کدام کانال تلگرام درباره بورس راست میگوید؟
روزنامه هفت صبح | روزانه با تبلیغات زیادی مواجه میشویم که محتوای مرتبط با بورس دارند؛ یک نفر از سود چند درصدی در عرض یک ماه میگوید و مخاطب را تشویق میکند در دورههای آموزشی یک استاد خاص شرکت کند. آگهی دیگر، پیامی است که سیگنالهای سودده فردا را معرفی میکند. در یک گوشه از وبسایتی که هر روز به آن سر میزنیم نیز تازگیها یک بنر چشمکزن اضافه شده که میگوید سود سهمهای معرفی شده توسط خانم فلانی چند برابر درآمد سالانهمان است.
این وسط افرادی هم با توجه به استقبال مردم از سرمایهگذاری در بورس، دست بهفعالیتهایی میزنند که موجب اخلال در روند بازار میشوند. فعالیت این دسته افراد بهدلیل اقداماتی که منجر به ایجاد ظاهری گمراهکننده از روند معاملات یا ایجاد قیمتهای کاذب یا اغوای اشخاص به انجام معاملات اوراق بهادار میشود، براساس مفاد فصل ششم قانون بازار اوراق بهادار، جرم محسوب میشود.
حسین خزلی فعال بازار سرمایه در گفتوگو با ایرنا درباره تاثیر فضای مجازی و شبکههای اجتماعی بر بازار سهام میگوید تاثیر فضای مجازی و شبکههای اجتماعی بر بازارهای مالی یک پدیده جهانی است. این موضوع نهتنها مورد توجه اقتصاددانها، فعالان بورس و متخصصان امور مالی، بلکه به موضوعی برای مطالعه توسط جامعهشناسان و رفتارشناسان تبدیل شده و میتوان آثار مثبت و منفی را برای آن در نظر گرفت.
خزلی حضور مردم در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی را بستر مناسبی برای آموزش و فرهنگسازی میداند: مردم در کانالها، گروهها و چترومها درباره بازارهای مالی با یکدیگر گفتوگو میکنند و این فضا موجب شد فرهنگسازی در زمینه بازار سهام اتفاق بیفتد. بسیاری از افراد بهوسیله این بستر با سرمایهگذاری مدیریت مالی و بورس آشنا شدند و این موضوع برای آنها جذابیت پیدا کرد.
میتوان کمک بزرگ فضای مجازی و شبکههای اجتماعی را در زمینه آموزش و اطلاعرسانی این مباحث مربوط به بورس و بازار سرمایه، به عنوان اثر خوب آن نام برد اما نباید از پیامدهای مخرب در این زمینه غافل شد. افرادی بدون پشتوانه دانش، تخصص یا حتی عامدانه، اطلاعات گمراهکننده، اغواکننده و محتوای نادرست درباره بازار سهام منتشر و توزیع میکنند.
نمیتوان با همه این افراد برخورد و همه را شناسایی کرد. آنچه اهمیت دارد این است که مصرفکننده و مخاطب این اطلاعات، با ارتقای سطح دانش و مهارت خود بتواند قدرت تشخیص پیدا کند.این فعال بازار سرمایه با تاکید بر مزایای فضای مجازی و شبکههای اجتماعی میگوید یکی از کارهایی که میتوان برای استفاده از این ظرفیت انجام داد، این است که نهادهای ناظر بهویژه سازمان بورس، شرکتهای بورس یا کانونهای فعالان بورس، به افراد حقیقی اجازه انتشار اطلاعات دهند.
میتوان افراد حقیقی را با یک دستورالعمل شناسایی کرد و به عنوان نمونه براساس تجربه سواد مالی، دانش، تخصص و مهارت خود، با نام و پروفایل واقعیشان اجازه فعالیت داشته باشند. در حال حاضر شرکتهای مشاوره سرمایهگذاری و سبدگردان در این حوزه فعالیت میکنند اما حقیقت این است که صفحههای ایجاد شده توسط اشخاص حقیقی، هزاران برابر بازدید کننده و دنبالکننده بیشتری نسبت به اشخاص حقوقی و رسمی دارد. به نظر میرسد میتوان در این زمینه قانونگذاری کرد و فعالیت اشخاص حقیقی را نیز در فضای مجازی به گونهای به رسمیت بشناسیم.
با احراز هویت افراد حقیقی که مشاوره سرمایهگذاری و سبدگردانی انجام میدهند، کیفیت تحلیلها ارتقا مییابد. تیک آبی که در شبکههایی مانند توئیتر، فیسبوک و اینستاگرام استفاده میشود و نشاندهنده احراز هویت صاحب پروفایل است، میتواند بهعنوان الگو قرار بگیرد. با یک دستورالعمل میتوان افراد حقیقی را که مشاوره سرمایهگذاری و سبدگردانی انجام میدهند، تأیید کرد و آنها را به رسمیت شناخت.
زمانی که افراد با نام و پروفایل واقعی خود صحبت میکنند، مسئولیت مدنی و کیفری گفتههای خود را خواهند پذیرفت. علاوه بر این، برای رشد برند شخصی خود تلاش میکنند از انتشار اطلاعات و تحلیلهای نادرست پرهیز کنند. این موضوع در دنیا با عنوان سوشیال تریدینگ شناخته شده و افراد در همان بستری که تحلیلهای خود را به اشتراک میگذارند، معاملات و خریدوفروش را نیز انجام میدهند.
خزلی با یادآوری دیگر پدیدههایی که از مسیر فضای مجازی بر معاملات سهام تاثیرگذار بودهاند، میگوید در سالهای اخیر دو پدیده دیگر در دنیا مطرح شده که شامل «کپی تریدینگ» و «میرور تریدینگ» است. کپی تریدینگ به این معناست که یک تحلیلگر، روزانه در صفحه شخصی خود اعلام میکند چه خریدوفروشهایی داشته و نظرها و پیشنهادهایش را مطرح میکند و دنبالکنندهها میتوانند کپی کرده و همان خریدوفروش را انجام دهند.
میرور تریدینگ به این معناست که وقتی تحلیلگر اعلام میکند سهامی را خریده، سفارش خرید بهطور خودکار بههمان نسبت برای دنبالکنندههایش نیز ارسال شود. این موضوع از نظر فنی، پیچیدگیهای بیشتری نسبت به کپی تریدینگ دارد. وقتی یک فرد حقیقی بهطور رسمی اجازه داشته باشد در صفحه مجازیاش اعلام کند من سهم خاصی را خریدم حتی اگر قصد فریب بازار را داشته باشد، ممکن است بتواند چند بار با خرید گروهی، قیمت سهمی را بالا ببرد.
با این حال زمانی که تجزیه و تحلیلکنندگان اطلاعات، مشاوران و کارشناسان رصد این افراد را برعهده داشته باشند، امکان برخورد قانونی با این افراد وجود خواهد داشت. در حال حاضر نمیدانیم بسیاری از کانالها و صفحات فضای مجازی توسط چه افرادی گردانده میشود. این افراد ناشناس، در حال شکل دادن به افکار مردم هستند و به راحتی میتوانند از مسئولیت خود فرار کنند. در صورتی که اگر قانون فعالیت آنها را به رسمیت بشناسد، در مقابل صحبتهای خود مسئولیت حقوقی، مدنی و کیفری پیدا خواهند کرد.