التیماتوم سخت و خشن بانک مرکزی به صرافی‌ها
روزنامه هفت صبح | قیمت دلار از نیمه کانال ۲۸هزار تومان عبور کرده و آینده بازار به تحولات امروز بستگی دارد. مثلا بانک مرکزی تلاش کرده برای اصلاح مسیر دلار و معکوس کردن قیمت آن مجوز فروش ارز حاصل از صادرات در صرافی‌ها را آزاد کند. در اقدامی دیگر بانک مرکزی به صرافان هشدار داده هرگونه اعلام قیمت‌های نامتعارف و خارج از رویه ابلاغی، ایجاد جو روانی نامطلوب و التهاب در بازار ارز جرم محسوب می‌شود.
در سوی دیگر سومین فهرست مشخصات صادرکنندگان متخلف یا به عبارت دیگر صادرکنندگانی که صادرات آنها بیش از یک میلیون دلار بوده و بخش عمده تکلیف خود در خصوص بازگشت ارز حاصل از صادرات را در مهلت مقرر قانونی و به روش‌های اعلامی بانک مرکزی به چرخه اقتصاد برنگردانده‌اند، به قوه قضائیه ارسال شده است. در شرایط فعلی احتمالا حال و حوصله پیگیری خبرهایی از این دست را ندارید که کاملا حق با شماست. شنیدن اظهارات کارشناسان که در گفت‌وگوهایی مجزا روند حرکت بازار ارز را پیش‌بینی کرده‌اند، می‌تواند به درک شرایط فعلی کمک کند.
*** تاثیر رد FATF بر بازار ارز
بهاءالدین حسینی هاشمی، کارشناس اقتصادی و مقام اسبق بانکی به موضوعاتی فراتر از تشدید تحریم‌ها اشاره می‌کند. او معتقد است اتفاقا نپیوستن به اف‌ای‌تی‌اف و قرار گرفتن در لیست سیاه تحریم‌های بانکی خود عاملی برای بروز بحران بانکی و تشدید مشکلات در حوزه نقل و انتقال پول بوده است.
این نکته در توئیت یکی از اعضای اتاق بازرگانی یعنی پدرام سلطانی نیز مورد تایید قرار گرفته است. سلطانی در صفحه شخصی خود اعلام کرده است بانک‌های روسی دیگر تراکنش‌های مربوط به کار با ایران، حتی به روبل روسیه، را انجام نمی‌دهند. آنهایی که می‌گفتند تصمیمات FATF هیچ اثری روی ما ندارد کجا هستند؟
حسینی هاشمی هم معتقد است عواملی که امروز تاثیر خود را نشان داده‌اند تشدید تحریم‌های اقتصادی، تحریم فروش نفت از سوی ایران، قرارگیری در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف هستند. از سوی دیگر کارکرد سیستمی نادرست نظام بانکی و مشکلاتی از این دست نیز در شکل‌گیری مشکلات امروز بی‌تاثیر نیست.
*** کمبود منابع ارزی در کشور
مجیدرضا حریری، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین نیز با اشاره به اینکه امروز دیگر افزایش نرخ دلار تقصیر کسی نیست، گفته ببینید این یک حساب ساده است که چرا نرخ پول ملی تا این اندازه کاهش پیدا می‌کند. گرچه باید توجه داشت در شرایط امروز ما اتفاقات سیاسی کشورهای دیگر هم بر بازار موثر است.
به بیان دیگر حتی تغییر کابینه در کاخ سفید بر بازار این تاثیرات شگرف را دارد. این ناشی از نقشی است که ما در عرصه سیاست بین‌الملل برای خود انتخاب کردیم. از سوی دیگر به شکل سنتی در پایان دوره ریاست جمهوری هشت ساله نیز کشور ما دچار آشفتگی سیاسی می‌شود که امسال این مهم همزمان با انتخابات آمریکا و شیوع کرونا بود که شرایط را به شکل شدیدتری تحت تاثیر خود قرار داد.
این عضو اتاق بازرگانی می‌گوید این وقایع سبب شده تا رقم فروش نفت ایران به ناچیزترین حد خود برسند. این در حالی است که ۱۰سال پیش ما سالانه ۱۲۰میلیارد دلار درآمد نفتی در کنار ۳۰میلیارد دلار درآمد غیرنفتی داشتیم. امسال در خوشبینانه‌ترین حالت از فروش نفت تنها پنج میلیارد دلار ارزآوری می‌شود. آمار پنج ماهه صادرات غیر نفتی نیز بیانگر آن است که حداکثر ۳۰میلیارد دلار درآمد داشته باشیم.
به‌گفته نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین با یک حساب ساده می‌توان مشاهده کرد در شرایط کمبود منابع و با توجه به حجم و ویژگی‌های اقتصاد ایران اداره کشور با درآمد فعلی در وضعیتی جز این ممکن نخواهد بود. در بهترین حالت امسال ۳۵ تا ۴۰میلیارد دلار درآمد ارزی کشور خواهد بود که این رقم برای اداره کشوری با ابعاد ایران بسیار اندک و ناچیز است.
تاکنون دولت توانسته بود از پس‌اندازهای تاکنونی استفاده و امور را اداره کند اما اکنون این درآمدها به حداقل رسیده و دیگر نمی‌توان روی آنها حساب کرد. به این ترتیب از نرخ ریال به شکل روزمره کاسته خواهد شد و هر کسی هم که در دولت باشد با این وصف کاری نمی‌تواند بکند. به بیان ساده‌تر اکنون دیگر به نظر من چیزی تقصیر دولت نیست و با کمبود منابع عملا امکان فعالیت دولت کاسته شده است.
