میزان اعتماد مردم به ابزارهای پرداخت الکترونیک
روزنامه هفت صبح | گزارش تازه شاپرک به نکات قابل توجهی درباره مدل خرید و اعتماد مردم به شبکههای پرداخت الکترونیک کشور اشاره میکند.
بررسی گزارش شاپرک به عنوان متولی اصلی شبکه پرداخت الکترونیکی کشور نشان میدهد ۹۰درصد خریدهایی که منجر به کشیدن کارت روی دستگاههای پوز شده، هزینهشان زیر ۵۰۰هزار تومان بوده است. ۷۸درصد تراکنشهای انجام شده به روش اینترنتی زیر ۲۵هزار تومان بودهاند و ۶۸درصد تراکنشهای انجام شده توسط ابزارهای موبایلی زیر پنج هزار تومان ارزش داشتهاند. این یعنی مردم با موبایلهایشان کارت شارژ میخرند. توسط درگاههای اینترنتی صورتحساب غذا یا تاکسیآنلاین را پرداخت میکنند و همچنان برای خریدهای مهم روانه فروشگاه میشوند. گزارش شاپرک نکات خواندنی دیگری هم در خود جای داده است.
در خرداد ماه امسال بالغ بر دو میلیارد و ۱۹۶میلیون تراکنش با ارزش ۲۳۹هزار و ۷۹میلیارد تومان در شبکه پرداخت الکترونیک انجام شده که نسبت به اردیبهشت ماه رشد ۲٫۴۸درصدی در تعداد و منفی ۱۳٫۳۷درصدی در ارزش ریالی داشته است. تراکنشهای خرداد ۱۳۹۸ به نسبت ماه مشابه سال ۱۳۹۷ از نظر تعدادی ۳۲٫۸۸درصد و از نظر ریالی ۲۷٫۱۶درصد رشد داشته است. اما بخشی از رشد ارزش ریالی تراکنشها ناشی از تورم در مدت مورد بررسی بوده است.
از جمله سایر عوامل تأثیرگذار بر رشد تعداد و مبلغ تراکنشهای کارتی میتوان به افزایش تعداد ابزارهای پذیرش، دارندگان کارت و افزایش میل به استفاده از شیوههای مختلف پرداخت الکترونیکی به جای استفاده از پول فیزیکی اشاره کرد. در خرداد امسال از نظر تعداد تراکنشهای کارتی ۸۳٫۰۲درصد خرید کالا، ۱۲٫۱۲درصد پرداخت قبض و ۴٫۸۶درصد ماندهگیری بوده است. از نظر میزان استفاده از ابزارها، کارتخوان با ۸۸٫۰۳درصد در رتبه نخست، موبایل با ۶٫۱۸درصد در جایگاه دوم و اینترنت با ۵٫۸۰درصد در رتبه سوم قرار دارد.
ارزش اسمی تراکنشهای خرداد ۱۳۹۸ نسبت به اردیبهشت ماه رشد منفی ۱۳٫۳۷درصدی داشته و این در حالی است که ارزش حقیقی تراکنشها در خرداد ۱۳۹۸ رشد منفی ۱۴٫۰۶درصدی را تجربه کرده است. ارزش حقیقی تراکنشها در واقع ارزش تراکنشها بدون در نظر گرفتن اثرات تورم است. به عبارت دیگر ارزش تراکنشهای کارتی که نسبت به نرخ تورم خالصسازی شده است، ارزش حقیقی تراکنشهای کارتی را تشکیل میدهد. متوسط تراکنش هر ابزار پذیرش کارتی در خرداد امسال، ۲۲۹تراکنش است که این تعداد نسبت به مقدار مشابه در ماه گذشته افزایش ۲۵٫۳۸واحدی معادل ۱۲٫۴۵درصدی را تجربه کرده است.
