آیا طلاق پدر و مادر باعث معافیت فرزند می‌شود؟
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی | یک: گذراندن خدمت سربازی که در ایران برای افراد مذکر بالای ۱۸ سال ضروری است اما این قاعده استثناهایی هم دارد.
* دو: یکی از این استثناها این است که فردی تک فرزند پسر پدر و مادری باشد که از هم جدا شدند و او مراقب یا نگهدارنده مادر بدون شوهر خود است. این افراد در واقع از ماده ۲ آیین‌نامه اجرایی مواد ۴۴، ۴۴ مکرر و ۴۵ قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۲ تیر ۱۳۹۱ استفاده می‌کنند. بند ب این ماده می‌گوید: «یگانه فرزند ذکور مراقب یا نگهدارنده مادر فاقد شوهر» از انجام این خدمت معاف است.
* سه: البته گذراندن خدمت سربازی آنقدر برای برخی دشوار است که به دنبال آن می‌روند که با هر وسیله‌ای نسبت به دور زدن قانون اقدام کنند و با استفاده از استثناهای قانونی از انجام این دوره معاف شوند. در ابتدا این امکان وجود داشت که بلافاصله بعد از اخذ طلاق، فرد معاف شود اما این موضوع آنقدر مورد سوء‌استفاده قرار گرفته که آیین‌نامه این قانون تغییر کرد و دیگر به افراد اجازه نداد که بلافاصله بعد از طلاق پدر و مادر نسبت به اخذ طلاق اقدام کنند.
* چهار: در حال حاضر بنا به تبصره این ماده: «افراد موضوع این بند تا سی ماه متوالی می‌توانند از معافیت کفالت موقت استفاده کنند و در پایان مدت مذکور در صورت دارا بودن شرایط کفالت از معافیت دایم بهره‌مند خواهند شد.» بنابراین در حال حاضر اگر پدر و مادری طلاق گرفته باشند، پس از ۳۰ ماه از زمان طلاقشان یا فوت پدر، کارت معافیت به تک فرزند پسرشان داده می‌شود.
* پنج: البته یادتان باشد که فرد نباید قبل از طلاق غیبت سربازی داشته باشد بنابراین اگر طلاق بعد از مشمول بودن فرد صورت گرفته باشد، نمی‌توان با استفاده از این ماده طلاق گرفت. مثلا اگر تک پسری، بعد از فارغ‌التحصیلی خود از دوره کارشناسی و در حالی که مشمول شده، از رفتن به سربازی خود داری کند و بعد پدر و مادرش از هم طلاق بگیرند، پسر آن‌ها نمی‌تواند معافیت بگیرد.
* شش: یک نکته دیگر هم این است که مادر نباید طی این ۳۰ ماه ازدواج مجدد کند و باید فاقد شوهر باشد. البته برخی هستند که در این مدت با خواندن یک صیغه شرعی، دوباره با همان مرد (پدر این فرزند) یا با فرد دیگری ازدواج می‌کنند. در این صورت باید در نظر داشت که اولا عدم ثبت ازدواج از نظر قانونی جرم است و ثانیا، استفاده از طلاق صوری آنقدر زیاد شده که سازمان نظام وظیفه عمومی از اقداماتی مثل استشهاد محلی برای نظارت بر صوری نبودن این طلاق‌ها استفاده می‌کند.
