌تر از قاشق چای‌خوری و کوچک‌تر از قاشق غذا خوری است.
دسرها هم مثل اغلب خوراکی‌هایی که بشر آنها را درست کرده ارتباط زیادی با سنت غذایی و محصولات اطراف محل زندگی مردم در مناطق مختلف جهان داشته است مثلا مردم بعضی نواحی دسرهای شکلاتی و خرمایی بیشتری دارند و بعضی از مردم جهان دسرهای میوه‌ای را به عنوان دسر سنتی خودشان معرفی می‌کنند.
ایران و تاریخچه درخشان دسر
اگرچه کلمه دسر فارسی نیست و خوردن و سرو دسر یک کار فرنگی وارد شده به فرهنگ ما به نظر می‌آید اما ما ایرانی‌ها یکی از دسردارترین مردم جهان هستیم و دسرهای متنوعی داریم که طبق سنت‌های غذایی خودمان درست می‌شوند مثل فرنی، شیربرنج، حلوا، شله زرد، کاچی، حریره بادام و البته فالوده که عشاق سینه چاک زیادی دارد.
شرکت‌های زیادی هم چندسالی است وارد حوزه تولید دسر شده‌اند اما بیشترین دسری که کارخانه‌های ایرانی تولید می‌کنند بافت پودینگ دارد مثل محصولات دنت و دومینو. شرکت‌هایی مثل فرمند و غنچه هم پودر کرم کارامل می‌فروشند اما اگر دسرهای آماده بزرگ می‌خواهید یک برند جدید به نام شارلوت به بازار آمده که کارامل، چیز کیک و کیک شکلاتی در سایز بزرگ به بازار می‌فرستد.
