خشکسالی در بازار روغن موتور
هفت صبح، محمدحسین شاوردی| برای سومین بار از ابتدای امسال قیمت روغن موتور و گیربکس افزایش یافته اما همچنان کمبود وجود دارد. کسی هم پاسخ نمیدهد که واقعا مشکل کار کجاست؟
بعد از بازارهای خودرو و قطعه، حالا بازار روغنهای روانکننده که مشتری اصلی آن مالکان خودروهای داخلی و خارجی هستند آخرین سنگری است که به تصرف تورم درامده است. وضعیتی که حتی با افزایش قیمت هم امکان حیات نداشته و مشکلات ثبت سفارش برای واردات در کنار قطع دسترسی صنایع داخلی به تولیدکنندگان و خارجی جهت تولید روغن موتور، کار این بازار را به وضع غریبی کشانده است.
یکی از فعالان این بخش در گفتگو با هفت صبح ضمن نگرانی درباره وضعیت موجود، امکان تولید اقسامی از روغنهای موتور و گیربکس در کشور را ممکن دانست اما درباره قیمت تمام شده یا کیفیت نهایی کالای تولید شده اظهار بی اطلاعی کرد. علیرضا مهرآیین که مدتهاست در این بخش فعالیت دارد، با اشاره به خالی شدن موجودی انبار بسیاری از شرکتهای فروشنده روغن، از احتمال افزایش قیمت برای سومین بار به صورت رسمی خبر داد. وی به هفت صبح گفت: «مسئله خروج ارز از کشور موضوعی است که به دغدغه اصلی مقامات اقتصادی کشور بدل شده به همین دلیل مدتهاست واردکنندگان روغنهای روانکننده امکان ترخیص کالاهای خود و یا ثبت سفارش جدید را ندارند. از دیگر سو واحدهای داخلی هم جز چند قلم محصولات پایه و که البته کیفیت خوبی هم دارند، قادر به تولید روغنهای موتور و گیربکس برای محصولات جدید و مدرن نبوده و همین دو عامل به التهاب گسترده در بازار روغن انجامیده است.»
پاسخ این کارشناس به هفت صبح در حالی جای تعجب بسیار دارد که صنعت ساخت روغنهای صنعتی و روانگردانهای خودرویی در ایران قدمتی بیش از ۶ دهه دارد. بررسی و پرس و جوی بیشتر نشان میدهد آنچه موجب شده تا روغنهای پیشرفته در ایران امکان تولید نداشته باشند، تکنولوژی پایین کارگاهها و صنایع این بخش در کنار عدم دسترسی به افزودنیهای مورد نیاز است. از آنجا که ماده اصلی اقسام روغنهای صنعتی برای مجموعههای فنی نظیر موتور خودرو از مشتقات نفتی است، صنایع داخلی مشکلات چندانی برای تولید این بخش پایه ندارند.
با این حال اددتیو یا افزودنیهای مدرن که باعث تبدیل ماده پایه به محصول مدنظر هستند، اغلب در اختیار چند شرکت خاص هستند که در کشورهای غربی فعالیت خود را متمرکز کرده و فعلا هم قصد همکاری با ایران را به هر دلیل ممکن ندارند.
.
موضوعی که باعث شده تا بسیاری از مسئولان دولت را به صرافت تولید ملی اقسامی از روغنهای موردنیاز کشور انداخته است. موضوعی که علیرضا مهرآیین ضمن تایید امکان عملیاتی شدن آن، تمرکز روی چنین برنامهای را نیازمند صرف دو تا سه سال زمان و البته تاسیس آزمایشگاههای بسیار پیشرفته میداند. البته گفتگوی هفت صبح با برخی از فعالان صنعت روغن گویای این موضوع است که امکان تولید اددتیوهای مورد نیاز در کشور هست ولی اینکه چه اندازه پروسه مذکور اقتصادی باشد، چندان مشخص نیست. این یعنی امکان تولید روغن موتورهای جدید و بهروزتر در کشور منوط به پذیرفتن قیمت بالاتر از حد این محصولات است. موضوعی که همین حالا از ناحیه افزایش قیمت دلار هم به کشور و مصرفکنندگان تحمیل شده است.