انتخاب کمدین برتر یا جام حذفی فوتبال؟!
روزنامه هفت صبح، مرجان فاطمی | شبکه آی‌فیلم از ماه آبان تا به حال برای انتخاب بهترین بازیگران طنز ایرانی، نظرسنجی به راه انداخته است. مخاطبان شبکه آی‌فیلم در این مدت، از میان ۵۰ بازیگر طنز، به ۲۰ نفر رای داده‌اند. حالا در مرحله دوم قرار است از این ۲۰ نفر، پنج کمدین انتخاب شوند و به عنوان فینالیست وارد رقابت نهایی شوند.
برگزاری نظرسنجی برای انتخاب برترین بازیگر طنز ایرانی، اقدام خوبی است و اتفاقا رقابت جالبی هم ایجاد می‌کند، اما مسئله اینجاست که این نظرسنجی به چه صورتی انجام شود. روشی که شبکه آی‌فیلم برای نظرسنجی از مخاطبان در انتخاب برترین بازیگر کمدی انتخاب کرده است با اما‌واگرهایی روبه‌روست.
*** حذف برخی بازیگران
در فهرست ۲۰ بازیگر برتر کمدی که از میان ۵۰ نام انتخاب شده‌اند، اسامی برخی دیده نمی‌شود. مثلا در گروه یک، از میان اکبر عبدی، الیکا عبدالرزاقی، مهران غفوریان، نادر سلیمانی و نگار عابدی، اکبر عبدی با ۴۸ درصد آرا بیشترین رای را به دست آورده بود و مهران غفوریان، با ۳۳ درصد رای، دوم بود. حالا اما هیچ خبری از نام مهران غفوریان در میان ۲۰ بازیگر برتر نیست.
به‌جای او نام الیکا عبدالرزاقی از این فهرست رد شده است که میزان آرایش از نگار عابدی هم کمتر بوده! در گروه هشتم، امیر جعفری و رامبد جوان بیشترین آرا را داشتند، اما نام رامبد جوان با ۳۲ درصد آرا حذف شده و جواد عزتی با ۲۹ درصد رای به مرحله نیمه‌نهایی رسیده است. در گروه هفتم، محسن تنابنده با ۸۰ درصد آرا بالاترین رای را داشت و سام درخشانی با ۱۲ درصد رای، دوم بود.
حالا اما به‌جای سام درخشانی، نام پژمان جمشیدی در فهرست برگزیده‌ها قرار دارد، آن هم با ۵ درصد آرا و … در توضیح به این مسئله اشاره شده که این اسامی پس از انجام قرعه‌کشی انتخاب شده‌اند! خب اگر قرار بود قرعه‌کشی صورت بگیرد، چرا اصلا رای‌گیری انجام داده‌اند؟
*** مبنای عجیب گزینه‌های هر نظرسنجی
جدای از مشکلاتی که در فهرست نهایی به چشم می‌خورد، باید به این مسئله دقت کنیم که این نظرسنجی از اساس با مشکلات مهمی روبه‌رو بوده است. نظرسنجی از آبان شروع شد. همان زمان این پرسش‌ها را مطرح کردیم که پنج بازیگر بر چه اساسی برای رقابت در یک گروه قرار گرفته‌اند؟ آیا ویژگی مشترکی بین آنها وجود دارد؟
از لحاظ کارنامه بازیگری، تعداد نقش‌های یکسانی دارند؟ سابقه بازیگری‌شان یکی است؟ یا… و نتوانستیم به دلیل خاصی برای حضور آنها در یک گروه برسیم. در نظرسنجی دوم و سوم و… کماکان هیچ منطقی میان گزینه‌ها وجود نداشت؛ مثلا بر چه اساسی باید از میان علیرضا خمسه، امین حیایی، بهرام افشاری و شبنم فرشادجو، یکی را انتخاب می‌کردیم؟
*** زیر سایه محبوب‌ها
مسئله دوم اینکه برخی بازیگران مطرح کمدی، آنقدر محبوبند که طبیعتا هیچ نام دیگری کنار آنها به چشم نمی‌‌آید؛ مثلا در گروه نهم این نظرسنجی، نام رضا عطاران در کنار حمید جبلی، مجید صالحی، بهاره رهنما و سحر ولدبیگی قرار گرفته است. عطاران به تنهایی نصف آرا را جلب کرده و به گزینه‌های دیگر، سهمی کوچک رسیده است.
درباره گروه چهارم هم وضع به همین صورت است. مهران مدیری نصف بیشتر آرا را به دست آورده و نصف کمتر آرا بین بیژن بنفشه‌خواه، سیروس گرجستانی، هومن برق‌نورد و یوسف تیموری تقسیم شده است. درحالی‌که برخی از این اسامی، بازیگران مهمی در عرصه کمدی هستند، اما انتخاب‌ها همه به سمت مهران مدیری رفته و آنها سهمی از این رای‌گیری نداشته‌اند.
*** عدم تفکیک کمدین‌های زن و مرد
یکی دیگر از ایرادهای این نظرسنجی قرار گرفتن بازیگران کمدی مرد و زن در کنار یکدیگر است. در اکثر فستیوال‌های مهم، بازیگران زن و مرد به تفکیک مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. در این صورت، فرصت بهتری در اختیار هر دو جنس قرار می‌گیرد. در این نظرسنجی گزینه‌ها بدون در نظر گرفتن جنسیت کنار هم قرار گرفته‌اند.
همانطور که همه می‌دانیم، کمدین‌های زن ایرانی، به‌خصوص در سریال‌های تلویزیونی با محدودیت‌هایی روبه‌رو هستند و به همین دلیل هم نمی‌توانیم آنها را در مقایسه با کمدین‌های مرد قرار دهیم. ضمن اینکه تعادلی هم بین انتخاب کمدین مرد و زن در هر گروه وجود ندارد. در بعضی گروه‌ها دو بازیگر زن حضور دارند، در بعضی گروه‌ها یک بازیگر زن و بعضی گروه‌ها هم اصلا بازیگر زن نداشتند.
*** روند ایده‌آل
بهترین حالت این بود که بازیگران کمدی مرد و زن از هم تفکیک می‌شدند. در هر دسته، از مخاطبان خواسته می‌شد تا به بهترین بازیگر مرد و زن رای دهند. در این حالت از میان برترین کمدین‌های مرد یک نفر و از میان برترین کمدین‌های زن هم یک نفر در فینال انتخاب می‌شد. حتی اگر شبکه آی‌فیلم تاکید داشت که حتما این نظرسنجی را در ۱۰ مرحله و در گروه‌هایی با پنج گزینه انجام دهد، باز هم مهم این بود که این پنج گزینه به دلایلی منطقی کنار هم قرار بگیرند تا برخی بازیگران مهم بدون دلیل از این گردونه حذف نشوند.
