اولین دوراهی رئیسی در انتخاب مهرههای مهم کابینه
روزنامه هفت صبح، فاطمه رجبی | گفته میشد که قرار است ابراهیم رئیسی در روز تحلیف ریاستجمهوری از فهرست وزرای خود رونمایی کند اما نه تنها این اتفاق نیفتاد بلکه دیروز که قرار بود لیست اعضای کابینه به مجلس برود، سخنگوی هیات رئیسه مجلس اعلام کرد خبری از فهرست نمیشود و تاریخ ارسال کابینه به مجلس هنوز در هاله ابهام قرار دارد.
این تاخیر، تحلیلهای مختلفی به دنبال داشته، بعضی از چهرهها و جریانهای سیاسی نزدیک به دولت آن را به مقاومت حداکثری رئیسی در مقابل سهم خواهان ربط میدهند و بعضیها هم میگویند که وجود اختلاف بین چهرههای نزدیک به رئیسی برای انتخاب مهرههای مهم کابینه مخصوصا تیم اقتصادی باعث شده که معرفی وزرا تا این اندازه طول بکشد.
نشانهاش هم اینکه تیم سیاسی رئیسی نهایی شده و گزینههای اعلام شده تقریبا کارشان را به صورت رسمی و غیررسمی شروع کردهاند مثل حضور حسین امیرعبداللهیان در دیدارهای خارجی رئیسی و فعال شدن احمد وحیدی در فضای مجازی اما گزینههای ستاد اقتصادی دولت یعنی رئیس سازمان برنامه و بودجه، وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی هنوز بلاتکلیف هستند و اسمهایی که تا ظهر روز جمعه شنیده میشدند حالا محل تردید قرار گرفتهاند.
حتی خبرهایی از قهر فرهاد رهبر به عنوان گزینه اصلی سازمان برنامه و بودجه شنیده میشود، قهری که خبرش به محض معرفی رسمی محمد مخبر به عنوان معاون اول رئیسجمهور پیچید و شایعه اختلاف فرهاد رهبر و محمد مخبر را تقویت کرد. دو مرد نزدیک به ابراهیم رئیسی که هر کدام خط مشی و برنامههای مشخص خودشان را برای تیم اقتصادی دولت دارند و گویا برنامههایشان چندان با هم سازگار نیست.
لیدری که به فرماندهی واحد اعتقاد دارد
فرهاد رهبر ۶۲ ساله مشاور اقتصادی و دبیر کارگروه اقتصادی آستان قدس رضوی در زمان تولیت ابراهیم رئیسی بود، او در سال ۹۶ و در جریان رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری هم محوریت اقتصادی ستاد ابراهیم رئیسی را بر عهده داشت. رقابتی که حسن روحانی در آن پیروز شد. بعد از آن رئیسی به قوه قضائیه رفت و رهبر به دانشگاه آزاد.
اما در سال ۱۴۰۰ باز هم در ستاد کنار ابراهیم رئیسی قرار گرفت و در حوزه اقتصادی به او مشورت میداد. با پیروزی رئیسی از فرهاد رهبر به عنوان چهره اصلی و هدایتکننده تیم اقتصادی کابینه رئیسی نام برده میشد. میگفتند او در گروهی قرار دارد که اسامی پیشنهادی را غربال میکنند. فرهاد رهبر در دولت محمود احمدی نژاد هم چنین نقشی ایفا میکرد.
او خودش گزینه وزارت اقتصاد بود اما به دلیل اینکه یک بار برای دیوان محاسبات از مجلس رای نگرفته بود در لحظه آخر به سازمان مدیریت و برنامهریزی رفت و البته عمر مدیریت او در این سازمان چندان بلند نبود. رهبر از همان زمان یک نظریه را دنبال میکرد؛ «تیم اقتصادی باید فرمانده داشته باشد» او این نظریه را در دولت رئیسی هم مطرح کرده و اعلام کرده که طبیعتا فرمانده اقتصادی باید در چینش همکاران خود نقش مستقیم داشته باشد و دقیقا مشکل از همین جا شروع میشود.
مخبر با تیم اختصاصی
با اینکه در روزهای رقابت انتخاباتی، وقتی پیروزی رئیسی تقریبا مسجل بود، اکثرا از فرهاد رهبر به عنوان مرد تعیینکننده تیم اقتصادی او اسم میبردند اما مطرح شدن نام محمد مخبر برای معاون اولی معادلات را تا اندازهای تغییر داد. محمد مخبر ۶۶ ساله، طی ۱۴ سال اخیر مدیر ستاد اجرایی فرمان امام بوده است که یکی از قدرتمندترین نهادهای اقتصادی ایران محسوب میشود و در اکثر شاخههای اقتصادی فعالیت دارد.
تجربه مخبر در مدیریت پروژههای مختلف و آشنایی با کسبوکارها از نظر رئیسی به کار او میآید. اینطور که رئیسی میگوید عملکرد مخبر در ستاد، هم در حوزه بنگاهداری و هم در حوزه محرومیتزدایی همزمان موفق بوده و به همین دلیل او را برای معاون اولی انتخاب کرده یعنی هم رویکرد اقتصادی مخبر را تایید میکند و هم توانایی او را در فعالیت ستادی، مشکل اینجاست که میگویند محمد مخبر شرط کرده که با تیم خودش به دولت بیاید و برنامههای اقتصادی خودش را پیاده کند.
تیمی که در ستاد اجرایی در کنار او بوده و معاون اول جدید به توانایی و مهارت آنها اعتماد دارد. مخبر اعتقاد دارد اگر قرار است موفقیت مدنظر رئیسی در ستاد اجرایی را در دولت هم تکرار کند نیازمند همراه داشتن تیم خودش است و این یعنی آقای مخبر برای وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه گزینههای خودش را دارد، گزینههایی که چندان مورد تایید فرهاد رهبر نیست. افراد نزدیک به این دو میگویند چهرههایی که مخبر روی آنها تاکید دارد عموما چهرههایی هستند که در دولت دوم محمود احمدینژاد نقش محوری داشتند.
اما چهرههای موردنظر رهبر بیشتر در دولت اول احمدی نژاد فعالیت داشتند.به نظر میرسد اولین آزمون سیاسی و اقتصادی ابراهیم رئیسی انتخاب بین دو دیدگاه است؛ یا تقسیم قدرت اقتصادی و برنامهریزی بین این دو لیدر! تا اینجای کار که به نظر میرسد رئیس دولت سیزدهم با معرفی رسمی محمد مخبر، خط مشی او را انتخاب کرده است.