افشاگرام| از رضا موتوری تا مهرداد هیدن!
روزنامه هفت صبح| دو شب قبل مهراد هیدن با کپشن به نام خدای رنگین کمان، یک ویدئو از خود منتشر کرد. ویدئویی که در واقع قرار بود در واکنش به حادثه تروریستی برای کیان پیرفلک باشد اما چند ساعت بعد از انتشار، شاعر این اثر نسبت به این بازخوانی معترض شد و پست اینستاگرامی هیدن را به سمت دیگری برد.
قطعهای که هیدن بازخوانی کرد «مرد تنها» نام داشت از شاهکارهای فرهاد مهراد با موسیقی منفردزاده. شاعر این ترانه شهیار قنبری است. همان فردی که اعتراضها با کامنت او موج سنگینتری به خود گرفت. ماجرا از اینجا شروع شد که هیدن در یک پست اینستاگرامی ترانه را به صورت سولو با گیتارالکترونیک نواخت و تصمیم گرفت آن را به مناسبت ناآرامیهای اخیر و البته مرگ دردناک کیان منتشر کند.
این اولین بار نیست که با یک ساز این ترانه بازخوانی شده، حتی خود فرهاد مهراد قبلا در کنسرت خارج از ایران هم (در کلن آلمان) یک بار این ترانه را با پیانو اجرا کرده. مهراد هیدن، تنها فردی نبوده که این ترانه را کاور کرده یا اصطلاحا از آن بازخوانی داشته. علی سورنا، یک رپر دیگر سال 90 در قالب هیپ هاپ و همچنین اندی در سال 1384 این ترانه را بازخوانی کردهاند و هیچ وقت با چنین هجمهای روبهرو نشدند. چرا «مرد تنها»یی که هیدن خواند واکنشهای بیشتری به خود گرفت؟
اولین انتقادها به این بوده که ابتدای کار هیدن نام شاعر را در پست اینستاگرامی خود ننوشته بود. نکتهای که چندین نفر به او یادآوری کرده بودند که البته با اعتراضها نام شهیار قنبری به کپشن اضافه شد. بخشی دیگر از انتقادها به این برمیگشت که هیدن در اول اجرای خود به جای «یه مرد بود یه مرد» کلمه زن را گذاشت و در واقع ترانه را دستکاری کرده بود.
بخش دیگر و در واقع اصلیترین انتقاد را طرفداران فرهاد شهیار قنبری داشتند که میگفتند وقتی یک اجرای باکیفیت از خواننده درجه یکی از این ترانه وجود داشته، هیدن نباید به آن دست میزد. البته این بار اولی نیست که هیدن یک قطعه را کاور میکند و با روی خوش کاربران روبهرو نمیشود. بار قبل با تغییر و اجرای دوباره ترانه کوروش یغمایی با دردسرهای مشابهی روبهرو شد.
هیدن اگرچه در مقایسه با اعضای بند سابق خود، «زد بازی»، خواننده بهتری است اما نه آنقدر که بتواند بازخوانی خوبی از فرهاد ارائه دهد. ضمن اینکه همیشه به همه اعضای زدبازی اتهامهای دیگری از نظر سیاسی وارد میشود. او و اعضای گروه خود قبلا در برابر انتقادها گفته بودند دلیلی نمیبینند نسبت به وقایع سیاسی روز واکنش نشان دهند.
در هر صورت خشم کاربران این بار دامن هیدن را گرفت. یکی از تغییرات هیدن در آهنگ این است که این بار هم مثل بقیه ترانههایی که میخواند، انتهای ترانه یک ضمه اضافه کرده که شنونده ایرانی به آن عادت ندارد. حداقل اینکه شنیدن این ضمههای سرگردان و بیفایده در انتهای قطعه «مرد تنها» که اواخر دهه 40 شمسی برای فیلم رضا موتوری ساخته شده برای این شنونده غریبه است.
شهیار قنبری چه گفت؟
در نهایت مجموع همه این انتقادها باعث شد که دیروز شهیار قنبری برایش اینطور بنویسد: «چرا شعر را دستکاری کردی؟ چه اجباری دارید به این بدی بخوانید؟» البته قنبری دو کامنت دیگر هم داشت که درباره مسئله اخلاق و کپی کردن آثار است. آهنگی که هیدن اینبار تنظیماتش را به هم زد، ساخته اسفندیار منفردزاده است. منفردزاده این اثر را یک سال بعد از فیلم رضا موتوری به کارگردانی مسعود کیمیایی به بازار داد. البته در نسخه گرامافون اسم آن «صدای بیصدا» نام گذاری شد.
نکته این ترانه این بود که گسستی در تاریخ سینما درست کرد و برای اولین بار قرار شد که دیگر کسی وسط فیلم لب نزند. حتی خود کیمیایی در مصاحبهای گفته بود که این کار تا پیش از این در سینمای غربی هم انجام نمیشد. فرهاد مهراد آن زمان 18 ساله بود که برای این کار انتخاب شد. از قبل گاهی در برخی از کافهها اجرا داشت و تازه عضو گروهی به نام بلک کتس شده بود.
شاعر ترانه، یعنی شهیار قنبری هم 19 سال بیشتر نداشت و ترانه را در حالی گفته بود که بتواند معنی مرد خسته و درمانده را به مخاطب برساند. جالب اینکه مهراد با اصرار منفردزاده این کار را قبول میکند. چرا که دلش میخواست همیشه به زبان انگلیسی بخواند یا حداقل ترانهای بخواند که ارتباط بیشتری با کلمات آن داشته باشد.
ارتباطی که در واقع بیانگر معضلات جامعه باشد و به همین دلیل با محتوای مورد نظر شهیار قرابتی احساس نمیکرد. این را هم گوشه ذهنتان داشته باشید که مهراد به ادبیات علاقه زیادی داشت و احتمالا این حساسیتها به همین خاطر بود که میترسید جملات و کلمات و تاکیدها را به درستی ادا نکند.
خلاصه اینکه ترانه گرفت و درنهایت «مرد تنها» شهرت را مقابل پای مهراد گذاشت و دیگر از همین جا همکاری او و منفردزاده و بعد اردلان سرافراز ادامه یافت. اما این یکی مهراد، یعنی مهراد هیدن آنقدر خوش شانس نبود که بتواند حدود یک سال بعد از خواندن «نگاه ابهت مردو»، با بازخوانی «یه مرد بود یه مرد» به همان شهرت که فرهاد مهراد رسید، برسد.