بیشترین افزایش متوسط تعداد تراکنش مربوط به ابزار پذیرش اینترنتی است. در خردادماه متوسط تعداد تراکنشهای اینترنتی با افزایش ۲۹٫۴۳درصدی از ۱۰۱تراکنش در اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ به ۱۳۰تراکنش رسیده است. متوسط تعداد تراکنش هر ابزار پذیرش موبایلی ۱۱۷تراکنش است که این مقدار نسبت به ماه گذشته با افزایش ۱۹٫۸۴واحدی همراه بوده است. متوسط تعداد تراکنش هر ابزار کارتخوان فروشگاهی نیز با ۲۴٫۷۸واحد افزایش نسبت به اردیبهشت ۱۳۹۸ به ۲۶۰عدد در خرداد ماه رسیده است.
سهم تعدادی و مبلغی تراکنشهای ابزار کارتخوان فروشگاهی در خرداد ۱۳۹۸ نسبت به اردیبهشت ماه به ترتیب افزایش ۰٫۰۹درصدی و کاهش ۰٫۸۸درصدی داشته است. تعداد و مبلغ تراکنشهای ابزار پذیرش اینترنتی در خرداد ۱۳۹۸ نسبت به اردیبهشت به ترتیب کاهش ۰٫۱۸درصد و افزایش ۰٫۸۲درصدی را تجربه کردهاند، در بررسی تعداد و مبلغ تراکنشهای ابزار پذیرش موبایلی نیز با افزایش ۰٫۰۹درصدی در تعداد تراکنشها و افزایش ۰٫۰۵۶درصدی در مبلغ تراکنشها روبهرو هستیم.
در خرداد ماه ۱۳۹۸ بیشترین تعداد تراکنشهای ابزار کارتخوان فروشگاهی دارای مبلغی بین پنج هزار تا ۱۵هزار تومان بوده است. براین اساس ۲۳٫۶۶درصد تعداد تراکنشهای ابزار کارتخوان فروشگاهی، مبلغ زیر پنج هزار تومان را داشتهاند. ۳۹٫۶۶درصد تراکنشهای کارتخوانها نیز در بازه مبلغی پنج هزار تا ۲۵هزار تومان بودهاند. ۳۱٫۴۲درصد تراکنشها با مبلغ بالای ۲۵هزار تومان انجام گرفتهاند. سهم تراکنشهای ماندهگیری از کل تراکنشهای ابزار کارتخوان فروشگاهی ۵٫۲۶درصد است.
به این ترتیب بیش از ۹۰درصد تراکنشهای ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی دارای مبلغ کمتر از ۵۰۰هزار تومان است. همچنین دامنه مبلغی تراکنشهای انجام شده توسط ابزار پذیرش اینترنتی نیز نشان میدهد، بیشترین تعداد تراکنشها دربازه پنج هزار تا ۱۵هزار تومان بوده است و این بازه ۳۲٫۳۰درصد از کل تراکنشها را در بر میگیرد. دراین ابزار پذیرش حدود ۷۸٫۸۰درصد کل تراکنشها دارای مبلغ کمتر از ۲۵هزارتومان است.
در بررسی دامنه مبلغی تراکنشهای ابزار پذیرش موبایلی شرایط کاملاً متفاوت با ابزار پذیرش اینترنتی و کارتخوان فروشگاهی بوده است، به نحوی که ۴۵٫۶۰درصد مجموع تراکنشها دارای مبلغ کمتر از دو هزار تومان و ۶۸٫۸۷درصد تراکنشها دارای مبلغ کمتر از پنج هزار تومان بودهاند. با توجه به استفاده عموم جامعه از کارتهای شارژ با مبلغ در حدود پنج هزار تومانی و همچنین اقبال فراوان ابزار پذیرش موبایلی به منظور تهیه کارتهای شارژ میتوان حضورحداکثری تراکنشهای موبایلی در دامنه مبلغی کمتر از پنج هزار تومان را توجیه کرد.