آیا ایران واقعا توانایی بستن تنگه هرمز را دارد؟
حسن روحانی رئیس جمهور در پاسخ قاطع به تهدیدات اخیر ترامپ که مدعی شده بود، اجازه نمی دهد حتی یک قطره نفت ایران صادر شود، گفته بود: نفت ایران صادر نشود یعنی نفت منطقه هم صادر نمیشود.
پاسخ قاطع رئیس جمهور کشورمان به تهدیدات نفتی دونالد ترامپ بازتاب گسترده ای در رسانه های خارجی داشت و بسیاری از این پاسخ به بسته شدن مهمترین آبراه نفتی جهان یعنی تنگه هرمز تعبیر کرده بودند.
تنگه هرمز که روزانه یک سوم از نفت جهان از طریق آن ترانزیت می شود، یک آبراه استراتژیک است که تولید کنندگان نفت خاورمیانه را به بازارهای مهم نفتی در آسیا اقیانوسیه، اروپا، آمریکای شمالی و سایر مناطق متصل می سازد.
خبرگزاری انگلیسی رویترز در واکنش به سخنان حسن روحانی مینویسد: باریک ترین نقطه عبور از تنگه هرمز ۲۱ مایل عرض دارد، اما عرض مسیر قابل کشتیرانی آن در هر جهت تنها دو مایل است.
بر اساس برآورد اداره اطلاعات انرژی آمریکا، در سال ۲۰۱۶ روزانه ۱۸٫۵ میلیون بشکه نفت از این تنگه ترانزیت شده که ۹ درصد نسبت به سال ۲۰۱۵ افزایش داشته است. این رقم معادل ۳۰ درصد کل نفت خام و سایر مایعات ترانزیتی جهان از مسیر دریا بوده است.
بر اساس تحلیل های نفتی موسسه وورتکسا، نفت خام و میعانات ترانزیتی از تنگه هرمز در سال ۲۰۱۷، حدود۱۷٫۲ میلیون بشکه در روز و در نیمه نخست سال ۲۰۱۸، حدود ۱۷٫۴ میلیون بشکه در روز برآورد شده است.
بخش عمده نفت صادراتی کشورهای عربستان، ایران، امارات، کویت و عراق از طریق این تنگه به بازارهای جهانی ارسال می شود. این تنگه همچنین مسیر عبور تقریبا کل ال ان جی صادراتی قطر است.
در طول جنگ ۸ ساله ایران و عراق، دو طرف جنگ به دنبال اختلال در صادرات نفت طرف مقابل بودند. ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا مستقر در بحرین، وظیفه خود را حفاظت از کشتی های تجاری عبوری از این منطقه اعلام کرده است.
موسسه انرژی پتروماتریکس که آمد و شد ناوهای هواپیمابر آمریکایی به این منطقه را رصد می کند گفته، در حال حاضر هیچ ناو هواپیمابری در خلیج فارس حضور ندارد. در دوران ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش، همواره یک تا دو ناو هواپیمابر آمریکا در خلیج فارس حضور داشته و در دوران اوباما در مقاطع کوتاهی خلیج فارس خالی از وجود ناوهای آمریکایی بوده است.