ابوموسی چگونه منطقه سبز کشور در دوران کرونا شد؟
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی | کیانوش جهانپور، سخنگوی سابق وزارت بهداشت روز دوشنبه ۱۹ خرداد در یکی از آخرین کنفرانس‌های خبری روزانه خود گفته بود که تنها منطقه سبز کشور از حیث ابتلا به بیماری کرونا، جزیره ابوموسی است. او منطقه سبز را به عنوان منطقه بی‌خطر معرفی کرده است. به این بهانه شاید بد نباشد که ببینیم جزیره ابوموسی کجاست و چگونه توانسته اولین منطقه سبز کشور شود.
* یک: ابوموسی، جنوبی‌ترین جزیره ایران در خلیج فارس است. این جزیره در ۲۲۲کیلومتری بندرعباس، در ۷۵ کیلومتری بندر لنگه و در ۶۰ کیلومتری شمال شارجه امارات واقع شده است. فاصله جزیره از تنگه هرمز هم ۱۶۰ کیلومتر است. جزیره همراه با جزایر تنب بزرگ، تنب کوچک، سیری، فرور بزرگ و فرور کوچک، شهرستان ابوموسی را تشکیل می‌دهد. مساحت جزیره ۱۲کیلومتر مربع است. درباره اهمیت این جزیره هم به جز آن ماجرای تاریخی باید به این نکته جغرافیایی اشاره کرد که فاصله میان این جزیره و جزایر تنب به دلیل عمق مناسب آب، تنها مسیر قابل کشتیرانی برای نفتکش‌های بزرگ در آن منطقه دریایی است.
* دو: بسیاری از ما این نکته را از ابوموسی به یاد داریم که صداوسیما به دلیل ادعاهای امارات در این زمینه، اقدام به انتشار اطلاعات آب و هوای این منطقه می‌کرد. ماجرای این اختلاف به صورت ساده این است که بریتانیایی‌ها در سال ۱۹۰۸ به عنوان قیم امارات در خلیج فارس اقدام به اشغال ابوموسی و تنب بزرگ و کوچک کردند در حالی که ایران در سال‌های قبل از آن، روی این منطقه یک حاکمیت تاریخی داشته است (از زمان امپراطوری ایلامی و ماد). بعد از کلی شکایت ایران علیه اشغالگری انگلیس این منطقه در سال ۱۹۷۱ به ایران برگردانده شد. البته در ازای موافقت ایران با استقلال بحرین.
طبق یادداشت تفاهم ایران و بریتانیا در این زمینه، ارتش ایران در این جزیره نیرو مستقر کرد و به شارجه اجازه داده شد که یک پاسگاه پلیس محلی در آنجا داشته باشد. با این حال، در سال ۱۹۹۲ و پس از خاتمه جنگ خلیج‌فارس امارات متحده عربی برخلاف نظر شیخ شارجه و تفاهم‌نامه ۱۹۷۱ شارجه با ایران در خصوص ابوموسی، اقدام به طرح ادعاهای مالکیت بر جزایر سه‌گانه کرد که از آن زمان تا به حال این ادعاها توسط ایران رد شده است.
* سه: با وجود این اختلاف جالب خواهد بود اگر بدانید که هم ایرانی‌ها و هم اماراتی‌ها در این منطقه با هم زندگی مسالمت‌آمیزی دارند. جمعیت ابوموسی، در سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با ۴۲۱۳ نفر و شامل ۸۵۷ خانوار بوده‌است. از این جمعیت ۲۷۸۸ نفر مرد و ۱۴۲۵ نفر زن بوده‌اند. اقلیتی از ساکنان ابوموسی شهروند امارات هستند. مقامات شارجه در سال ۲۰۱۳ اعلام کرده‌بودند که در ابوموسی ۳۰۰ اماراتی زندگی می‌کنند.
با این‌حال در سرشماری رسمی ۲۰۱۵ امارت شارجه، تعداد اماراتی‌های ساکن در ابوموسی ۴۱ نفر گزارش شد. ایرانیان در شمال جزیره ابوموسی و اماراتی‌ها در جنوب جزیره زندگی می‌کنند. بیشتر جزیره در اختیار ایران است و شهر ابوموسی در شمال غربی جزیره در بخش ایرانی واقع شده‌است. اتباع امارات حق تردد به بخش ایرانی جزیره و اتباع ایران حق تردد به بخش اماراتی آن را ندارند و فقط در موارد اضطراری چنین ترددهایی ممکن است.
* چهار: نکته سبز شدن این جزیره دقیقا در وضعیت خاص آن نهفته است. ابوموسی به دلیل ادعاهای امارات و نیز به دلیل جایگاه خاص جغرافیایی آن یک جزیره تقریبا نظامی است. برای همین هم، اگرچه جزیره فرودگاه دارد و شناورهایی به آن تردد می‌کنند اما مسافر یا گردشگر ندارد و در واقع ورود به آن جزیره نیاز به مجوز دارد. در شرایطی که پروازها قطع شده و شناورهای مسافری حتی برای تردد مجوزدارها هم ترددی نداشتند، جزیره توانسته به یک قرنطینه کامل برسد و در نتیجه وضع آن سبز شود.
